Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1883, Side 7

7
án þess að menn eða hvalir, selir, hákarl og þorskur
m. fl. gæti grandað henni.
Að öllu er nokkuð. í augum Andersons hlaut
síldin í þessum sælunnar stað að fjölga svo fljótt, að
hún gæti ekki haldizt við, eða haft nægilegt bjarg-
ræði undir ísnum, og þess vegna yrði hún að neyðast
til að leita undan honum og suður á við. En
þegar nú síldin yrði viðskila við ísbreiðurnar, tæki
við hin megnasta ofsókn gegn henni af hvölum, selum
og alls konar óvinum, sem rækju hana suður á við, úr
einu hafi i annað, og að lokum inn á grunn og firði.
f>að var snemma á ári að síldin átti að taka sig upp
frá ísunum, og skiptist hún þá strax í tvær deildir. Onn-
urgangan fór til austurs, en hin til vesturs og hrakt-
ist þáu ndir ísland í marzmánuði, fór svo meðfram vest-
urströnd landsins, en enginn var þá svo fróður, að hann
segði Anderson, hvað svo yrði af henni. Austurgang-
an skiptist svo aptur, að sögn hans, í fleirí kvíslir, svo
sem til Stórbretalands og Noregs, og dreifðist svo í
enn fleiri kvíslir. En svo átti að fara um allar þessar
göngur, að það sem eptir gat orðið af síld að haust-
inu til, dró sig saman og leitaði aptur til heimskauts-
hafanna, hrygndi þar, og eptir nýja viðkomu leit-
aði síldin að vorinu til þar á eptir suður á við í nýrri
göngu.
J>essari kenningu, þó hún kæmi frá manni, er
aldrei hafði verið í löndum þeim, er hann ritaði um,
en sem fór eptir sjómannasögnum, trúðu allir á 18. öld.
þ»að er auðséð, að Olaviusi, sem ritaði góða ferðasögu
(1780) um mikinnhluta landsins, var óljóst um síldargöng-
urnar, og trúði hann kenningum þessum eins og aðrir.
Enginn andaði á móti þeim, nema Horrebow (Tilfor-
ladelige Efterretninger 1753). Honum þótti Anderson
gjöra of mikið úr síldargöngunum, og taldi, að á ís-