Óðinn - 01.01.1924, Page 4

4
ÓÐINN
ungur í landshöfðingjahúsinu (svaf þar á nóttum)
meðan hann dvaldi í Reykjavík. Hafði konungur áður
gist að heimili H. F. í Sönderborg í Sljesvíkurófriðn-
um 1863—’64. — 011 frammistaða H. F. við konungs-
komuna hingað þótti vera bæði honum og landinu
til sóma.
Þá fjell það einnig í hlut H. F. að annast um það,
að jarðarför ]óns Sigurðssonar og konu hans, er
grafin voru hjer að opinberri tilhlutun árið 1880,
færi fram á sem veglegastan hátt. Um þetta var H.
F. einkar umhugað, enda bar öllum saman um, að
framkoma hans þar hefði verið hin prýðilegasta og
samboðin þingi og þjóð.
Um byggingu alþingishúsins ljet H. F. sjer einkar
ant, og hafði sterkan áhuga á því, að byggingin yrði
sem veglegust, en þó ekki of dýr. Hafði hann eins
konar yfirumsjón með byggingunni fyrir Iandsins hönd
og var mjög tíður gestur á byggingarstaðnum meðan
á smíðinni stóð.
H. F. tókst að læra íslensku svo vel, að hann rit-
aði málið rjett og lýtalaust. En fremur var honum
stirt um að mæla á íslenska tungu; mátti glögt heyra
það á framburði hans, að eigi hefði hann numið ís-
lensku í æsku. Hafa þingstörf eflaust orðið honum
að mun örðugri fyrir það, að hann varð að flytja
ræður sínar á alþingi á máli, er hann eigi hafði byrj-
að að nema fyr en á fullorðins aldri.
Þess var getið, að H. F. hefði um eitt skeið mætt
talsverðri andúð, aðallega hjer í Reykjavík. Kom þetta
einna berast fram í Göngu-Hrólfs greinum ]óns sál.
Ólafssonar. — Andúð þessi hvarf mjög fljótlega, og
ekki nóg með það; eindregin samúð kom í staðinn.
Það einkennilega atvik kom t. d. fyrir, að ]. Ól. gerð-
ist síðar, eftir fyrri Ameríkuför sína, skrifari hjá H.
F., kringum 1880, og er skylt í þessu sambandi að
láta ]. Ól. njóta þess sannmælis, að eftir að hann
hafði nánar kynst H. F., embættisfærslu hans og ann-
ari framkomu, mun hann fyrir fáum mönnum hjer á
landi hafa borið einlægari virðingu en einmitt H. F. —
Svo fór og um flesta, er náin kynni höfðu af Finsen.
Að því er hug landsmanna yfirleitt til H. F. snertir,
eftir að stjórnarskráin kom í gildi og áhrif hennar
tóku að sýna sig, nægir að geta þess, að honum var
boðin þingseta fyrir ísafjarðarsýslu, í sjálfu kjördæmi
]óns Sigurðssonar skömmu eftir dauða hans, og
nokkru síðar var skorað á H. F. að bjóða sig fram
til þingsetu fyrir Húnavatnssýslu. En í bæði skiftin
skoraðist hann undan.
Hilmar Finsen giftist 1857. — Var hann kvæntur
danskri konu, Olufu Bojesen að nafni, var hún mesta
myndar og gáfukona. Hjónaband þeirra var hið ást-
úðlegasta og var hún manni sínum mjög samhent í
öllu er til hennar kasta kom; mátti þessa sjá glögg
merki bæði í heimilislífinu og einnig í ýmsri opin-
berri framkomu, t. d. við konungskomuna 1874 og
einnig við jarðarför ]óns Sigurðssonar. Þau hjón
eignuðust 6 börn, 3 syni: Jón, Ólaf og Árna og 3
dætur: Ragnhildi, Onnu Hilmu og Olufu. 011 voru
börn þessi mjög mannvænleg. Gengu synirnir allir þrír
í mentaskólann hjer í Reykjavík og útskrifuðust það-
an, en fóru síðan til Kaupmannahafnar til háskóla-
náms. Tóku þeir ]ón og Olafur þar embættispróf í
lögum, en Arni drukknaði á skemtisiglingu í Kaup-
mannahöfn árið 1882. Oláfur er dáinn fyrir nokkrum
árum. Var hann mörg ár dómari í sakamálarjettinum
í Kaupmannahöfn, en síðan bæjarfógeti í Nykjöbing
á Falstri. — ]ón lifir enn og er nú dómari í Suður-
birki í Kaupmannahöfn. Hann var allmörg ár að-
stoðarmaður í íslensku stjórnardeildinni í Khöfn og
jafnframt hæstarjettarritari, en síðar bæjarfógeti og
borgarstjóri í Ringkjöbing á ]ótlandi. Hafði afi hans,
samnefndur, um eitt skeið gegnt þessu sama embætti.
— Af dætrum H. F. giftist sú elsta, Ragnhildur, árið
1877 dönskum sjóliðsforingja, en dó kornung sumarið
1880. — Hinar 2 dæturnar lifa enn, Anna Hilma
gift í Noregi, embættismanni þar, en Olufa (Nulle)
ógift. Hefur hún gefið sig að kenslu og ritstörfum og
er meðal annars kunn af ritum sínum um Björnstjerne
Björnson.
Þau H. F. og kona hans tóku sjer barnamissirinn
1880 og 1882 mjög nærri. — Munu þessir sorgar-
atburðir mjög hafa stutt að því, að hann sótti um
leyfi til að ferðast, ásamt fjölskyldu sinni, til Dan-
merkur haustið 1882 og dvelja þar vetrarlangt. Skyldi
landshöfðingjaembættinu stjórnað af amtmanni Bergi
Thorberg í fjarveru H. F. — En sú varð raunin á, að
H. F. kom eigi hingað aftur til dvalar, því að þá um
veturinn (1882—’83) losnaði eitt af virðulegustu em-
bættum Dana, yfirpræsidentsembættið í Kaupmanna-
höfn. Sótti H. F. um embætti þetta og fjekk veitingu
fyrir því í marslok 1883. Kom hann svo hingað til
lands snögga ferð í byrjun maímánaðar það ár til
að skila af sjer landshöfðingjaembættinu fyrir fult og
alt í hendur eftirmamnns síns, Bergs sál. Torbergs.
Vfirpræsidentsembættinu þjónaði H. F. svo þangað
til hann í ágústlok 1884 var af konungi kvaddur til
að taka sæti í Estrups ráðaneytinu danska, sem inn-
anríkisráðherra. En ráðherrastörfum þessum gegndi
hann, sakir vanheilsu, eigi lengur en tæpt ár eða
þangað til í ágúst 1885. Þá tók hann aftur við yfir-