Fylkir - 01.01.1922, Qupperneq 12

12
hrynji ofan í hlóðirnar. Eldiviðurinn sé kol, viður eða góður
mór. Kalk úr skeljum, segir sami höf. vera unnið í Bremefl
við Weserfljóts mynni, með því að brenna skeljarnar í haug'
um, en á Hollandi séu bygðir »hringofnar«, eins og áður er
sagt og skeljarnar brendar í þeim.
Ágætt kver um sement, útgefið af N. C. Rom, er, eða var,
hér á bókasafni N. og A. amtsins. Einnig ensk bók eftir Rad'
ford, nefnd »Cement and its Uses«. Verkvísinda ritið »Htitte«
segir ögn frá tilbúningi sements en meir frá notkun þess og
kalks. Segir það ýmsa steina vera tilbúna undir þrýstivélum
úr sandi, blönduðum með 6 til 10% af nýleskjuðu kalki, séu
steinarnir, þannig mótaðir, þurkaðir í svo nefndum þerri-kötl'
um 8—10 kl.stundir við hita. Á líkan hátt, segir ritið, erU
steinar, úr vikursandi eða gosösku, blandaðri við kalk 9 möt’
1, búnir til þar í landi; einnig aðrar steintegundir, svo seU1
sag-steinar, kork-steinar o. fl., sem eru síðan notaðir í g°'!
stigatröppur, þakhellur o. s. frv. (sjá 686. til 707. bls. I. bifld1
Hiitte útg. 1917). En um steinskurð, eða listina að höggva
steina, er Utrð sem ekkert í því riti fyrir alþýðu. Eitt hið bezta
rit sem eg hef séð um steinsmíði erlendis, er samið af VítrU
vius, rómverskum höfundi, um steinsmíði Rómverja á fyfs,*u
öld fyrir kristni tímabilið. Sú bók væri meira virði hér á Is
landi en heill skápur eða full hylla af skáldsögum og IéIegurT|
kvæðum. Annars eru bækur um steinsmíði annað hvort alt
»tekniskar« og vísindalegar til að henta alþýðu, eða þá at
dýrar. En það er einmitt bók við alþýðu hæfi, um nýtil^g
steintegundir, steinsmíði og húsabyggingar, sem verkfræðifl^
ar, steinsmiðir og skrif-finnar íslands ættu að gefa út á íslefl^'
Að endingu vil eg benda á ofurlitla ritgerð eftir Helga ^
Eiriksson, námufræðing, sem kom út í síðasta hefti Verkfr*^
inga Tímaritsins. Hún er að því leyti eftirtektaverð fyrir alþyð ’
að höf. æskir þess, að sem flestir athugi og reyni burðar-i<r
steintegunda, í sinni sveit eða á sínu landi, og geri grein u ^
því. Pað er orð í tíma talað, og aðferðin, sem höf. befld,r ^
mun duga. Eg hef sjálfur notað þá aðferð, að reyna t,r°