Skírnir - 01.01.1889, Page 11

FKIÐUR EÐA ÖFKIÐER.
13
betra að skríða til skara. En vér biðum þangað til á oss var
ráðizt. Eptir ófriðinn 1870 var sagt: hvað lengi getur þetta
gengið? Vér lendum víst í ófriði að 5 árum liðnum! Svo
kom hin milda hætta 1876—77 ^), sem varð afstýrt með
Berlinarsamningnum.
Af öllu þessu ræð jeg ekki að vér þurfum ekki herauka.
t
Ofriður vofir sí og æ yfir. Vér verðum að sjá svo um,
að vér getum varizt hverju sambandi, sem aðrir
gera gegn oss (heyr); vér verðum að vera svo sterkir, sem
unnt er og vér getum verið sterkari enn vér erum (heyr). Svo
verðum vér að treysta guði; stjórnin ábyrgist að málstaður vor
sé ætið hinn rétti. Frakkland hefur varið 3000 miliónum til
að bæta her sinn; vegna legu lands vors verðum vér að bú-
ast sem ramlegast. Guð hefur gefið oss nágranna, sem sjá um
að vér ekki leggjumst í leti. Frakkar og Rússar sjá um að
vér höldum áfram að vera herskáir. Stórfiskarnir í hinum
evrópeisku vötnum leyfa oss ekki að vera smáfiskar (hlátur),
en vér verðum sjálfir að vera samlyndir, sem reyndar er fjarstætt
náttúrufari þjóðverja (hlátur). það verður að vera eins ómögu-
legt að sundra oss eins og öðrum þjóðum (heyr), til þess að
stórfiskarnir ekki geti unnið á oss.
Vér höfum slitið hinu þýzka sambandi; vér verðum nú
að gæta þess að vera samt bandalagsmenn, Eptir 1866 og 1870
var haldið að engi nágranni vor mundi unna oss að njóta
stórvirkjanna. En Rússar voru samir við oss, eptir sem áður
— þér Ieyfið að jeg setjist niður og haldi svo áfram (Bismarck
sezt niður). Prússland á Rússlandi gott upp að unna fyrir
hjálp 1813 — þeir2) notuðu sér þetta meir en lítið á ríkisárum
Nikulásar keisara og í Olmiiz má heita að þeim hafi verið
fullborgað. Seinna, í Krímstríðinu (1853—56) héldum vér vin-
áttu vora við Rússa. Vér skuldbundum oss þá til að hafa
100,000 manns til taks — jeg vildi hafa 200,000 svo meira
kvæði að oss, en konungur viidi það ekki. Rússland sýndi
þakklæti sitt á árunum 1866—70; 1870 gerðum vér líka vin-
') ófriðurinn milli Rússa og Tyrkja.
J) Rússar.