Óðinn - 01.01.1924, Side 38
38
ÓÐINN
fóru bæði skipin til Vesturheims, og gengu þær ferðir
að óskum. En þegar heim var komið og Goðafoss
var á leið norður um land, vildi það slys til, að skipið
strandaði við Straumnes á Vestfjörðum í byrjun des-
embermánaðar. Björgunartilraunir urðu árangurslaus-
ar og var þar með sögu skipsins lokið. Var eigi að-
gert um útvegun á nýju skipi það sem eftir var árs-
ins, enda voru þá að stöðvast í bili allar siglingar til
Norðurlanda.
Með byrjun ársins 1917 var farið að leita fyrir
sjer með nýtt skip í stað Goðafoss; fjekst að lokum
skip sem lestaði um 1100 smálestir og hafði nokk-
urt farþegarúm. Það var skýrt »Lagarfoss«. Mátti
telja að skaðinn með Goðafoss væri sæmilega bættur.
Hið nýja skip fermdi mun meira af vörum en Goða-
foss hafði gert og kom það sjer einkarvel í vestur-
heimsferðunum, sem urðu nú hlutverk skipsins í mörg
ár. Hitt sakaði lítið, þótt farþegarúm væri minna, því
um fólksflutning var að jafnaði lítið út allan ófriðinn.
Voru nú bæði skipin í vesturheimsferðum alt árið að
öðru en því, að Lagarfoss fór eina ferð til Noregs
með kjöt.
Á þessu ári festi landstjórnin kaup á þrem skipum,
Sterling til strandferða og tveim vöruflutningaskipum,
Villemoes og Borg. Var Sterling í strandferðum
síðari hluta ársins og nokkur næstu ár, en Borg og
Villemoes í ýrftsum flutningum, einkum Bretlands-
ferðum.
Bæði árin 1916—17 voru velgengis ár fyrir fjelagið
með fjárhag. Síðara árið var hafin hlutafjársöfnun til
þess að bæta við hinu þriðja skipi. En ekkert varð
samt af útvegun þess fyr en nokkru eftir að ófriður-
inn var á enda.
Síðasta ófriðarárið var fremur erfitt hvað siglingar
snerti, einkum fyrri hluti þess. Lagarfoss var aðgerða-
lítill og Gullfoss fór eina vesturheimsferð. Samt lag-
aðist þetta nokkuð síðari hlutann og vóru skipin þá
mest í ferðum til New-York. Hinn 11. nóv. kom loks
hið langþráða vopna-
hlje og var þar með
lokið mestu hættunum
og töfunum af stríðs-
ins völdum. Þrátt fyrir
alt varð hin fjárhags-
lega afkoma fjelagsins
góð.
Fyrsta árið eftir ófrið-
inn var gott siglinga-
ár. Lagarfoss var aðal-
lega í Vesturheimsferð-
um og fór þær sex, og
auk þess nokkuð með
ströndum fram. Gull-
foss fór fjórar ferðir
til Vesturheims og aðr-
ar fjórar til Kaup-
mannahafnar. Það ár
komst hæst tekjuaf-
gangur fjelagsins, og
vóru samt öll flutnings-
gjöld lækkuð að mun. Enda var þá í hámarki sínu
gróði landsmanna af stríðinu, en hin illu eftirköst eigi
fram komin.
Þetta ár var samið um byggingu nýs skips handa
fjelaginu og byrjað á húsi þess, og var hvorttveggja
yfirstandandi við árslokin.
Með árinu 1920 fer að skifta um til hins lakara
með fjárhagsástæður landsmanna, og Eimskipafjelags-
ins um leið. Islenskar vörur hríðfalla í verði en út-
lendar lítt eða ekki. Útgerðarkostnaður helst hinn
sami. En erlendis fer mjög að minka um flutninga og
farmgjöld falla ört. Eimskipafjelagið verður að fylgjast
með í lækkunum, enda full þörf lækkunar vegna
slæmrar afkomu atvinnuveganna. Mjög dregur það
ennfremur úr ágóða af ferðum skipanna að Lagarfoss
fer í aðgerð sem stendur yfir marga mánuði. Það
kemur í ljós að hið nýja skip hlýtur að verða miklum
mun dýrara en upphaflega var áætlað, og sama gildir
Afgreiðslusalur Eiskipafjelags íslands.