Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1940, Page 160

152 ‘
hégómahjal, heldur af hinu, að hér væri sannleiki opinberaður á
merkilegan hátt. Mig skortir ekki kjark til, og ég blygðast mín ekk-
ert fyrir, að lýsa því yfir, að ég legg mikið upp úr Njáludraumi Her-
manns, þó eigi sé hann bein sönnun. Ég trúi miklu fremur því, sem
þar er sagt, en getgátum EÓS í U. N. En til þess mundi mig skorta
kjark, að staðhæfa í vísindariti — já, doktorsritgerð —, að höf. Njálu
hafi gert þetta af „gleymsku“, hitt af „vangá“ og að hann hafi „haft
á borðinu“ hjá sér, er hann samdi söguna, rit, sem enginn veit, að
hafi nokkurn tíma verið til.
Ég vil ekki skifta á þessum „kórónum fræðimennskunnar“ fyrir
tilvitnun mína í draum Hermanns Jónassonar.
A. J. Johnson.
Fornleifafundir í Helgafellssveit.
Sumarið 1939 var grafið fyrir heyhlöðu á Staðarbakka í Helga-
fellssveit. Jeg frjetti um, að þar hefði orðið vart við fornleifar, og
fór þangað 9. Júní til þess að forvitnast um, hvað þarna hefði fund-
izt. Grafið var fyrir hlöðunni um 12 mtr. norður frá íbúðarhúsi, er
byggt var þar á Staðarbakka fyrir tveimur árum, en það var byggt
í hinum fornu rústum bæjarins, og er grafið var fyrir kjallara þess,
fannst þar bollasteinn, sem sendur var þá til Þjóðminjasafnsins.
Eins og jeg gat um, var grafið fyrir hlöðunni norður-frá húsinu, og
því í svæði það, er hin fornu bæjarhús hafa tekið yfir. í suðurhluta
grafarinnar kom í ljós ker allstórt; var grafið umhverfis það og nið-
ur á óhreyfða jörð, sem var leirkennd; kerið var úr eins konar steypu,
sem molnaði í sundur, ef komið var nokkuð við það með skóflu; efni
virðist vera sandur úr fjörunni niður frá bænum, en bindiefnið virð-
ist hafa verið gulleitur leir, sem mér er ekki kunnugt um, að sje þar
nærri. Kerið var grafið niður í hinn óhreyfða grundvöll um 0,60
mtr., en hæð þess upp frá gólfinu var um 0,40 mtr., en vera má, að
eitthvað hafi verið molnað ofan af því. Kerið var kringlótt; var þver-
mál þess að innan 1,35 mtr., en þykkt veggja þess, eða barma, 0,40
mtr. Botn kersins var úr sama efni og veggirnir. Kerið var fullt af
mjög blautri mold eða leðju. Þegar mokað var upp úr því, komu upp
trjeleifar, er voru svo fúnar, að ekki var unnt að sjá, úr hverju þær
voru,hvort þær voru leifar af íláti (sá),er staðið hefur í kerinu,ogþað
verið steypt um, eða leifar af rafti úr þekju, er fallið hafi ofan í það.