Eimreiðin


Eimreiðin - 01.05.1912, Síða 73

Eimreiðin - 01.05.1912, Síða 73
l49 1 ræðu sinni á fríkirkjufundinum segir séra Torfi meðal annars: »En það eru til önnur sníkjudýr á líkama þjóðfélagsins. Það eru menn, sem aldrei hafa unnið nýtilegt vik, aldrei unnið sér brauð, aldrei fundið til þess, að þörf væri fyrir þá, aldrei fundið til ábyrgðar fyrir orð sín og verk. í’essir menn eru sníkjudýr. Eftir að foreldrar þeirra hætta að ala önn fyrir þeim, tekur landssjóður við þeim og kostar þá til náms. Eftir landssjóðinn tekur ríkissjóður við þeim, — alt í von um, að þeir verði einhvern tíma nýtir menn og geti unnið fyrir sér. Einn góðan veðurdag eru þeir svo hættir við alt námið, — farnir að kenna öðrum, í stað þess að læra sjálfir! Þá fær þjóðin þá aftur, lífsþreytta, siðspilta, trúlausa og úrkula vonar um framtíð sina. Þá eru þeir orðnir höfðingjar í sínum eigin augum og vilja öllu ráða. í’eir þykjast alt vita. í’eir þykjast færir um alt. Þeir þykjast sjálfkjörnir til að leiða almenning í allan sannleika. Og vissulega láta margir blekkjast af fagurgala þeirra og lærdóms-yfirskyni. Þessir menn eru hættulegir þjóðfélaginu. Þeir bera enga ábyrgð orða sinna, eiga ekkert, hafa ekkert að missa, — ekki einu sinni heiðurinn. Sulturinn og óvissan um gengi þeirra i lífsbaráttunni gerir þá að hundum. f’eir mæna öfundsjúkir á hvern bita, sem aðrir láta upp í sig. Þeir eru á sífeldum veiðum eftir sannfæringu annarra manna, til þess að bjóða henni liðsinni sitt og fá mat fyrir. Þeim er sama, hvers mál þeir styðja, — þeir er aðeins til leigu . . . í’egar þeir geta ekkert annað orðið, þá verða þeir ritstjórar.U Og ræðu sinni lýkur séra Torfi með þessum orðum: »En eitt sannmæli ætla ég að gefa ykkur enn þá í veganesti, meðan tækifæri er til: Lærið að þekkja sjálfa ykkur! Munið það og hugsið um það. f’ví fyrsta sporið til sannrar sæmdar er það, að þekkja sjálfan sig.« Og einmitt þetta vill Jón Trausti kenna þjóðinni sinni. Hafi hann sæll upp hafið. y Q J. P. JACOBSEN: MARÍA GRUBBE. Þýðing eftir Jónas Gud- laugsson. Khöfn 1910. Þýðandinn segir í formálanum, að þessi skáldsaga sé »fyrir löngu heimsfræg orðin, — enda vafalaust sú bezta skáldsaga, sem skrifuð hefir verið á danska tungu«. f'etta er hvorttveggja ýkjur. Sagan er alls ekki heimsfræg, en í miklu áliti á Norðurlöndum; og hún er vafalaust ekki bezta sagan, sem skrifuð hefir verið á danska tungu. Margar standa henni jafnfætis, og víst eigi allfáar eru henni að ýmsu leyti fremri. En sagan er góð, því neitar enginn, og margar lýsingar í henni meistaralegar. Aðalkostir hennar eru stíllinn og framsetningin. Málið á henni er svo frábærlega fagurt og svo einkennilegt í sinni röð, að stíllinn gerir hana að meistaraverki, þó galla megi finna á sam- setningunni eða meðferð efnisins og viðburðaskipun, eins og Georg Brandes hefir bent á. Efnið er æfisaga danskrar aðalsmannsdóttur, sem fyrst giftist syni Danakonungs, landstjóra í Noregi, skilur við hann móti vilja hans, giftist svo aftur stórbónda, skilur einnig við hann, og tekur saman við ökumann hans, mentunarlaust ruddamenni, og mega þau leggja hart á sig sem ferjukarl og feijukona til að framfleyta

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.