Eimreiðin - 01.01.1897, Qupperneq 66

66
er að sitja i sæti sínu og hafa ekki annað að gera, en að stýra hestunum,
eða að vera hálfboginn að hjakka með orfi eða klóra með hrífu. — Auk
þessara verkfæra verða menn náttúrlega að hafa fleiri vagna, sleða og
aktygi.
Af kvikfjenaði hafa Argylingar einkum nautgripi og hesta. Fyr meir
beittu þeir uxum fyrir plóga, vjelar og vagna, en nú heyrir slíkt til forn-
aldarsögu þeirra og landnámsöld. Nú er þar nóg af hestum, og þeir
stórir, miklu stærri en á Islandi, en viðlíka og í Danmörku. Ekki ríða
menn að jafnaði á milli bæja, heldur er allt farið í vögnum. Nautgripir
skipta hjá mörgum tugum, en af sauðfje hafa þeir fátt, fæstir nema
nokkrar kindur, til þess að hafa til sláturs — til töðugjalda og sviða-
messu o. s. frv. Aptur hafa sumir allmikla svinarækt og margir fjölda
alifugla (hæns, gæsir, endur o. fl.). Garðyrkju hafa þeir fremur litla og
varla nema kál og rótarávexti. Aldintrje eru þar engin og blómrækt
nauða litil. Þó er hún nokkur hjá sumum.
Húsakynni eru enn víða fremur ljeleg í Argyle, enda er það engin
furða í jafnungri byggð, þar sem menn hafa orðið að láta það sitja í
fyrirrúmi að koma sjer upp bústofni, akuryrkjutólum og peningshúsum.
Búa margir enn í hinum svo nefndu »bjálkahúsum«, sem þeir hafa
hróflað upp á landnámsárum sínum, og er þeim í mörgu mjög ábóta-
vant. Meðal annars hafa þau þann mikla ókost, að mjög erfitt kvað
vera að verja þau fyrir veggjalús, flóm og öðru þess konar illþýði, sem
úr jörðu skriður, og mun þó öll aluð við höfð i þvi efni, því alls staðar
var mjög þrifalegt, þar sem jeg kom. En nú eru snotur timburhús að
rísa upp sem óðast, og mun þeim brátt fjölga, eptir því sem efni manna
aukast. Par er og farið að brenna tigulstein, og taka menn þá sjálfsagt
að byggja úr honum.
Lifnaðarhættir Argylinga hafa að ýmsu leyti fengið á sig enskt snið.
Kennir þess einkum i skemmtunum þeirra á mannfundum, húsbúnaði,
borðbúnaði, fataburði, borðsiðum og mataræði. Fó hafa þeir og alíslenzka
rjetti, þvi skyr i)ekk jeg þar ágætt. Áfengir drykkir virtust mjer litt um
hönd hafðir, og er jafngott. Pjóðdrykkur þeirra virðist vera sitrónublanda
(lemonade), og er sá drykkur bæði ljúffengur og svalandi. Allir þúa Ar-
gylingar hver annan, æðri sem lægri, og svo er meðal flestra Vestur-
íslendinga. Hafa þeir í þvi efni lagað sig eptir enskunni, þar sem sama
orðið (»yom) er brúkað í ávarpi við alla, en náttúrlegra að segja þú
en þ j e r, þar sem flestir eru komnir úr sveitum á íslandi, þar sem títt
er að þúa flesta. Islenzka Argylinga má yfir höfuð heita góð, enda
munu þar enn margir, sem ekki kunna ensku. Auðvitað brúka þeir
ensk nöfn á sumum hlutum, einkum ýmsum tólum og afurðum, en til
þess er þvi síður takandi, sem sum af þeim eru ekki til i íslenzkri
tungu. Pó bruka menn einnig almennt einstöku heiti, sem óbarfi virðist
að innieiða, þar sem beztu orð eru til yfir þau í islenzku, sem hver
maður þekkir. Þannig kalla þeir hagann »pastur« (pasture) og hneigja
orðið sem í íslenzku (»úti á pastri«), og girðing kalla þeir »fens«
(fence) og hneigja það lika (»fensið«). Sama orð brúka þeir og fyrir
stöðul, þar sem kýr eru mjaltaðar í stöðulgerði. Einn mann heyrði
jeg og segja um hest, að hann hefði »kikkað« (to kick) i staðinn fyrir
slegið, en slíkt mun þó undantekning. Sumum hættir við að blanda
r