Eimreiðin - 01.01.1897, Síða 41

4i
var móðir Schillers, Elisabeth Dorothea, hin heiðvirðasta kona, greind i
betra lagi, hjartagóð og guðrækin og unni því,1 sem gott er og fagurt,
þó hún hefði litla menntun fengið; uppáhalds skáld hennar voru þeir
Uz og Gellert. þannig voru foreldrar Schillers vel löguð til að hneigja
huga hans að andlegum efnum og til alvöru. Jafnan bjuggu þau hjón
við fátæk kjör og ólst Schiller upp hjá þeim, fyrst i Marbach, en síðan
víðar, er þau skiptu um bústaði. Kom það mest til kasta móður hans
að kenna honum á barnsaldrinum, en reglulegrar tilsagnar naut hann
fyrst hjá Moser, presti í Lorch. 1768 kvaddi Karl hertogi Caspar Schiller
til setuliðsins i Ludwigsburg, og gekk Schiller ungi þar í latínuskóla og
lagði hann einkum stund á gömlu málin, þvi hugur hans stóð þá helzt
til prestskapar, eins og móður hans líka var hughaldnast. En nokkru
siðar íjekk Caspar umsjónarmanns stöðu við »Solitudee, sumarhöll her-
togans, og varð þá sonurinn eptir i Ludwigsburg og lauk sjer af við
skólann þar. Siðan var
hann látinn ganga á Karls-
háskólann, eins konar her-
manna- og veraldlegra em-
bættismanna skóla, sem
hertoginn hafði stofnað
eigi löngu áður, og var
það eptir vilja hertogans,
sem vildi foreldrum Schill-
ers vel, og bauð þeim því
að koma Schiller seinna
meir i einhverja betri stöðu
en hina prestlegu. Þorðu
þau ekki að drepa hendi
við þessu náðarboði hertog-
ans, þó bæði þeim ogSchill-
er sjálfum væri það óskap-
felt. Kaus þá Schiller að
lesa lög. En er háskól-
inn var fluttur til Stutt-
gart (1775), hætti Schiller
við lögin og tók læknis-
fræði í staðinn. Var þessi
Karls-háskóli að mörgu
leyti nýt stofnun og hefir
eflaust haft talsverð mennt-
andi áhrif á Schiller, en það var á honum hermennskubragur og agi hinn
strangasti; átti það ekki við skaplyndi Schillers og anda, sem full-
ur var af skáldlegu fjöri og frelsisþrá og þoldi engin bönd, enda er
ekki fjarri sanni, að aginn og harðkreppan í skóla þessum hafi ekki
átt hvað minnstan þátt i að leggja undirstöðuna til hins rótgróna haturs,
er Schiller hafði síðan alla æfi á hverskonar ófrelsi og kúgun. Hafði
hugur hans snemma hneigzt að skáldskap og notaði hann hverja stund,
sem hann gat, til að lesa skáldrit, og þannig las hann Shakespeare í
þýðingu Wielands, skáldmæli Klopstocks og það, sem hann gat náð í,