Dagblaðið Vísir - DV - 16.07.1988, Page 42

54
LAUGARDAGUR 16. JÚLÍ 1988.
Ferðamál_____________________________dv
Þeir fara mikils á mis sem
fara í ferðalagið án korta
„Fólk, sem leggur af staö í ferðalag-
iö án þess aö hafa með sér gott kort,
fer mikils á mis. Það kemst sjálfsagt
klakklaust á milli staöa en það veit
ekkert um landslagiö í kringum sig
og öll örnefni fara fyrir ofan garð og
neðan,“ sagði Ágúst Guðmundsson,
forstjóri Landmælinga íslands.
Danimir unnu mikla
grunnvinnu
Landmælingar íslands urðu sjálf-
stæð stofnun árið 1956 en höfðu áður
verið deild innan Vegageröar ríkis-
ins. Eitt aðalverkefni stofnunarinnar
hefur ætíð veriö kortagerð, en Land-
wmælingar byggja þar á grunni sem
Geodætisk Institut í Danmörku
vann. Landmælingadeild danska
í kortaverslun Landmælinga íslands
er mikið úrval landakorta. Hér er
starfsmaður verslunarinnar, Viðar
Lúðviksson, aö skoða eitt kortið.
DV-mynd JAK
herforingjaráðsins hóf kortagerð hér
á landi um síðustu aldamót og Geo-
dætisk Institut lauk verkinu árið
1944.
„Við höfum nýtt okkur grunn-
vinnu Dananna en kortin eru í sí-
felldri endurvinnslu, endumýjun og
lagfæringu," sagði Ágúst.
„Viö gefum út tvö ferðakort, annað
mælikvarðanum 1:500 000 og hitt í
mælikvarðanum einn á móti milljón.
Þá erum viö með tvær útgáfur af
aðalkortum. Þau em í mælikvarðan-
um 1:250 000 og em gefm út í 9 blöð-
um. Þá em atlasblöðin, alls 87, í
mælikvarðanum 1:100 000, sem þýðir
að einn sentímetri á kortinu sam-
svarar einum kílómetra lands. Þá
gefum við einnig út ýmis sérkort,
sýslu- og hreppakort og jarðfræði-
kort, svo eitthvaö sé nefnt.
Nýr kortastaðall
Nýr kortastaðall er nú aö taka
gildi með nýjum merkingum. í hin-
- segir Ágúst Guðmundsson, forstjóri Landmælinga íslands
mælikvarðanum 1:50 000 og um 400
kort verða af byggðinni í mælikvarð-
anum 1:25 000, sem merkir að hver
sentímetri á kortinu samsvarar 250
metrum lands.
Þaö hggur mikil vinna í þessum
nýju kortum og þaö er ómögulegt að
segja hvenær því starfi lýkur. Hins
vegar notum við nýja staðalinn í
þeim kortum sem við erum að end-
urnýja og endurskoða í dag þannig
að í framtíðinni verða öll kort með
nýja staðlinum."
Otal upplýsingar er að finna á kort-
um, hvort sem um er að ræða litlu
feröakortin eða kort með stærri
mælikvörðum. Á ferðakortunum,
þar sem einn sentímetri jafngildir
fimm kílómetrum lands, eru allir
helstu vegir landsins og þeir flokkað-
ir. Þá eru þar helstu örnefni og fleiri
upplýsingar sem varða ferðamenn
sérstaklega.
Margvíslegar upplýsingar
Þar er til dæmis hægt að sjá hvar
má fmna félagsheimili, hótel, veit-
ingastaöi, golfvelli, sundlaugar, söfn,
heilsugæslustöövar, tjaldstæði, við-
gerðarþjónustu og bensínafgreiðsl-
ur. Þá má einnig finna þar helstu
upplýsingar um jarðfræði, eldstöðv-
ar og veðurfar.
Þegar kort í stærri mælikvarða eru
notuð verða allar merkingar ná-
kvæmari, svo sem flokkun vega.
Ágúst Guðmundsson, forstjóri Landmælinga íslands, bendir hér á leiöbeiningar sem fylgja kortunum og auðvelda
notendum kortalesturinn. DV-mynd JAK
Bergþóra Óskarsdóttir, starfsmaður í kortaverslun Landmælinga, sýnir við-
skiptavini hvaða leið er best að fara. DV-mynd JAK
um nýja staðli eru um fjögur hundr-
uð merkingar og á kortunum á fólk
að geta fengið flestar þær upplýsing-
ar sem það fýsir að fá. í nýja staðlin-
um verða 197 blöð af öllu landinu í
Bæjamöfn og ömefni verða einnig
fleiri eftir því sem mælikvarðinn er
stærri. Þá er lögð rík áhersla á að
merking á kortum sé samsvarandi
merkingum á landi þannig að þegar
ferðafólkið sér til dæmis vegaskilti
geti það fundið nákvæmlega á kort-
inu hvar það er statt.
Hæðarlínur eru á öllum kortum en
þær verða því nákvæmari sem mæli-
kvaröinn er stærri. Þá má einnig sjá
Ferðir
ræktað land og gróöur á nokkrum
kortanna.
Auðvelt að átta sig
á kortunum
En er ekki erfitt að lesa kortin
og nýta sér allar upplýsingarnar sem
þar er að finna? Eru þessi kort fyrir
aðra en sérfræðinga?
„Nei, það á alls ekki að vera erfitt
að átta sig á kortunum í dag. Og þau
eru sífellt að verða auðveldari af-
lestrar. Um leiö og menn fara að
skoða kortin í ró og næði átta þeir
sig á möguleikunum. Það er til dæm-
is mjög hæg leið að notfæra sér kíló-
metramæli bílsins og bera saman við
kortið. Þannig á ferðamaðurinn að
geta fylgst nákvæmlega með því hvar
hann er staddur.“
- En nýtir fólk sér almennt þær
upplýsingar sem finna má á kortun-
um?
„Kortanotendur skiptast eiginlega
í tvo hópa. Annars vegar eru þeir
sem kynna sér kortin vandlega og
skoða þau á meðan ferðast er. Þeir
lesa örnefni, bæjaheiti og margt ann-
að út úr kortunum og kynnast landi
sínu betur.
Hinn hópurinn notar kortin bara
til að komast nokkurn veginn klakk-
laust frá staö A til staðar B. Þeir fara
oft mikils á mis.
Notendum fjölgar
Annars hefur kortanotendahóp-
urinn stækkaö mjög á undanfórnum
árum og ég held einnig að hópurinn
stækki sem notar kortin rétt. Mér
finnst þáð nánast nauðsynlegt fyrir
ferðafólk að hafa kort með í ferðina
ef það ætlar sér að hafa ánægju af
henni og kynnast landinu,“ sagði
Agúst Guðmundsson. -ATA
Bamið A
Enda er þar einn elsti og skemmtielgasti dýragarður í heimi.

1!tíl/' WHú