Ný félagsrit - 01.01.1849, Síða 104

104
tM JAlíDIKK Jt A ISLAMH.
J IJHnir, ISviai- og Nor&menn eru og farnir ab gefa
gaiiin fnefeuin þeiin, er jnr&irkjunni lilhejrn, og hafa
nokkra vi&bni&i til nb kennn þau úngiiiii iiiönniiin, og
ern líkindi til <i& þeir taki sér ineirn frain niii þann
hlut ábur lángt li&nr.
Rúsi jórnai félagib danska heíir ineft ymsu moti
stnblab til framfara jarbirkjunnar i Danmörkii. Siban
árib 1820 hefir þab komib þvi á, ab hinn svonefndi
skozki plógtir er upptekinn iiiu alla Danniörk, svo
hjólaplógarnir göinln sjást þar namnast, og duga nii
einn ebur tveir hestar sterkir til ab draga liinn nvja
plóg, og lúka ei minna verki en ábnr gjörbn fjórir meb
hiniiin þúnga hjólaplógi. Til þessa valdi félagib þá
abferb, ab fyrst hét þab laununi lyrir a& plægja ákvebib
land á tiltekniiin tíma, jafnframt bvtti þab út skozkuin
plógiim til yinsra iiie&lima sinna, og nokkriim fleiri
jarbirkjiiverkfærum, er gób þótln. J>ab ber og nm-
hyggjn fyrir 50 lingnni niönniim á ári liverjn, ab þeir
Iæri jarbirkjti og búskap, af þeim mönniim sem bezt
eru ab sér um þá hluti. Kinnig hefir þab sent menn
til annara landa, til ab kynna sér framfarir jarbirkj-
unnar þar, og búnabarháftu annara jijóba; launar
þab og niönnmn, sem á vetruin halda fyrirlestra uiii
efnafræbi og önnur vísindi, þau sem eru til frömunar
jarbirkjtinni, einnig heitir þab lannuiii fyrir ritgjörbir
uin þau efni, ef góbar eru.
Hér viljum vér meb seui fæstnni orbuui drepa
nokkub á þab, meb hverju móti vísindi þan, er vér
höfuin nefnt, hafa stublab til framfara jarbirkjnnnar.
Keynslan liafbi kennt mönnum, ab sérhver ávaxtarteg-
und þyrfti næríngar vib, sér til viburhalds ogþroska;
menn hafa siban uppgötvab meb eptirgrenslan, ab þær