Fylkir - 01.01.1922, Blaðsíða 56

56
* /
samkvæmt útskýringu og ættfærslu Finns Magnússonar, tungúsískt orö,
sem þýðir vindinn (sbr. Edda-Læren 2. Bd., útg. 1824). Þannig á Oðinn,
æðsti guð Germana, að þeysa á sjálfum sér gegnuni heimingeiminn i í>e'r
Guðbr. Vigfússon ík Powell láta Yggdrasil einnig tákna krossinn!
Er nokkur furða þó franskir höfundar, eins og Victor Hugo, eða fræði'
menn, eins og Pinot, geri fremur lítið úr þessum menjagrip germanskrar
hugspeki ? Jafnvel Victor Rydberg getur ekki með allri sinni elju og skarp-
skygni kotnið neinu viti í Völuspár Irásögnina um »Yggdrasil« og »aurs-
Victor Rydberg játar, að »Yggdrasill tákni þar tré, en ekki hest, og
það tré er festing himinsins, sem eins og mænir-ás, virðist halda hiniin'
hvolfinu uppi; en þessi undra-meiður vex, segir sami höf, upp af þreniuf
brunnum, n. I., Urðarbrunni, Mímis-brunni og Hvergelmi, og þessir brunn-
ar eru hver upp af öðrum, segir V. Rydberg. Pess vegna vex »YggdraS'
iIU ekki »upp«, heldur lárétt út í geyminn! Hvað hindrar tréð frá fallJ»
segir Rydberg ekki. Ei að síður eru Rydbergs rannsóknir í gefmanskrt
goðafræði, að öllu töldu, þær nákvæmustu, sem enn hafa verið g,erðan
Rydberg, eins og flestir aðrir Eddufræðingar strandar hér og 'þar a
blindskerjum rangra og sinekklausra orðaþýðinga. T. d. lætur hann P°r
tákna guð þrumanna og eldinganna fremur en Ijóssins, eða Ijósið sjálft-
Æsir verða freniur afburða menn en hin lífgandi heimsöfl; og þursar, eða
jötnar, þeirra lifandi andstæðingar, fremur en hin eyðandi öfl heimsins-
Hinar/röngu og smekklausu orðaþýðingar eru hæstum ótal, hjá íslenzkuin
málfræðingum, jafnt sem útlendum. T. d. láta flestir málfræðingar, Þ-
á. m. G. Vigfússon og Powell, orðið »luþr« í 2. og 5. stefi Gróttu saung5'
ings, tákna kvarnar-stokk, eða kassa. í latnesku þýðingunni, hendingar'
innar, »Leggjum luþr léttum steinum*, ritar Sv. Egilsson: »Ponemus caps°s
lapidibus« o. s. frv. Luþr útleggst þar kassi, eða kassar.
Gefi menn nú orðinu luþr, sömu meining í eftirfylgjandi vísu VafþrúðniS'
máls, —
»Örofi vetra áðr iörð væri sköpuð, | þá var Bergelmir borinn;
þat ek fyrst um man, er sá inn fróði iötúnn | var á luþr lagðr.«
þá meinar vísan: Eg man það fyrst, að hinn fróði jötunn, Bergehi',r
(borinn áður jörðin var til) var lagður á kvarnar-stokk, eða kassa!
Báðar þessar vísur verða skiljanlegri, ef menn gæta þeSs, að orðið luÞr’
er, að líkindum, afbökun af gríska orðinu, liþos, steinn og að orðið iötunn,
cr ekki skylt sögninni að eta, heldur orðinu ótta, afturelding, og táknar
eldhaf eða ljós-haf, sem skáldið lætur bylgja að, eða verða að steini.
Germanskir eddufræðingar, hafa verið svo sokknir niður í norrænar
ýskur, að þeir hafa eins og gleymt því, að forn-íslenzkan eða norr*nal1
er að miklu leyti af suðrænum og austrænum toga spunnin, og
mörg orð, sem eru náskyld og samstofna við grísk og latnesk orð, ek