Dagblaðið Vísir - DV - 22.02.1992, Qupperneq 27

26
LAUGARDAGUR 22. FEBRÚAR 1992.
\ Kyntröll óperunnar:
Fær ástarbréf
frá unglingsstúlkum
og ástarjátningar
á símsvarann
- Bergþór Pálsson óperusöngvari segirfrá gróskumiklu lífi sínu um þessar mundir
„Ég gekk í gegnum erfitt tímabil þegar við Sólrún skildum en eftir á finnst
mér ég hafa þroskast á þeirri reynslu," segir Bergþór sem er einstæður
faðir tíu ára drengs. DV-myndir GVA
„Það var fyrir algjöra tilviljun að
ég fór í söngnám og gerðist óperu-
söngvari. Ég man reyndar einu sinni
eftir, þegar ég var í menntaskóla, að
við vorum að skemmta okkur og
syngja í partíi að einn bekkjarbróðir
minn sagði: „Heyrðu, Bergþór, þú ert
með svona óperurödd. Þú ættir að
verða óperusöngvari." Þetta stakk
mig aðeins og ég hugsaði með mér:
Getur það verið rétt? Síðan leiddi ég
hugann ekki frekar að því enda
fannst mér hugmyndin fráleit," segir
óperusöngvarinn Bergþór Pálsson,
34 ára, sem er einn eftirsóttasti
söngvari vetrarins, sérstaklega hjá
kvenþjóðinni sem telur hann mikið
kyntröll. Aðdáendur Bergþórs eru á
öllum aldri því til hans streyma ást-
arbréfjafnt frá unglingsstúlkum sem
eldri. A konukvöldi fyrir nokkru stóð
hann í sömu sporum og kyngoðiö
Tom Jones því konurnar æptu og
rósum rigndi er söngvarinn tók létt
spor á sviðinu.
Bergþór hefur haft meira en nóg
að gera við að syngja á árshátíðum
og þorrablótum. Þá syngur hann við
ófáar jarðarfarir og brúðkaup. Það
sem gerir Bergþór sérstakan er
hversu auðveldlega hann bregður
sér úr alvöruþrungnu óperuhlut-
verkinu í eldhress dægurlög án þess
að hafa mikið fyrir því. Það má lík-
legast með sanni segja að Bergþór sé
tískusöngvari þessa árs. „Æ, ég vona
að svo sé ekki því allt sem er í tísku
fer úr tísku,“ segir söngvarinn bros-
andi.
Góðir dómar
Um þessar mundir syngur Bergþór
smáhlutverk í óperunni Óþelló en sú
sýning er haldin vegna tíu ára af-
mæhs íslensku óperunnar. Bergþór
hefur fengið lofsamleg ummæh fyrir
hlutverk sín á sviði, sérstaklega í
Töfraflautunni í haust þar sem hann
sló rækilega í gegn í hlutverki Papa-
genós.
Það er þó ekki langt síöan Bergþór
kom til landsins. Hann stundaði nám
í Bandaríkjunum, starfaði síðan í
Þýskalandi og kom heim síðasthðiö
vor. „Þegar ég kom heim bjóst ég
ekki við miklu. Ég kom í þeim einum
tilgangi að vera með syni mínum sem
er tíu ára. í rauninni hafði ég ekki
búið mér til neinar væntingar varð-
andi sönginn," útskýrir Bergþór. „Ég
vissi að ef ég fengi ekki að syngja
gæti ég sest inn í kennslustofu og
farið að kenna. Áhyggjumar plöguðu
mig þess vegna ekki,“ segir hann
ennfremur.
Erfiður skilnaóur
Bergþór var kvæntur Sólrúnu
Bragadóttur, óperusöngkonu í
Þýskalandi. Hún er fastráðin við
óperuna í Hannover. Þau skildu fyrir
nokkmm árum. Sonur þeirra kunni
ekki við sig í Þýskalandi og bjó því
hjá foreldrum Bergþórs og Sólrúnar
meðan foreldramir gerðu garðinn
frægan í óperuhúsum. „Mér fannst
mjög óþægileg tilfmning að strákur-
inn væri hér heima og það varð til
þess að ég ákvað að koma heim,“
segir Bergþór. Hann útilokar ekki að
strákurinn hafi fengið sig fuhsaddan
af útlöndum þegar foreldrarnir stóðu
í skilnaðinum en eins og gengur og
gerist var langur aðdragandi að hon-
um. „Við tókum þá ákvörðun í
Þýskalandi að skhja og drengurinn
gekk í gegnum það erfiða tímabil.
Fyrir hann var erfitt að vera í fram-
andi landi með ólíku tungumáh.
Hann eignaðist ekki vini. Síðan kom
skilnaðurinn ofan á og ég held að
hann hafi tengt aht við Þýskaland
sem honum var ekki vel við,“ segir
hann.
Bergþór segir að þau Sólrún hafi
nýlokið námi þegar þau skildu. Þess
vegna hafi aldrei reynt á hvort erfitt
væri fyrir tvo óperusöngvara að búa
saman. „Við fundum þó aldrei til öf-
undar hvort gagnvart öðru,“ segir
hann. „Við skhdum sem vinir og
sungum í sömu ópemnni eftir skhn-
aðinn, meðal annars sem greifahjón-
in í Brúðkaupi Fígarós. Það tekur þó
alltaf langan tíma að átta sig á breytt-
um aðstæðum. Mér fannst mjög erf-
itt að ganga í gegnum skilnaðinn en
finnst þó aö ég hafi þroskast. Maður
staldrar við og fer að skoða sjálfan
sig. Kannski uppgötvar maður eftir
á að þetta var það hesta. Þá er maður
auðvitað ánægður. Við Sólrún vor-
um búin að vera saman í tíu ár og
vissulega tekur það á að viðurkenna
misheppnað hjónaband," segir hann.
Einstæður faðir
á handahlaupum
Bergþór fékk forræði yfir syni
þeirra og segir að vissulega sé það
erfitt hlutskipti fyrir barn að hafa
ekki báða foreldra sína hjá sér.
„Hann er óskaplega duglegur og hef-
ur komið vel út úr þessu finnst
mér,“ segir Bergþór. Þeir feðgar hafa
undanfarið búið hjá foreldrum Berg-
þórs en eru að flytja í eigin íbúð um
þessar mundir. Bergþór hefur ein-
mitt notað frístundimar undanfarið
til að mála íbúðina og koma í lag.
Þegar Bergþór er spurður hvernig
vinnudegi hans sé háttað hlær hann
og svarar: „Ég er ahtaf á handa-
hlaupum. Ætli ég sé ekki mjög
óreglulegur. Ég syng mikið í miðri
viku við kistulagningar pg jarðarfar-
ir, í opinberum veislum, afmælis-
veislum og gæsapartíum, svo eitt-
hvað sé nefnt. Á laugardögum hef ég
nóg að gera í brúðkaupum. Á föstu-
dags- og sunnudagskvöldum er ég í
óperunni. Ég er síðan mikið bókaður
á laugardagskvöldum á árshátíðum
og þorrablótum. í næstu viku verð
ég kynnir á skólatónleikum Sinfón-
íuhljómsveitarinnar og tek nokkrar
aríur í Háskólabíói."
Heimsfrægð
ekkerttakmark
Bergþór segist æfa sig talsvert
heima hjá sér mhli þess sem hann
hleypur á mhh staða. Margir óperu-
söngvarar telja ekki nógu „fínt“ að
syngja við jarðarfarir og brúðkaup
og vilja alls ekki festast í þeim far-
vegi. Ahir eru að bíða eftir heims-
frægðinni. Bergþór hefur annars
konar hugsunarhátt. „Fyrir mér er
frægð ekkert markmið. Það sem
skiptir máh er hstrænn metnaður,
þ.e. að gera sífeht betur. Mér finnst
til dæmis ekki gefa mér neitt meira
að syngja í stóru óperuhúsi í útlönd-
um fyrir ókunnugt fólk. Það er ekk-
ert merkhegra en að syngja hér á
landi. Ég söng einu sinni fyrir lítinn
hóp í Kelduhverfi fyrir norðan og það
var einn þakklátasti hópur sem ég
hef nokkurn tíma sungið fyrir. Slíkt
kvöld getur gefur manni meira en
að standa á stóru sviði í útlöndum."
Bergþór segist aldrei hafa velt
heimsfrægð fyrir sér og segir að orð-
ið virki framandi á sig. „Þegar ég var
í tónmenntadehdinni í Tónhstarskól-
anum tók ég söngtíma meðfram.
Kennarar mínir vhdu að ég skipti
yfir í sönginn alfarið. Þaö vhdi síðan
þannig th þegar átti að setja upp
Meyjarskemmuna í Þjóðleikhúsinu
að Sveinn Einarsson hringdi í mig
og óskaði eftir mér í eitt hlutverkið.
Hann sagðist hafa heyrt að ég gæti
sungið. Eg tók hlutverkinu og fékk
að syngja með mörgum okkar bestu
óperusöngvurum, Kristni Hallssyrú,
Þuríði Pálsdóttur, Guðmundi Jóns-
syni og fleiri. Ég komst á bragðið og
fékk bakteríuna sem hefur verið
ólæknandi síðan. Ég naut þess líka
ahtaf að syngja ljóð fyrir fólk. Ég
fann að söngurinn átti vel við mig
en fór í hann algjörlega blindandi
með engu thliti th frægðar eða frama.
Kannski hafði ég einhvern tíma sem
barn óskað að þetta ætti fyrir mér
að liggja en það hvarflaði aldrei að
mér að ég gæti sungið.“
Bergþóri var nánast skipað í söng-
hstina. Hann lagði tónmenntanámið
á hihuna og flaug th Bandaríkjanna
til frekara söngnáms.
Leiðin liggur
upp á við
Þegar Bergþór og Sólrún skildu
fyrir nokkrum árum kom hann hing-
að til lands og dvaldist hér í sex
mánuði. Þá bauðst honum að taka
þátt í uppfærslu íslensku óperunnar
á Don Giovanni og var það fyrsta
alvöru hlutverk hans hér á landi.
Bergþór öðlaðist strax miklar vin-
sældir og var meöal annars kynnir á
fegurðarsamkeppni íslands það ár.
Eftir að Bergþór kom heim, síðast-
hðið vor, hefur leiðin enn legið upp
á við. Þegar hann er spurður hver
galdurinn sé svarar hann: „Ég veit
þaö ekki.“ Og bætir síðan við: „Þegar
ég kom heim var ég svo heppinn að
Garðar Cortes hafði ætlað mér hlut-
verk í Töfraflautunni. Þá var ég
reyndar byrjaður að vinna skóla-
kynningar á vegum Skólaskrifstofu
Reykjavíkur. Það starf fólst í því að
kynna Mozart fyrir grunnskólanem-
endum. Síðan var hehmikið starf í
kringum Töfraflautuna. Ég býst við
að þá hafi ég fengið mjög góða kynn-
ingu og boltinn byrjaði að rúha.“
- Þú þykir líka ófeiminn viö að
bregða þér í gervi poppsöngvar-
ans.
„Já, það er svohthl strákur í mér,“
svarar Bergþór. „Yfirleitt blanda ég
tónlistina mjög mikiö þegar ég kem
fram. Syng þá létt lög með óperun-
um. Hins vegar syng ég aldrei rokk
eins og ég gerði á Stöð 2. Enda er ég
yfirleitt bara með píanóleikara og
það passar ekki. Klukkan skiptir hka
máh í þessu. Ef langt er hðið á kvöld
er stundum meiri stemmning fyrir
dægurlögum. En oft er ótrúleg
stemning á slíkum kvöldum. Annars
hehlar mig mikið aö syngja óperu-
söng fyrir fólk sem heldur að það sé
LAUGARDAGUR 22. FEBRUAR 1992.
Á kvennakvöldi fyrir stuttu stóð Bergþór Pálsson óperusöngvari í sömu sporum og kyngoðið Tom Jones þegar konurnar æptu og blómum rigndi yfir
hann. „Ég hef gaman af þessu,“ segir söngvarinn sem hefur einstakt lag á að heillá kvenþjóðina. Hann lét sig heldur ekki muna um að bregða á leik
fyrir Ijósmyndara DV í sundlaugunum.
ekki fyrir slíka tónhst. Ég sé oft undr-
unarsvipinn á því,“ segir Bergþór.
Þakklæti
frá áheyrendum
Hann segist fá mjög mikil við-
brögð við söng sínum frá fólki. „Ég
fæ oft símtöl og bréf frá þakklátum
áheyrendum," segir hann. Bergþór
verður hálffeiminn þegar blaðamað-
ur spyr um öll ástarbréfin. „Jú, ég
fæ reyndar ástarbréf frá unghngs-
stúlkum," viðurkennir hann. „Þetta
eru mjög falleg bréf þar sem beðið
er um mynd og eiginhandaráritun.
Stundum fæ ég slíkar beiðnir á sím-
svarann hjá mér, jafnvel ástarjátn-
ingar. Mér þykir mjög vænt um
það,“ segir söngvarinn.
Það er ekki vanalegt að óperu-
söngvari njóti slíkrar hylh unghngs-
stúlkna en þætti vart merkhegt ef
rokksöngvari ætti í hlut. Bergþór
hefur mikla ánægju af þessu og ekki
síst þegar unghngarnir vhja að hann
skemmti á skólaböllum. „Ég ætla að
syngja dúett með fjórtán ára vinkonu
minni á skólaskemmtun í einum
grunnskóla borgarinnar. Hún bað
mig um þetta og þar sem ég þekki
stúlkuna vel ákvað ég að slá tíl. Ég
er nú ekki viss um að ég hafi tíma
th að syngja á fleiri skólaböllum,"
segir Bergþór. Hann segist þess þó
fullviss að mikil þörf sé á að kynna
óperusöng fyrir nemendum. „Þegar
ég var í skólakynningunum tók ég
eftir því að mörg barnanna voru að
uppgötva klassíska tónlist í fyrsta
skipti. Oft fékk ég hópa á eftír tíl að
ræða um tónlist."
- Var það kannski sú leið sem þú
hafði hugsað þér með tónmennta-
náminu? Að koma meiri klassík inn
í skólana?
„Já, einmitt,“ svarar Bergþór. „Ég
lærði sjálfur á fiðlu sem barn en ent-
ist ekki í því nema fram á unghngs-
ár. Það kveiktí samt í mér tónlistar-
áhuga og sennilega hef ég ahtaf vitað
að ég myndi velja mér eitthvað tengt
tónlistinni."
Ekki hátíðlegur
Bergþór stundaði nám í Æfinga-
deild Kennaraháskólans, fór síðan í
Réttarholtsskólann og þaðan lá leiðin
í Menntaskólann við Sund. „Ég man
þegar ég kom inn í Réttarholtsskóla
sem nýr nemandi að sumum krökk-
um fannst ég hálfgerður furðufugl.
Ég hafði mjög gaman af að vera með
grettusýningar á göngunum," segir
Bergþór. Hann hefur einstakt lag á
að gretta sig og segist enn gera það
fyrir krakka þegar hann er um það
beðinn. Hann hefur þó ekki sýnt
þennan hæfileika sinn á opinberum
vettvangi.
- Ertu hræddur um að breyta ímynd
þfiini?
„Ég veit ekki th þess að ég hafi
neina ímynd. Ég hef th dæmis aldrei
fest í einhverri óperusöngvaraímynd
líkt og þegar málarar eiga að ganga
með alpahúfu. Ég forðast að vera
hátíðlegur," svarar söngvarinn. „Það
kemur af sjálfu sér því ég skynja
sjálfan mig sem unghng og mér líður
vel með börnum og unglingum. Þar
að auki stjómast líf mitt ekki af því
hvað aðrir hugsa heldur því sem mig
langar sjálfan að gera og þeirri stað-
reynd að lífið er dásamlegt. Raunar
er líf mitt fyrir utan vinnuna fremur
einfalt og venjulegt. Þá sjaldan ég á
frí finnst okkur feðgunum gott að
hggja undir teppi og horfa á sjón-
varpið. Þá hjálpa ég honum auðvitað
með heimanámið og hann hlýðir mér
yfir texta. Svo fíflumst við hehmikið.
Okkur semur ótrúlega vel. Hann
syngur oft meö mér enda er hann
með einhverja fallegustu rödd sem
ég hef heyrt," segir faðirinn stoltur.
„Hann er þó of feiminn th að láta
rödd sína hljóma nema þegar hann
gleymir sér,“ segir hann.
Ljúftuppeldi
Bergþór, sem er baríton, hafði sig
ekki mikið í frammi á skólaárunum.
Þó tróð hann upp í menntaskóla með
dagskrá um franskan vísnasöngvar-
ann Boris Vian. „Það var bara vegna
þess að ég hafði verið í Frakklandi
sem skiptinemi,“ útskýrir hann.
Bergþór segist hafa fengið mjög
ljúft uppeldi. Hann og systkini hans
lærðu öh á hljóðfæri sem böm. Söng-
hstin er mikh í báðum ættum og fað-
ir Bergþórs, Páh Bergþórsson veður-
stofustjóri, setur saman ljóð af mik-
ihi snihd. „Móðir mín er líka söng-
elsk og hefur fallega rödd,“ segir
hann.
Bergþór rifjar upp að þegar hann
var við nám í Bandaríkjunum hafi
þeir verið þrír í sama skóla synir
veðurfræðinga. „Það var Sigurður
Flosason saxófónleikari, Kolbeinn
Bjamason flautuleikari og ég. Það
var mjög furðuleg thviijun. Við
ræddum þó aldrei um veður,“ bætir
hann við og hlær.
Bergþór segist ekki hafa gert nein-
ar áætlanir um framtíðina. „Ég geri
aldrei nein plön fram í tímann.
Venjulega ákveð ég mig skyndhega
og stundum virðist sem aht sé ákveð-
ið fyrir mig, það kemur svo óvænt
upp í hendumar á mér,“ segir hann.
„Eg er mjög ánægður með lífið eins
og það er. Það er fjölbreytt og ég kem
víöa við. Ég hef kynnst mörgu fólki
og það er mikhl gróskutími hjá mér.
Þess vegna íhuga ég framtíðina htið.
Kannski vh ég fá meiri festu í hfið
næsta vetur, taka að mér kennslu og
hafa eitthvað ákveðið að fást við.
Núna hef ég aldrei sömu stundatöflu
frá degi th dags,“ segir Bergþór.
Vaknar með Mozart
- En hefur söngvarinn heyrt að
konur fari á tónleika með honum
einungis th að horfa, síður tíl að
hiusta?
„Nei, þetta hef ég aldrei heyrt áð-
ur,“ svarar Bergþór. Hann viður-
kennir þó að stundum komi fyrir að
konur vhji spjaha við hann eftir að
hann hefur sungið. „Sumir hafa
mikla útgeislun. Mér finnst margir
okkar bestu söngvara hafa þessa út-
geislun enda fær maður birtu í hjart-
að bara við að hafa þá nálægt sér,“
segir Bergþór. „Ég ætía ekki að
dæma um eigin útgeislun en ég reyni
að byggja sjálfan mig upp með já-
kvæðu hugarfari. Ég er mjög trúaður
og hef það markmið í lifinu að verða
umburðarlyndari og láta mér þykja
vænt um aha í kringum mig. Á
morgnana þegar ég vakna set ég til
dæmis andante-kaflann úr fertug-
ustu sinfóníu Mozarts í geislasphar-
ann, loka augunum og ímynda mér
að ljós streymi inn í brjóstíð frá al-
mættinu sem fyllir mig ró og öryggi.
Þessi andlega íhugun mín veitir mér
velhðan og bjartsýni. Ég býst við að
þetta hjálpi mér í mínu starfi.
Kannski hófst þetta á erfiðleikatíma-
bhinu sem fylgdi skhnaðinum. Hann
gaf mér thefni th að skoða hluti sem
ég annars hefði aldrei gert - tilgang-,
inn með lífinu,“ segir óperusöngvar-
inn Bergþór Pálsson sem virðist hafa
einstakt lag á að heilla íslensku
kvenþjóðina með útgeislun sinni.
-ELA
39