Ný félagsrit - 01.01.1849, Page 103
IM JARUlKKJIj A 1.SLANDI.
103
föruni, en siban þjóberni þnu tóku ab eySast, hetir
henni farib harbla lilib fram, þartil nú fyrir rúiiinm
inannsaldri, ab byrjab lielir n\'tt timabil í sögu hennar.
þab er skaninit siban visindin fóru ab stybja
jarbirkjuna Og hjálpa til franifara hennar, s\o teljanda
sé, og mest hefir borib áþví næstlibinn áralug. Menn
eru nú teknir ab sinna jarbirkjunni nieira en ábnr,
og gjöra allar abalgreinir nátuírufra’binnar ab hjá'par-
visinduni hennar; má þó einkuni nefna lil þess krapta-
fræbina (Mechanik), og efnafræbina (Chemiv), því
einna mest hafa þær hjálpab til hinna sibiistii frani-
fara hennar. A enska túngu og þjóbverska hafa
inenn ritab bækur niiklar uni þessar visindagreinir,
meb stöbugri hlibsjiin til jarbirkjunnar. A þjóbverja-
landi eru skólar eigi allfair, seui kennd er í jarbirkjn-
fræbi, og svo er þab á Englandi; þar eru og felög
afar uiikil til efiingar benni, og eru fagrar frásagnir
nni fundi þá seni þau halda meb sér árlega; kouia þá
þúsiinduni saman nienn úr ölluni stéttuni. Hændur hafa
meb sér gripi tína, þá vænstu seni þeir hafa getab
alib upp; listamenn og sniibir verkfæri, þau er gób
þykja og þeir hafa fundib upp, og fá þeir laun nokkur
og heibur niikinn, seni geta synt nokkub þab, er Ivsir
dugnabi og kunnáltu inikilli, og niibar tii alniennings
heilla og franifara. Fræbiniennirnir koma þar, og
segja frá uppgötvununi sínuni, sein niiba til nientiinar
°g gagns; niælskuinennirnir haltla tölur fagrar og
hvetja inenn til framtakseini og atorku, og lirósa því
sem niikils er vert, en þetta allt hefir gób áhrif, sein
nærri niá geta, enda er jarbirkju Breta og búskap
Skota mjög vibbrugbib.