Morgunblaðið - 22.10.2000, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 22. OKTÓBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Prestaköll og prófastsdæmi
Það fer nú að verða fokið í flest skjól á landsbyggðinni þegar guðsorðið verður farið líka.
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteinsson
Helgi Hallgrímsson vegamálastjóri heldur í borðann meðan Sturla Böðvarsson samgönguráðherra klippir.
Háreksstaðaleið
opnuð fyrir umferð
Norður-Héraði - Sturla Böðvarsson
samgönguráðherra opnaði á föstu-
dagformlega fyrir umferð svokall-
aða Háreksstaðaleið á Jökuldals-
heiði.
Nýi vegurinn um Háreksstaðaleið
leysir af hólmi gömlu leiðina um
Möðrudalsfjallgarða sem lá uppí 700
metra hæð en nýja leiðin er 460 til
580 metra yfir sjó. Hárekstaðaleið
er kennd við eyðibýlið Háreksstaði
sem er í heiðinni við veginn skammt
austan við Langadalsá. Vegurinn
styttir leiðina milli Vopnafjarðar og
Héraðs um 40 kílómetra, en lengir
hringveginn um 1 kílómetri.
Verktaki við vegalagninguna var
Arnarfell ehf. frá Akureyri og hafa
framkvæmdir staðið í tvö ár. Eftirlit
með vegalagningunni hafði Verk-
fræðistofa Austurlands. Nýi vegur-
inn sem er 33 kílómetra langur er
lengsti sjálfstæði vegakafli sem
vegagerðin hefur boðið út og liggur
yfir öræfin langt frá þeim stað sem
gamli vegurinn liggur, miklu norð-
ar. Kostnaður við vegalagninguna
er alls 540 miljónir.
Nýja leiðin sneiðir hjá Möðrudal,
Hrafnkatla Eiríksdóttir frá
Skjöldólfsstöðum færði sam-
gönguráðherra skærin.
fer útaf gömlu leiðinni skammt fyrir
austan Vegaskarð, liggur út Langa-
dal, beygir síðan suður um Há-
reksstaði og kemur á gömlu leiðina
austan við Lönguhlíð.
Það var ung stúlka, Hrafnkatla
Eiríksdóttir á Skjöldólfsstöðum,
sem aðstoðaði samgönguráðherra
við að klippa á borðann og opna leið-
ina formlega fyrir umferð.
Hrafnkatla er af Háreksstaðaætt
sem kennd er við eyðibýlið Há-
reksstaði eins og vegurinn, en
amma Hrafnkötlu, Lára Stefáns-
dóttir frá Hallgeirsstöðum, er fædd
á Háreksstöðum og átti þar heima
fyrstu átta æviár sín.
Eftir opnunina við Langadalsána
var gestum boðið til kaffisamsætis í
Hótel Svartaskógi á Norður-Héraði.
Þar fluttu ávörp vegamálastjóri,
samgönguráðherra, fulltrúi Vega-
gerðar og alþingismenn Norðaust-
urkjördæmis.
Samgönguráðherra sagði meðal
annars. „Samgöngukerfið er æða-
kerfi landsins og þess vegna er pen-
ingum í vegagerð úti á landi vel var-
ið. Það þarf að nýta auðlindirnar
sem eru vítt og breitt um landið og
miðin. Unnið er að samræmdri sam-
gönguáætlun í samgönguráðuneyt-
inu sem tekur yfir vegi, flugvelli og
hafnir.“
Vinnuverndarvika að hefjast
Bakverkinn
burt
Inghildur Einarsdóttir
Vinnuverndarvika er
framundan. Hún
er haldin undir
slagorðinu: Bakverkmn
burt. Á dagskránni er m.a.
málþing á miðvikudag á
Grand Hótel og stendur
það frá klukkan 13 til 16.
Það er Vinnueftirlit ríkis-
ins sem stýrir þessu verk-
efni hér á landi, en það er
liður í evrópsku vinnu-
vemdarátaki sem Vinnu-
vemdarstofnun ESB
stendur fyrir. Inghildur
Einarsdóttir hefur verið
verkefnissjóri þessa átaks
hjá Vinnueftirlitinu. Hún
var spurð um tilganginn
með þessu?
„Þetta er fyrst og fremst
hugsað sem fræðslu- og
upplýsingaátak fyrir fólk á
vinnumarkaði. Við ætlum okkur að
ná inn á alla vinnustaði landsins og
hvetjum fólk til að líta í eigin barm
og huga að því hvernig það beitir
líkama sínum við vinnu.“
- Er algengt að fólk misbeiti lík-
amasínum viðvinnu?
„Það virðist vera töluvert um
það en því miður era fáar íslenskar
rannsóknir sem hægt er að styðj-
ast við í þessum efnum. Við höfum
því verið að nota tölur frá Evrópu
þar sem rannsóknir hafa verið
gerðar á þessu. Þær sýna m.a. að
30% vinnandi fólks kvarta undan
verkjum í mjóbaki. Það er talað
um að 70 til 85% fólks finni ein-
hvemtíma á ævinni til bakverkja."
- Hvernig fer þetta átak fram
sem þið standið fyrir núna?
„Við ætlum að vera með ein-
hvers konar uppákomur alla daga
vikunnar. Við viljum gera okkur
sýnileg sem víðast. Vinnuvemdar-
vikan hefst á morgun með blaða-
mannafundi og hann verður hald-
inn í Isaga vegna þess að það
fyrirtæki fékk viðurkenningu í vor
vegna góðs vinnuvemdarstarfs.
Um leið og fundurinn verður hald-
inn getur fólk litast um og séð hve
vel er að starfsfólki búið þarna.“
- Verða fyrirlestrar á vinnu-
stöðum?
„Við höfum beint því til fyrir-
tækja að gera eitthvað til þess að
vekja athygli á álagsmeinum, svo
sem bakverkjum, en það er undir
fyrirtækjunum sjálfum komið
hvort eitthvað er gert til að kynna
þetta átak eða ekki. Við eram með
inni á heimasíðu okkar leiðbein-
ingar og upplýsingar um hvað
hægt er að gera til að vekja starfs-
fólk til vitundar um nauðsyn góðra
vinnustellinga. Við hvetjum líka
fyrirtæki til að halda vinnustaðar-
fundi og fá inn ráðgjöf og fleira. Á
þriðjudag og og fimmtudag verða
eftirlitsmenn frá Vinnueftirlitinu
með fræðsluátak í völdum fyrir-
tækjum. Á þriðjudaginn fara þeir í
vélsmiðjur og trésmiðjur en á
fimmtudaginn fara
þeir í þjónustuíyrir-
tæki, svo sem skrif-
stofur og verslanir.
Þetta er þó ekki venju-
legt vinnueftirlit held-
ur fara starfsmennim-
ir víða og staldara fremur stutt við
á hverjum stað.“
- Ei-u margir hjá ykkur í eftir-
liti?
„Af 65 starfsmönnum er um
helmingur við eftirlitsstörf.
- Um hvað verður rætt á mál-
þinginu á miðvikudaginn?
„Við ætlum að ræða um ýmis-
legt sem tengist bakverk. Tíu fyr-
irlesarar tala og það verður fjallað
um samfélagslegan kostnað vegna
bakverkja, sálfræðilegar afleið-
ingar og meðferðir ýmiss konar.
Það verður fjallað um hönnun og
► Inghildur Einarsdóttir fæddist
á Egilsstöðum 6. október 1958.
Hún lauk gagnfræðiprófi frá
Gagnfræðaskóla Akureyrar
1974, sveinsprófi í rafvirkjun úr
AMU-center í Skövde í Svíþjóð
1986. Hún tók stúdentspróf frá
Menntaskólanum við Hamrahlíð
1994 og BA-próf í stjórnmála-
fræði frá Iiáskóla íslands 1998.
Hún hefur starfað við kennslu,
m.a. í Vestmannaeyjum og
Stykkishólmi á árunum 1987 til
1991 og nú sl. tvö ár hefur hún
verið fræðslufulltrúi hjá Vinnu-
eftirliti rfkisins. Inghildur er gift
Guðbrandi Þorkelssyni heilsu-
gæslulækni og eiga þau tvær
dætur.
vinnuvistfræði og hvernig draga
megi úr líkamlegu álagi við vinnu.
Fulltráar frá atvinnurekendum og
stéttarfélögum láta til sín heyra og
einnig verður nýr bæklingur
kynntur um heilsuvernd á vinnu-
stað. Að útgáfunni standa auk
Vinnueftirlitsins, ASÍ, BSRB, og
Samtök atvinnulífsins.“
- Er þetta verkefni viðamikið í
nágrannalöndunum ?
„Öll lönd Evrópusambandsins
era með heilmikið prógramm af
þessu tilefni og mismunandi, en
alls staðar er fjallað álagseinkenni
í vöðvum og liðum sem stafa af
slæmri vinnuaðstöðu. Við eram
ekki í ESB en EFTA-ríkjunum
var boðið að vera með í þessu. Af
þeim sökum erum við, Noregur og
fleiri með í þessu vinnuvemdar-
átaki.“
- Vinniðþið við aðlaga vinnuað-
stöðu?
„Samkvæmt lögum kýs starfs-
fólk fyrirtækja öryggistránaðar-
mann til að sinna vinnuvemdar-
málum á móti skipuðum öryggis-
verði frá atvinnurekanda. Órygg-
istránaðarmenn sækja 2 daga
námskeið hjá okkur.
-Hvað er algengast að laga
þurfi?
„Öryggismálin eru
yfirleitt í mjög góðu
standi hjá íslenskum
fyrirtækjum. Hins
vegar er vinnuað-
staða misjöfn og einn-
ig er oft þörf á að laga samskipti
fólks á vinnustöðum; þarf að taka á
félagslegu hliðinni."
- Þú sagðir að fáar rannsóknir
væru til, stendurþað til bóta?
„Já, við fengum lækni hingað til
starfa um síðustu áramót. Hann
heitir Kristinn Tómasson og í
kjölfarið hefur verið settur aukinn
kraftur í rannsóknarstöríln. Verið
er að leggja lokahönd á könnun á
vinnuaðstöðu starfsfólks á leik-
skólum og bráðlega hefst athugun
á vinnuaðstæðum fólks á öldranar-
stofnunum.
Aukinn kraftur
settur í rann-
sóknarstörf hjá
Vinnueftirlitinu