Dagur - 22.12.1969, Blaðsíða 16
16
JÓLABLAÐ DAGS
Jón Kristjánsson. (Ljósm. E. D.)
Aldursforsetinn
r
a
Arskógsströnd
Jón Kristj ánsson
í Skógarnesi lieimsóttur
FYRIR 90 árum streymdu íslendingar
þúsundum saman til Vesturheims og
námu þar land. Þeir voru að flýja
fátækt og hungur þeirra harðindaára,
sem þá gengu yfir landið, og þurfti þó
kjark til, ekki síður en að takast ber-
hentur á við erfiðleikana í eigin landi.
Þá var lokið giftumikilli starfsævi Jóns
Sigurðssonar forseta, en barátta hans
og annarra ágætra samtíðarmanna var
þegar farin að bera ávöxt í almennri
vakningu, þótt hart væri í ári.
Þá tók Möðruvallaskóli til starfa,
nánar tiltekið 1. október 1880 og fynsti
búnaðarskólinn var stofnaður í Olafs-
dal, strandferðir hófust, bygging Al-
þingishúss að hefjast og stofnun fyrsta
kaupfélags landsins í undirbúningi í
Þingeyjarsýslu. Þá fæddust börn eins
og nú, en mörg dóu.
Frumburður hjónanna á Litlu-Há-
mundarstöðum á Árskógsströnd, Krist-
jáns Jónssonar og Guðrúnar Vigfús-
dóttur, fæddist inn í harðindin, 29.
ágúst árið 1880, var vatni ausinn og
nefndur því óskáldlega algenga nafni
Jón, og hann lifir enn, nær níræður. að
aldri, er elzti maður sveitar sinnar. Til
aðgreiningar frá öðrum Jónum, var
hann oft nefndur Jón á Heilu eða
Hellu-Jón, því þar átti hann lengi
heima, en byggði sér hús á Litla-Ár-
ökógssandi er hann hafði fest ráð sitt,
á fimmtugsaldrinum, nefndi Skógames
og hefur búið þar síðan með Þóreyju
Einarsdóttur konu sinni oj* er heimili
þeirra hið hlýlegasta. Þaðan er skammt
fram á sjávarbakkann og heyrist vel
öldugjálfrið við sandinn og mun Jón
kunna því vel, því hann hefur verið
sjómaður alla ævi og þykir enn fiskinn
á handfæri, þótt aldraður sé og sjón-
dapur orðinn.
Það má segja, að á langri ævi hafi
Jón aðeins tvisvar fært sig um set og
í hvorugt skiptið langt. Hann fæddist
á Litlu-Hámundarstöðum og flutti að
Hellu 1914, sem er örskammt frá og
bæimir eiga lönd saman. Og litlu
lengra flutti hann í síðara skiptið, eða
aðeins austur yfir Helluhöfðann. En
þessir staðir alllir eru þar sem Árskógs-
strönd er breiðust og undirlendi rými-
legt. Helluhöfðinn rís upp af mikiHi
flatneskju. Nyrzt í höfðanum eru klett-
ar nökkrir við sjó og þaðan er skemmst
til Hríseyjar.
Sjávargata Jóns frá Hellu var eftir
'lág einni gegn um höfðann, en fyrrum
var róið úr Naustavík, austan hans. En