Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1972, Síða 67
SÖGUALDARBYGGÐ í HVÍTÁRHOLTI
71
611 Sörvistala úr gulu gleri, þrískipt, lengd 1,7 sm, þverm. 0,7 sm. F. í sama húsi,
rétt vestan við eystri dyrastétt.
612 Klébergsbrot úr potti, mesta stærð 5,5 sm. F. á sama stað.
613 Brýnisbrot úr skífer, lengd 3,8 sm. F. í sama húsi, í dyrum milli skála og
bakhúss.
614 Vikursteinn, dökkur að lit, mesta stærð 8,8 sm. Virðist hafa verið hafður
til að fægja með, en slíkir steinar voru á síðari tímum nefndir vikurkol á
þessum slóðum. F. i sama húsi, austanverðum skála, norðantil.
615 Krónur tvær af svínsjöxlum, f. í sama húsi, í dyrum milli skála og bakhúss.
616 Rómverskur eirpeningur, antoninianus. Peningurinn er sleginn í Róm
fyrir Marcus Claudius Tacitus keisara, sem ríkti í 8 mánuði, frá september
275 til apríl 276 e. Kr. er hann lézt. Peningurinn er óreglulega kringlóttur,
mesta þvermál 2,2 sm, á framhlið er vangamynd keisarans og áletrunin:
IMP C M CL TACITUS AVG og á bakhlið mynd af forsjóninni í konulíki,
með spjót og nægtahorn og við fætur hennar sést jarðarhnötturinn. Um-
hverfis er áletrunin PROVIDENTIA AVG XXIA. (Sjá C. J. Thomsen:
Description de monnaies romaines, Kaupmannahöfn 1866, bls. 290 (nr.
4042)). Peningurinn kom innan úr smámoldarköggli sem skafinn var fram,
og brotnaði um peninginn. Peningurinn var spanskgrænn og var spansk-
g-ræna á moldarkögglinum beggja vegna í farinu. Peningurinn má heita
óskemmdur, aðeins lítillega tærður úr moldinni. Moldin umhverfis pening-
inn var algerlega óhreyfð af rannsóknarmönnum og útilokað, að hann
hafi komið á þennan stað á síðari tímum. Peninginn fann greinarhöfundur,
og er þetta tekið fram til þess að firra öllum getgátum síðar meir um, að
peningurinn kunni að hafa verið settur þarna í blekkingarskyni. — Fund-
inn í rofmoldum í suðaustanverðu sama húsi, hinum upphaflega austurenda
skálans, en þar var nánast sorphaugur, eins og fyrr getur. 37. mynd.
617 Pottbrot úr klébergi, mesta haf 10 sm, þykkt 1,6 sm. Brúnarstykki og hefur
brotnað um þrjú boruð göt, ef til vill eftir höldu eða eldri spengingu.
F. í sama stað, undir leifum af langvegg skálans.
618 Snveldusnúður úr lclébcrgi, bláleitu og óvenjuþéttu eftir því sem hér gerðist.
Þ. 1,7 sm, þverm. 3,8 sm. F. í suðausturenda sama húss.
619 Klébergsbrot, úr potti, mesta haf 5,9 sm. F. á sama stað.
620 Pottbótf?) úr klébergi, tálguð úr pottbroti, hrímugt á ytra borði og lítils
háttar að innan. Hún er 11,5 sm að lengd, br. 5,5 sm og þykkt 1,5 sm
en í miðju 2,3 sm. Tvö göt eru boruð gegnum þynnra hluta stykkisins
annars vegar. — Líklegt virðist, að þetta sé pottbót, og hafi gatið, sem
bæta átti, verið tálgað sporbaugótt og í miðjunni á bótinni, sem þykkust er,
hafi verið ætlað að falla í gatið. Bótin virðist þó ekki hafa verið notuð
sem slík, því að hrímið er enn á henni innanverðri, enda er brotið neðan af
henni, og kann það að hafa eyðilagt hana til þessa brúks. Hlutir sem þessi
hafa ekki áður fundizt hér á landi, en eru alþekktir á Grænlandi (sjá tilv.
19). F. í sama stað. 35. mynd.
621 Bronsflipi, virðist stafa frá bronssteypu (úr gangi fyrir bráðinn málm
inn í mótið). Mesta stærð 4,4 sm, þykkt 0,3 sm. F. í sama stað.
622 Pottbótf?) úr lclébergi, sams konar og nr. 620 nema öllu stærri í upphafi.
Stykkið er nú 8,2 sm langt, 7,6 sm breitt og 2,2 sm þykkt í miðju, en 1,2 sm
þykkt við brúnir. Miðjan er nær því hringlaga. Bótin er gerð úr pottbroti,
hrímugu að utan og innan, og hcfur hún líklega brotnað áður en hún yrði
notuð. Á einum stað er far eftir nagla. — Úr sama stað. 35. mynd.
623 Klébergsbrot úr potti, mesta haf 16,4 sm. Þetta er barmstykki og er
þykktin þar um 1,3 sm en neðst 2,2 sm. F. á steinaröðinni við suðurvegg
sama húss, nærri vestri dyrum.