Dagur - 22.12.1969, Blaðsíða 9

JÓLABLAÐ DAGS
9
beðinn á réttan hátt. Menn voru líka
a'll'betur æfðir í þeirri list.
Kristlákur náði sér aftur úr þessum
hugleiðingum. Hann átti eftir að vatna
skepnunum. Án drykkjarvatns þreifist
ekkert líf. Hann skrúfaði frá kranan-
um og lét renna í dollu, sem hann bar
vatnið í í stampa. Streymandi vatns-
bunan seiddi fram minningar og
ímyndanir. Það var svo þægilegt og
hugljúft að láta hugann hvílast við
skvettubljóð vatnsins, horfa í það tært
og gegnsætt, þar sem það hækkaði án
afláts með sígandi þunga í dollunni.
Var ekki vatnið eitthvert ein'kennileg-
asta og dularfyllsta efnið á þessari
jörð? Hvaðan kom það og hvert fór
það? Það var líkt með það og sálina.
Var hún ekki eins og dropi á leið frá
hafi til hafs hinnar miklu eilífðar? Líf
einstaklingsins var sem dropi úr hinni
miklu sameind alheimssálarinnar. Og
þó hafði hver dropi sitt hlutverk, hver
sál sína þýðingu.
Mitt í þessum hugleiðingum sá Krist-
lákur glitta í eitthvað óþekkt, sem hann
kannaðist ekki við út í einu horninu.
Öll athygli hans beindist að þessu tor-
kennilega fyi'irbæri. Hann gekk
ákveðnum skrefum í áttina til þess.
Þetta var þriggjapela flaska, hulin að
mestu í rusli, sem sópað hafði verið
upp að henni. Kristlákur tók ekki strax
upp flöskuna, heldur horfði á hana um
stund ísmeygilegum og torti-yggnum
rannsóknaraugum. Það leit út fyrir að
honum dytti í hug, að hér gæti falizt
hætta. Loks herti hann upp hugann og
tók varlega um flöskuhálsinn og dró
pitluna úr felustaðnum. Hún var næst-
f HÁVAMÁLUM segir, hve-mig skyn-
sarnur víkingur eigi að hegða sér í dag-
legu lífi: „Þveginn og mettur, ríði
m-aður þingi að“, vertu vinur vin-ar
þins, en aldrei vinar vinur óvinar þíns.
Segð-u sannleikann en lausung skaltu
gjalda við lýgi. Þegar þú kemur sem
gestur, skaltu segja fréttir, en jafn-
framt hlusta hæverskur á það, sem
gestgjafi þinn hefur að segja. Þar sem
gest ber að garði, er rétt að hafa í huga,
að honum ber að sýna hæversku og fá
honum mat og klæði og vísa honum til
sætis við eldinn, svo að hann megi orna
sér. Ver a-ldrei gráðugur. Drýkkja er
leyfileg, en óleyfilegt að verða drukk-
inn. Mannvitið er öðrum eignum betra,
en þá er sólarsýnin bezt og heilyndi.
um axlarfull með miða og stimpli frá
Áfengisverzlun ríkisins. Hann bar hana
u-pp að glugganum, hallaði henni á
ýmsa vegu og sá innihaldið gutlast til
sitt á hvað. Hann skoðaði miðann vand-
lega, en varð einskis vísari. Tók hann
þá tappann úr stútnum og þefaði. Það
var sterkur, ilmandi áfengisþefur eins
og miðinn sagði til um á glerinu. Krist-
lákur setti tappann í aftur og settist á
kassaskrifli, sem þar var inni. Hann var
full'komlega ráðvilltur og undrandi frá
toppi til táa-r. Hvernig var þessu varið?
Hvernig hafði flaskan borizt þangað
inn? Á síðasta sólai’hring hafði henni
verið komið fyrir og það með fullkom-
inni leynd. En í hvaða tilgangi hafði
hún verið sett þarna? Var það vinur
eða óvinur, sem átti í hlut? Átti þetta
að vera gamansamur hrekkur til að
næra hlæilegan söguburð? Og átti hann
svo að verða fórnardýr slíkrar skemmt-
unar? Já, þess háttar hrekkjabusar
voru því miður til í nágrenninu.
Kannske var einn þeirra í felum ein-
hvers staðar þarna inni. Kristlákur
næi’ri spratt upp, en nýrri hugsun laust
niður í heila karlsins. Nei, hér hlaut
gamansamur vinur að eiga í hlut, sem
ekki fór venjulegar leiðir til að gleðja
raunamædda einstæðinga á -gama'ls
a-ldri. Hon-um datt Jón í Koti í hu-g.
Hann var alltaf jafnsmellinn í gaman-
semi sinni. Þetta var honum líkast.
Blessaður karlinn og blessuð flaskan.
Nú var gátan ráðin, tappinn losaður og
sopið úr stút. Þetta voru sannkallaðar
himneskar guð-aveigar. Kristlákur saup
aftur og aftur, rumdi og stundi og tók
um bi-jóstið. Það fór sælukenndur
straumur um hann allan. Þetta gat þó
kalllast hressing og tilbreyting í ömur-
leik einstæðingsskaparins. Og Krist-
lákur -sötraði enn og aftur með litlum
hvíldum, en lítið í einu. Augun í hon-
um voru f-arin að standa, raiuð og vot.
Hann skimaði í kringum sig eins og
hann ætti von á einhverjum i nálægð,
innan veggja. Hann heyrði hann jafn-
vel anda öðru hvoru. Það var eins o-g
hann héldi niðri í sér hæðnishláti'i, sem
kæmi svo í kæfðum blástursgusum.
Hann vissi e-kki, hvaðan þetta kom.
Stundum virti-st það v-era upp í rjáfrinu
eða þá í veggjunum. Auðvitað var það
ímyndun. Kristlákur stóð upp af kass-
anum. Hann var valtur á fótum og
sjónin d'auf. Var ekki haegt að leita
h-ann uppi þennan dularfui-la hre-kkja-
lóm og ganga úr skug.ga um það, hvort
þetta voru du-ttlungar í hans eigin
höfði. Kristlákur bograðist fálmandi af
stað, datt út af og sofnaði. Þarna lá
hann nokkuð lengi, þar til hann rank-
aði við sér aftur, reis á fætur og tæmdi
flöskuna. Hann var þi-eifandi fullur og
nú varð hann að komast í bæli sitt.
Eftir nokkra leit rambaði hann á dyi'n-
ar. Og meðan hann var að bisa við þær,
bölvuðu kýrn-ar á nautavísu og æmar
tóku undir á sínu einhlið kindamáli.
Þær sáu að eitthvað óvenjulegt og Ijótt
var á seiði. Loks opnuðust dyi'nar og
hríðarstrokuna lagði inn í fjósið. Það
var komin þreifandi stórhríð, svo að
ekki glóraði í -láreista bæinn, þótt stutt
væri leiðin. Kristlákur bai'ðist við
hurðina og komist út. „Skárri voi'u það
bölvuð lætin og umskiptin í veðrinu“.
Hann kom hui'ðinni aftur að stöfum,
hespaði öi-ugglega og drap snjó með-
fram. Svo blés hann út í loftið og skii'pti
frá -sér eins og hann væri að se-gja veðr-
■inu stríð á hendur. Andai'tak stóð hann
við fjósvegginn og datt í hug að hypja
si-g aftur inn til vina sinna, en það var
hrópleg niðui’læging, jafnvel skömm að
því að láta sér detta slfkt í hug, þó að
enginn sæi ti-1. Hann ætlaði að hendast
af stað, en skriðið var lítið og líkaminn
lét ekki að stjói'n. Viljinn var sterkur,
en holdið veikt. Það var engin slóð og
ekkert upprof. Hann barst undan
stoimi oog skreið í sköflunum. Harður
snjóbylur lamdi hann utan og jós
snjónum umhverfis hann, svo að ekk-
ert sást. Þannig mjakaðist hann áfram
lang-a stund, en það var engan bæ að
finna og ekkert afdrep. Það var eins
og hann væri kominn upp á auðnir
reginfjalla. Það var því öll von úti að
ná bænum. Kvíði og angist læstust um
sál hans. Átti þessu ævintýri þá að
ljúka svon-a? Það var ek-kert að geria,
aðeins bíða þess se-m ko-ma vildi. Með
veikum burðum og harmi lostinn yfir
sínum eigin afdrifum, gróf hann sig í
einn -skaflinn og lét fenna yfii’ si-g.
Mjállarlínið v-ar kalt og líkaminn mátt-
va-na. Hann bað Guð fyrir sér aftur og
aft-ur ón aflát-s og hann sofnaði út fi'á
því þess fullviss, að Guð heyrði and-
vörp sín ög fyrii’gæfi sér hið mikla
glapræði.
H-ann vaknaði ekki aftur. Frostið
signdi snjógrafið líkið og vindui'inn lé-k
soi'gar- og kveðjuljóð við hinztu burt-
för -gamals einstæðings. En tóm flaska á
flórstétt staðfesti dánai'orsök.
Ármar.