Fylkir - 01.01.1922, Blaðsíða 79
79
903 þús. 937 hitaeiningar. En það samsvarar því hitamagni, seni 9.237
smál. beztu steinkola (Anthrasít kola) geyma, eða hitamagni 9.583 smál.
Pa.j kola, eða 10.600 smálesta af koksi, eða 11.86 smálesta maskínukola
(Sinter Kul), eða hitamagni 12.317 smálesta ofnkola, eða 14.788 smálesta
meðal brúnkola, eða 26.634 smálesta af vanaleguni mó (sverði). '
Þegar vatnsorkunni er beitt fyrir vélar eða breytt í rafmagn, eyðist nokk-
urhluti hennar í núnings mótstöðu vélanna. Góð vátnshjól(t. d. Francistúr-
Oinur) hita 86% vatnsorkunnar, jafnvel meira, og góðir aflvakar (dyna-
móar) breyta 95% vatnshjóla-orkunnar í rafmagn, og nýta þannig um 80%
vatnsorkunnar. En af rafmagninu, sem aflvakinn elur, kemur ekki yfir 80%
að notum á heimílum eða verkstæðum, þó leiðslan sé stutt, ef spennu-
^reytingar eru nokkrar, né yfir 75 % ef leiðslan er yfir 50 km frá orku-
verkinu, nema því betur sé umbúið. Má því ekki gera ráð fyrir að meira
en 60 % vatnsorkunnar komi að notum, ef leiðslan er yfir 50 km frá orlyi-
verkinu, nema því betur sé umbúið. Með bezta útbúnaði nýtist 60% vatns-
0rkiinnar, sem rafmagn, þó leiðslan sé allt að 100 km.; sjá framanritað.
Gerandi ráð fyrir að 60% vatnsorkunnar komi að notum, sem rafmagn,
Þá getur hver tenm. vatns, er fellur eins metra hæð til jafnaðar á hverri
Sekundu, alið 0.6 X 13’/3=8 h.öfl rafmagns. Ef nú 60% af hitainagni elds-
neytisins kemur að notum, eins og gera má ráð fyrir í góðum miðstöðvar-
olnum, þá gilda þessi 8 hestöfl rafm. á við ofangreindar vigtir af kolum,
°*I. á við 9.237 smál. beztu A. kola, eða 9.583 smál- Pa. kola, eða 10.6
Snil- af koksi o. s. frv.; og hvert ha- rafmagns þannig notað gildir á við
1/8 ofangreindra vigta af kolum, nl. á við 1.154 smál. A.kola, eða 1.198smál.
,J3-kola, o. s. fr. En sé kolunum brennt í stofuofnum, þá kemur ekki yfir
% hitamagnsins, sem þau geyma, að notum. Gilda því ofangreínd 8
h-ö. rafmagns nú á við Vs þyngri vigt af hverri eldsneytis tegund en þegar
^fennt er í miðstöðvar-ofnum, n.I. á við 1.2X9.237 = 11.084 smál. A. kola,
eða á við 11.5 smál. Pa. kola, eða á við 12.72 smálest af koksi o. s. frv.
Hvert ha. rafmagns, þannig notað, gildir nú á við 1,2:8 0.15 ofan
Sreindra vigta eldsneytis n.I.:
á við 0.15 X 9.237 — 1.385 smál. A. kola,
eða á við 0.15 X 9.583 = 1.437 smál. Pa. kola,
—>— 0.15 X 10.6 «= 1.59 smál. af koksi,
- >— 0.15 X 11.190=11.678 smál. maskínukola,
. 0.15 X 12.317 = 1.847 smál. ofnkola,
~>— 0.15 X 14.788 = 2.618 smál. miðliings brúnkola,
—>— 0.15 X 24.635 = 3.695 smál. af mó.
1 abla þessi sýnir, að, sé rafaflið notað helming ársins, þá gildir hvert
1a-rafmagns til hitunar, matsuðu og iðju á við 924 kg. ofnkola, eða 833
maskínukola (SinterKuI) eða 795 kg, af koksi, eða 719 kg. Pa. kola,
eða 693 kg. A.kola, eða 1.3 smál. meðal brúnkola, eða 1.9 smál. af mó.