Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1928, Page 59

Örnefni í Reykjahverfi.
Safnað hefir og samið Skúli Þorsteinsson, Reykjum.
Inngangur.
Reykjahverfi liggur suður og austur upp af Skjálfanda. Það er
allbreitt norðan-til, en mjókkar, er sunnar dregur og beygir þá meira
til suðausturs. Takmarkast það af lágum fjöllum að austan, en heiði
að vestan.
Sveitin hefir verið byggð síðan á landnámstíð. í Landnámu (bls.
163) stendur:
»Héðinn ok Höskuldr, synir Þorsteins þurs, fóru til íslands ok
námu fyrir innan Tunguheiði. — — — Höskuldr nam lönd öll fyrir
austan Laxá ok bjó í Skörðuvík; við hann er kennt Höskuldsvatn,
því at hann drukknaði þar«.
Höskuldsvatn (1) er á heiðunum austan-við Hverfið, rétt vestan
undir Grísitungufjöllunum og er talsvert stórt ummáls. En hvar Skörðu-
vík hefir verið vita menn ekki, því það örnefni er ekki til nú.
Norðan við sveitina er Skarðaháls (2). Hann er ekki hár, en all-
langt yfir hann og liggja eftir honum götur; var þar áður alfaraleið
til Húsavíkur. Þar er vandratað á vetrum og hafa þar margir orðið
úti. í þeirra manna minnum, er nú lifa, hafa þar orðið úti tveir menn.
Sá fyrri er Stefán prestur Jónsson á Þóroddsstað í Kinn; hann varð
þar úti árið 1888. Var hann á ferð frá Húsavík og heim til sín.
Hinn maðurinn var Sigurpáll Árnason, bóndi í Skógum. Var hann á
heimleið úr kaupstað, fyrri hluta vetrar árið 1891.
Margir fleiri hafa orðið úti á hálsinum áður, en ekki get ég nafn-
greint þá fleiri.
Suður af Skarðahálsi, austan-við hverfið, ganga Stöplarnir (3).
Þeir eru brattir, en ekki mjög háir, og eru hvylftir og klaufir inn í þá
hér og þar; ná þeir suður að bænum Heiðarbót. — Þá tekur við
Reykjafjallið (4), og nær það alla leið suður hjá Geitafelli, að austan-
verðu við sveitina; heita hlutar af því ýmsum nöfnum eftir bæjunum,
sem við það standa.