Morgunblaðið - 22.10.2000, Blaðsíða 42

42 SUNNUDAGUR 22. OKTÓBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Fjarðargata 1T, HafnartÍHH
Símí 620 2600, Pax 620 2601
natfang as@asJs
Heimasíða
http://www.as.is
-_____________________________J
í I'MÍÖUM
aö fá í sölu fallegar 3ja og 4ra herbergja ÍBÚÐIR með eöa án BÍLSKÚRS á
góðum ÚTSÝNISSTAÐ. Ibúðirnar skilast fullbúnar að utan sem innan. án
gólfefna. Verð á 3ja herbergja án bílskúrs kr. 10,9 millj. 3ja herbergja
með bílskúr kr. 12,1 millj. 4ra herbergja með bílskúr kr. 12,7 millj. Teikn-
ingar á skrifstofu. (2406)

JE: 3E Jml mm 1 ííim;™ 1*1 - í«Pl I XL
KRÍUÁS - LYFTUHÚS - MEÐ BÍLSKÚRUM Vorum að fá í
sölu fallegt 12 íbúða -LYFTUHÚS" með 2ja - 3ja og 4ra herbergja íbúðum.
SÉRINNGANGUR. MÖGULEIKI Á BÍLSKÚRUM. íbúðirnar seljast fullbúnar
en án gólfefna. Hús að utan er KLÆTT og nánast VIÐHALPSFRÍTT. Verð
frá 10,3 millj.
ATVINNUHÚSNÆÐI
TVÆR STÓRAR OG GÓÐAR stálgrindarskemmur í eigu S.Í.F. hf.
ÓSEYRARVEGUR - MNÝLEGT ATV.HÚSNÆÐI Nýiegt mjög
gott 1463 fm hús á mjög góðum stað við HÖFNINA. HÚS SEM BÝÐUR UPP
A MARGA MÖGUL., HVORT SEM ER FISKVINNSLA EÐA ANNAÐ.
HÓLAMIÐ - KEFLAVÍK Góð 612 fermetra (4620 rúmmetrar) stál-
grindarskemma með mikilli lofthæð og tvennum innkeyrsludyrum. Staðsett
við hesthúsahverfið í Keflavík skammt frá flugvellinum. Verð: tilboð.

LANGITANGI - SEYÐISFIRÐI Góð 622,5 fermetra (4158 rúmmetr-
ar) stálgrindarskemma á Seyðisfirði. Mikil lofthæð og góðar innkeyrsludyr.
Verð: tilboð.

Jy
Leifur Hallgrimsson, oddviti Skútustaðahrepps
Morgunblaðið/Kristján
Leifur Hallgrimsson, oddviti Skútustaðahrepps, segir að byggð muni ekki halda velii fái Mývetningar ekki að
nýta náttúruauðlindir sfnar, s.s. kísilgúrinn, sér til lífsviðurværis.
Skynsamleg nýt-
ing auðlinda for-
senda byggðar
MÝVETNINGAR bíða þess nú að
umhverfísráðherra kveði upp úr-
skurð um hvort áframhaldandi
vinnsla kísilgúrs verði leyfð í Mý-
vatni, en hans er að vænta 1. nóvem-
ber næstkomandi. Skipulagsstjóri
féllst í júlí á efnistöku Kísiliðjunnar á
nýju námasvæði í Bolum í Syðri-
Flóa en þar eru svæði sem talin eru
geta séð fyrirtækinu fyrir hráefni í
ríflega þrjá áratugi. Hráefni á núver-
andi námasvæði í Ytri-Flóa munu að
lfldndum ganga til þurrðar eftir um
tvö ár. Kærufrestur vegna úrskurð-
ar skipulagsstjóra rann út um miðj-
an ágúst en tíu kærur bárust um-
hverfisráðherra vegna hans.
Leifur Hallgrímsson, oddviti
Skútustaðahrepps, telur að í um-
hverfismatsferlinu hafi mjög skort á
að litið hafi verið til reynslunnar, en
fyrir hendi sé um þriggja áratuga
reynsla af dælingu kísilgúrs úr Ytri-
Flóa. Hann sagði að síðasta sumar
hafi lífríkið verið með miklum blóma,
mikið hafi verið um fugl og varp tek-
ist einstaklega vel og þá hafi um
helmingur af þeim silungi sem veidd-
ist í vatninu í fyrrasumar komið úr
Ytri-Flóa, þar sem starfsemi Kísil-
iðjunnar fari fram. Einnig bendir
hann á að lífríki Laxár, sem renni úr
Mývatni, hafi verið með besta móti í
sumar.
Áhersla lögð á að
verja störf
Leifur sagði að sveitarstjórn
Skútustaðahrepps hafi einbeitt sér
að því síðastliðin 6 ár að verja þá at-
vinnu sem fyrir er í sveitinni. „Við
höfum lagt á það höfuðáherslu að
verja þau störf sem fyrir eru og
ástæðan er fyrst og fremst sú að það
er hægara um að tala en í að komast
að skapa hér ný störf,“ sagði hann.
Um 50-60 bein störf eru við Kísil-
iðjuna í Mývatanssveit og að auki
fjöldi afleiddra starfa sem henni
tengjast. Leifur sagði að sveitar-
stjóm hefði lagt mikla vinnu í leit að
nýjum atvinnutækifærum og voru til
að mynda nokkrar milljónir króna
lagðar í stofnun Náttúruskóla fyrir
fáum árum. Að sögn Leifs þótti
skólinn ekki skila þeim árangri að
veijandi væri að halda starfsemi
hans áfram. Markhópar Náttúru-
skólans voru grunn- og framhalds-
skólanemar hér á landi sem og er-
lendir stúdentahópar. „Við íhuguð-
um málið vandlega áður en ákvörðun
var tekin um að hætta starfseminni,
en því miður þótti þessi starfsemi
ekki vænleg til að skila þeim árangri
sem að var stefnt,“ sagði Leifur.
Þá nefndi hann að í janúar á síð-
asta ári hefði sveitarstjórn ritað um-
hverfisráðuneyti bréf þar sem farið
hefði verið fram á flutning Náttúru-
vemdar ríkisins í Mývatnssveit.
Oskað hafi verið eftir viðræðum um
málið en nú nær tveimur áram síðar
hefði svar ekki enn borist. Forstöðu-
maður Náttúrverndar ríkisins hefði
þó tjáð sig í fjölmiðlum og séð öll tor-
merki á slíkum flutningi. Sveitar-
stjórn hefði einnig reynt mikið til að
starfsemi Rannsóknarstöðvarinnar
við Mývatn yrði aukin og að þar yrði
að minnsta kosti einn starfsmaður að
störfum allt árið, en nú færi starf-
semin nær eingöngu fram að sumar-
lagi, frá maí og fram í september, og
eini starfsmaður stöðvarinnar sé
búsettur í Reykjavík. „Menn hér
bundu miklar vonir við það þegar
lögin um vemdun Laxár og Mývatns
vora sett 1974 og rannsóknarstöðin
sett upp í tengslum við þau, að um
allviðamikla starfsemi yrði að ræða í
kringum stöðina og hingað myndi
flytja fólk sem sinnti rannsóknum á
svæðinu. Þær vonir hafa algjörlega
bragðist," sagði Leifur. „Ef til vill er
þetta að hluta til ástæða þess trúnað-
arbrests sem kominn er upp á milli
sveitarstjórnar og meirihluta stjóm-
ar stöðvarinnar.“
Hann sagði að störfum í ferða-
þjónustu hefði fjölgað eitthvað, en
langt væri þar til þau gætu komið í
stað þeirra starfa sem nú væra unnin
í Kísiliðjunni. Búskaparhættir hafa í
Mývatnssveit líkt og annars staðar í
landinu breytst, samdráttur hefur
orðið í sauðfjárframleiðslu og þá hef-
ur kúabúum fækkað, en þau sem enn
era starfandi hafa stækkað.
Nýtum auðlindina
skynsamlega
„Það er alveg ljóst að ef við
Mývetningar fáum ekki að nýta okk-
ar náttúraauðlindir, s.s. kísilgúrinn,
okkur til lífsviðurværis þá mun
byggð hér ekki halda velli. Eg bendi
á sambærilegt dæmi sem er fiski-
miðin umhverfis landið. Okkur Is-
lendingum hefur lánast að nýta þau
skynsamlega og við viljum ekki að
aðrir séu að segja okkur til í þeim
efnum. Það hefur heldur ekkert
komið fram sem segir að við heima-
menn hér höfum ekki nýtt okkar
auðlind skynsamlega," sagði Leifur.
„Nú er búið að dæla kísilgúr af um
40% af botni Ytri-Flóa og Kísiliðjan
er að óska eftir því að fá að dæla af
4% af botni Syðri-Flóa. Hafi vinnsla
kísilgúrs haft áhrif í Ytri-Flóa þá er
líklegt að þau verði 10 sinnum minni
í Syðri-Flóa. Ég bendi á að með engu
móti hefur tekist að tengja starfsemi
Kísiliðjunnar við sveiflurnar í lífríki
vatnsins og reyndar benda vísinda-
menn á að vinnsla í Syðri-Flóa þýði í
raun vinnslu í nýju vatni svo
einangraðir sé flóarnir hvor frá öðr-
um. Þá er jafnframt erfitt að skilja
hvernig kísilgúrvinnsla í Ytri-Flóa
getur haft svo víðtæk áhrif í Syðri-
Flóa eins og sömu vísindamenn láta
gjarnan að liggja. Mér finnst þeir
ekki alveg samkvæmir sjálfum sér,
blessaðir."
Hann mótmælir því ámæli að
fylgismenn Kísiliðjunnar séu ekki
náttúraverndarsinnar. „Hverjir hafa
meiri hagsmuni af því að náttúru
Mývatns sé ekki hætta búin en við
heimamenn? Það hefur orðið æ
meira áberandi á síðustu misseram
að hópur fólks á suðvesturhorni
landsins líti svo á að það viti best
hvernig standa eigi að málum varð-
andi náttúravernd og það lítur málið
öðram augum en við heimamenn.
Náttúran skal njóta vafans og í sum-
um tilfellum hafa algjöran óheftan
framgang. Með rökum sem beitt er
af þessu tagi geri ég ráð fyrir að
aldrei megi grípa inn í gang náttúr-
unnar, ekki stöðva framskrið sands
né græða upp örfoka mela,“ sagði
Leifur. Hann benti í þessu sambandi
á að á árabilinu 1940 til 1960 hefur
Slútnes verið ein af vinsælustu nátt-
úraperlum Mývatnssveitar og þang-
að komið fólk í miklum mæli. A þess-
um tíma var eyjan nytjuð, þar var
heyjað og eggjataka var þar einnig
mjög mikil. Um 1960 lagðist nýting
landsins af og ekki hafi liðið nema
um tveir áratugir að svo var komið
að ekki nokkur maður kemur á
Slútnes, óheftur gróðurinn hefur
fært eyjuna í kaf.
Lengi velt fyrir sér
sveiflum í lífríkinu
Leifur sagði að langt væri síðan
menn hefðu farið að velta íyrir sér
sveiflum í lífríki Mývatns og nefndi
að árið 1946 hefði verið lögð fram til-
laga í Veiðifélagi Mývatns þess efnis
að leitað yrði álits sérfræðinga á því
að dýpka Ytri-Flóa til að kanna
hvort þar gæti orðið lífvænlegra fyr-
ir silung allt sumarið.
„Þegar á fimmta áratugnum voru
menn farnir að sjá að Ytri-Flói var
svo grannur að lífsskilyrði silungs
vora ekki nægilega góð.“ Þá benti
Leifur á að bændur á Geiteyjar-