Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1940, Page 129

121
ið skrifað af Hauki lögmanni1). En hvað sem því líður, virðist ekki alls kost-
ar eðlilegt, að þessi saga hafi upphaflega verið kennd þannig við þá Þorfinn
og Snorra, og landafundi þeirra, fremur en kenna hana við landafundi þeirra
feðganna, Eiríks og Leifs, sem sagt er frá á undan í sögunni. í stað þess að
skrifa blátt áfram heiti sögunnar sem fyrirsögn eða titil í eyðuna, eða t. a. m.
Her hefr sögu Eiríks rauða, virðist Haukur lögmaður þá hafa skrifað
það sama sem Árni skrifaði síðar, eða næsta líkt því, og er álitið, að
hann muni hafa gert það af því, að hann taldi Þorfinn forföður sinn,
sem einnig var rjett, því að Haukur var 8. maður frá honuni (Þorbjörn
— Steinunn — Guðrún Þorsteinsdóttir rangláts — Halla Jörundardótt-
ir — Flosi Bjarnason — Valgerður — Erlendur Jögmaður — Haukur2)).
Hann hefir sjálfur prjónað dálítinn viðauka neðan-við söguna, er hún
var rituð fyrir hann í Hauksbók, dálitla ættartölu o. fl. aftan-við síð-
asta (14.) kapítulann, til þess að benda á þetta, þótt hann hafi raunar
ekki verið svo fróður um ætt sína, að hann gerði það rjett. Hann rek-
ur ætt sína til Snorra, sonar Þorfinns, sem kann að hafa verið heitinn
eftir Snorra Þorbrandssyni, ef ekki langafa sínum, Snorra Þórðarsyni.
En Haukur var ekki kominn af Snorra, heldur af Þorbirni, bróður hans.
Ef til vill hefir Snorri Þorbrandsson, sem Haukur nefnir í fyrirsögn
sinni, einnig verið frændi Þorfinns3), og Haukur þá vitað, að hann
gat talið sig í ætt við hann og því viljað nefna hann. En hvað sem
um það hefir verið, er sú tilgáta sennileg, að ættfærsla Hauks og með-
vitundin um, að Þorfinnur karlsefni, hinn frægi landkönnuður, var for-
faðir hans, hafi leitt hann til að kenna söguna við hann með yfirskrift
sinni og gera viðbót neðan-við hana með ættfærslu sinni til hans4).
Af þessari yfirskrift Hauks lögmanns hefir það leitt, að í pappírs-
uppskriftum frá síðari öldum af sögunni í Hauksbók hefur hún verið
með yfirskriftunum: »Saga edr historia Þorfinns karlsefnis Þórðarson-
ar« (Á. M. í 15, 8vo, frá því um 1625, Grænlandsannáll Björns Jóns-
sonar frá Skarðsá), eða »hier hefur sögu Þorfinns karlsefnis Þórðarson-
ar« (Á. M. 770 b, 4to, II., 597 b, 4to, 281, 4to o. fl.); sömuleiðis og af
sömu ástæðu var sagan kölluð Saga Þorfinns karlsefnis ok Snorra
Þorbrandssonar, er hún var gefin út í ritsafninu Antiquitates Americanæ
1837, og á dönsku Thorfinn Karlsefnes Saga, er hún var gefin út (af
Finni Magnússyni) í ritsafninu Grönlands historiske Mindesmærker
skömmu síðar, og eins, Þorfinns saga Karlsefnis, er hún var gefin út
í safninu íslendinga sögur 1892 (og 1928); en til þessa er vitanlega
1) Sbr. útg., Kh. 1892 -’96, bls. 425 nm.
2) Sbr. ættaskrána, ættir í Eiríks sögu rauða, í ísl. fornrit., IV. b.
8) Sbr. ísl. fornr., IV. b., bls. 218, aths. 3, og ættaskrána, er vísað var til áður.
4) Sbr. e. fr. ísl. fornr., IV. b., bls. 217—’18 með aths.