Morgunblaðið - 30.05.2000, Blaðsíða 72

72 ÞRIÐJUDAGUR 30. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FÓLK í FRÉTTUM
Rebekka A. Ingimundardóttir vinnur við leikstjórn í Hollandi
Lifandi
málverk
í Amsterdam hófust í apríl sýningar á
----7----------
leikritinu „Olokið verk“ hjá leikhópnum
Jell-o-Company í stjórn Rebekku A.
Ingimundardóttur. Jóna Hálfdánar-
ddttir var viðstödd frumsýninguna og
mælti sér mót við Rebekku á litlu kaffíhúsi
í hjarta Amsterdam.
Úr leikritinu „Ólokið verk“ sem Rebekka samdi og leikstýrði.
„ÉG var í skóla með Öniu og John,
stofnendum Jell-o-Company, í
„object theater“ deild Hogeschool
••*?oor de Kunsten hér í Amsterdam á
árunum 1992 til 1995,“ segir
Rebekka um fyrstu kynni sín af
Jell-o-Company. yÞau stofnuðu leik-
hópinn 1994. Ég hafði nokkra
reynslu af leikstjórn og hjálpaði
þeim með leik, uppfærslur á verkum,
að blanda saman og var ráðgjafi um
innihald leikrita þeirra. Það sem
Jell-o-Company gerir er mjög mynd-
rænt þannig að það er mikilvægt að
þau segi sögur en sýni ekki bara
myndir vegna þess að þá er eins og
maður sé bara á listasafni.
Þegar Jell-o-Company byrjaði var
það líkt og sprengja því enginn ann-
ar leikhópur vann á sama hátt með
vídeó. Oft eru sýningarnar eins og
lifandi málverk sem var þá alveg
nýtt, því okkar stíll byggist á að víd-
eóið sé alger þátttakandi, sé einn af
leikurunum. Við blöndum mismun-
andi stefnum inn í sem gerir verkin
heildrænni. Síðustu ár hafa bæst við
leikhópar sem vinna með videó. Til
þess að lifa af tilkomu nýju hópanna
þurfti breytingar. Fram til þessa
hefur Ania leikið og leikstýrt verk-
um hópsins og tvær kvikmyndagerð-
arkonur hafa séð um vídeóið. Ania sá
í „Óloknu verki“ algerlega um vídeó-
ið sem tókst ofsalega vel og mun hún
einbeita sér meira að því í framtíð-
inni og ég mun sjá um leikstjóm.
Þannig að frá og með „Óloknu verki“
er ég meðlimur hópsins en það er
fyrsta leikritið sem ég bæði sem og
leikstýri hjá þeim.“
Hugmynd kviknaði á fslandi
Hvernig kom hugmyndin að
„Óloknu verki“ til?
„Ania var í heimsókn hjá mér á
Islandi í fyrra. Við vorum á leið heim
frá Breiðamerkurlóni þegar hún
segir að núna væri komið að því að
við yrðum að gera eitthvað saman og
fá meiri heildarmynd á Jell-o-Comp-
any. Ania þurfti íslenska kraftinn til
að fá skýringu á þessu. Hún segir að
hún vilji búa til leikrit um tvo menn
sem eru dánir en hafa eitthvað óupp-
gert. Mér fannst það athyglisvert því
þetta er einmitt leikrit sem ég var
byrjuð á árið 1991. Það var verk um
menn sem eru dánir og hittast alltaf
aftur og aftur, deyja alltaf aftur og
aftur. Eg var bara komin með að þeir
hittast, en hvað gera þeir? Þá byrjar
sagan. Þetta eru tveir menn sem
þekkjast í h'finu, hafa samt ekki mik-
ið með hvorn annan að gera, elska
hvorn annan, en sögðu það aldrei þá.
Málið er að þeir reyna að koma sér
að því að segja það en ná ekki að
segja það frá hjartanu heldur reyna
það með alls kyns krókaleiðum.
Þetta er náttúrulega eins og staðan í
dag, við erum öll að reyna að finna
nýjar leiðir til að sýna það að við
elskum. Það sem mér finnst sterkast
í leikritinu er að áherslan er ekki á
kynið, hvort þeir eru elskendur, eða
bara vinh. Þess vegna er svo gaman
að vinna með tvo menn eða tvær kon-
ur en ekki mann og konu.
Við fengum svo styrk frá hol-
lenska ríkinu til að setja upp þetta
verk og við fengum líka styrk til að
setja upp næsta verk sem heitir
„Factory" og mun tengjast popplist.
Svo núna í vor leikstýri ég verki í
Berlín hjá hóp leiklistarfólks frá mis-
munandi Evrópulöndum þannig að
það er nóg að gera hjá mér á næst-
unni.“
Hvernig stóð á að þú valdir Hol-
land?
„Ég lærði í Prag á árunum 1990 til
1992. Þar lærði ég aðallega notkun á
texta og uppgötvaði að það var ekki
það sem ég var að leita að. Ég leitaði
fyrir mér í París, Þýskalandi og
Rebekka Ingimundardóttir er
meðlimur Jell-O-Company.
Hollandi og komst að því að það sem
var að gerast í Hollandi var ná-
kvæmlega það sem ég var að leita að.
Fyrsta árið í Hollandi var ég við nám
í „mime“-deild Listaskóla Amster-
dam en „mime“-leikari er leikari sem
er meira meðvitaður en klassískur
leikarí um hreyfingu og túlkun á
karakternum með líkamanum. Nú,
ári seinna færði ég mig svo yfir í
„object theater“-deild skólans. í
klassísku leikhúsi er það leikarinn og
texti sem skipta aðal máli en í
„object theater" eru það samskipti
leikarans við hluti. Hlutverk kennai-
ans var í raun að aðstoða mann við að
framkvæma þær hugmyndir og því
var krafist töluverðs sjálfstæðis af
manni. Fyrh- mig var það frelsi að
koma í skólann hér. Ég byrjaði þá
strax að búa til mín eigin leikrit og
setja saman. Þannig að ég byrjaði
ofsalega fljótt að prófa hluti sem
nemendur taka sér oft fjögur ár í að
læra og hægt og rólega tékka svo á.
Ég bara hafði ekki þennan tíma. Ég
ætlaði í raun bara að vera skólatíma-
bilið í Evrópu og fai-a svo heim aftur
til að vinna við mín verk. Ég var því
alltaf mjög virk og aldrei bara í skól-
anum. I byrjun vann ég mestmegnis
með tilraunaleikhúsum en seinna í
náminu vann ég líka með atvinnu-
leikhúsum eins og Dog Troep og
Hollandia."
Nám í leikstjórn
Þú fékkst verðlaun fyrir lokaverk-
efni þitt við leiklistardeildina í Lista-
skóla Amsterdam ?
„Já, fyrir leikstjórn og handrit
leikritsins „Fylgd“. Það var á „The
International Theaterschool Festi:
val“ hér í Amsterdam árið 1995. I
það sinn átti bara að verðlauna leik
en þeim fannst verkið víst svo gott að
þeir urðu að gefa þvi verðlaun, sögðu
þeir. Kölluðu mig upp á svið og
sögðu að þeir gætu því miður ekki
horft fram hjá því.“
Eftir námið í Listaskóla Amster-
dam fórstu eitt ár í leikstjórn, ekki
satt?
„Jú, við Jekerstudio í Maastricht.
Þessi deild var sett upp af leiklistar-
skólum sem þykja þeir bestu í Aust-
urríki, Berlín, Hollandi og Belgíu og
er ætluð fyrir ungt fólk sem vakið
hefur athygli á einhvern hátt og er
talið vera hæfileikaríkt í leikstjórn.
Yfirskólastjóri Listaskóla Amster-
dam sá æfingar og sýningar á leikrit-
unum mínum, hann sá að það var
eitthvað nýtt að gerast og hann lét
þá vita af mér. Á meðan á þessu námi
stóð hafði Hollandia leikfélagið sam-
band við mig, völdu mig úr hópnum
til að skrifa og setja upp leikrit. Ég
hafði þá unnið að tveimur verkefnum
hjá þeim í búningadeild þeirra. Nú,
þeim fannst ég vera með skemmti-
legar hugmyndir og báðu mig um að
skrifa leikrit og setja upp sjálf, og
hvað á íslendingurinn annað að gera
en samskipti hvala og manna. Ég
fann gamla auða verksmiðju sem
passaði mjög vel við „Whale Tale.“
Eftir það verk sem var sýnt 1997
leikstýrði ég öðru verki hjá þeim,
„Tilt.“ Þau báðu mig svo um að vera
áfram hjá þeim en heimþráin var það
mikil að ég neitaði og flutti heim um
tíma. Fyrir utan venjulega launa-
vinnu þar vann ég í búningagerð við
myndirnar „Ungfrúin góða og húsið“
og „101 Reykjavík." “
Tengjast önnur verk þín á ein-
hvem hátt hugmynd „Ólokins
verks“?
„Það sem skiptir miklu máli við
mín verk er að sýna áhorfendum inn
í annan heim fantasíu. I verkunum
mínum er alltaf tvöfaldleiki. Og það
sem ég vil gera er fegurð. Það er svo
ofboðsleg mötun í gangi í kvikmynd-
um og sjónvarpi og lítið rými fyrir
eigið ímyndunarafl. Það sem ég
reyni að gera er að gefa áhorfandan-
um eitthvað annað. Stund þar sem
hann getur notið þess sem hann sér
og heyrir, notað ímyndunaraflið til
að búa til sögu og samband á milli
fólksins, og það erfiðasta, að áhorf-
andinn geti fundið til með fólkinu.
Það sem ég er að vinna með eru
augu, eyru og hjarta. Við getum auð-
vitað fengið fyllingu annars staðar,
t.d. í bíó eða útí í náttúrunni, en bara
á annan hátt. Ég elst upp á Islandi
þar sem maður þarf bara að fara út
og fá þessa fyllingu eða kraft, en
þetta gerir það stundum erfitt að
vinna alltaf með útlendingum því
þeir skilja ekki hvað þessi fylling er,
hvað þessi kraftur er. Þess vegna
væri mjög mikilvægt fyrir mig að
fara heim með verkin mín til þess
líka að sjá hvernig íslendingar taka
þeim. Myndi ég fá sömu viðbrögð og
hjá Hollendingum eða kannski allt
önnur? En það er meira en að segja
það. í hvert sinn sem ég er með
leikrit í gangi segi ég: „ Þetta leikrit
verður að koma heim.“ Það er bara
spurning hvernig á að skipuleggja
það og opna leiðina."
#1IMA
V ! Ð TÖKUM VEL Á MÓTI ÞÉR
Eitt ár í Bandaríkjunum sem
r
er ógleymanleg reynsla
Sem lögleg au pair býrðu hjá fjölskyldu í eitt ár, gætir
barna, kynnist bandarískri menningu og stundar að
auki nám að eigin vali. Þér bjóðast fríar ferðir, frítt
faeði og húsnæði, 43 þús. kr. í vasapeninga á mánuði,
4 daga námskeið í New York, 36 þús. króna náms-
styrkur, hagstæðar slysa- og sjúkratryggingar, tveggja
vikna frí og ýmis tilboð á ferðum um Bandaríkin.
Hvaba skilyrbi þarf ab uppfyila?
• Vera á aldrinum 18-26 ára • Góð enskukunnátta • Reynsla af barnagæslu • Ökuréttindi
• Hreint sakavottorð • Góð andleg og líkamleg heilsa.
Au Pair Extraordinarie
Nú gefst menntuðum leikskólakennurum og fólki
með starfsreynslu við barnagæslu einnig tækifæri
til að dvelja um tíma í Bandaríkjunum.
í boði eru öll hlunnindi sem au pair bjóðast
- og 60.000 kr. í vasapeninga á mánuði.
Sram
VISTA ♦ CULTURAL & EDUCATIONAL TRAVEL
LÆKJARGATA4 101 REYKJAVÍK SÍMI 562 2362
FAX 562 9662 NETFANG info@vistaskípti.is