Dagur - 22.12.1969, Blaðsíða 18

18
JÓIABLAÐ DAGS
unum nema nokkra faðma niður. Já,
maður hefur oft lent í góðum fiski og
aflað vel, en fiskveiðarnar geta líka
brugðist, svo sem annar veiðiskapur.
Þckktirðu vel Sæmund skipstjóra í
Stærra-Árskógi?
Já, við áttum meira að segja bát í
félagi, sem Sæfari hét, um þrjú tonn á
stærð. Vélin var aldrei í lagi og gramd-
ist mér það mjög. Verst að hún stöðv-
ðist alldrei aiveg. Þegar ég byrjaði róðra
á bátnum, var ágætur fiskur, en vólin
í stöðugu óilagi. í þriðja róðrinum fór
ég fram á Vesturkantinn, en ætlaði svo
aldrei að hafa mig í land með aflann.
Vólin hitaði sig og missti kraft. Búið
var að fara með bátinn til viðgreðiar en
hún skánaði ekkert. Síðar var Sæfari
seldur til Flateyjar og þá var vélin
tekin upp og síðan gekk hún eins og
klukka. Síðar frétti ég, að þegar vélin
var upphafllega sett í bátinn, hefði öxul'l
og vól verið þvingað saman með vog-
stöng. Von að vélin hitaði sig! Jú, ég
þekkti Sæmund skipstjóra vel og þarf
ég ekiki að lýsa honum, þa'ð hefur verið
gert rækilegaj m. a. í bókum og því
geymist nafn hans vel.
Einu sinni varstu formaður hjá Ás-
geiri Péturssyni á Siglufirði?
Ég var með 17 smálesta bát hans eitt
sumar og gekk það sæmilega. Svo var
ég eitt sumar við veiðar í Þistilfirði á
20—30 tonna báti, og var með doríur,
þ. e. tvo litla báta með tveggja m'anna
áhöfn, sem veiddu á línu. Við áttum
að afla síld til beitu, en þetta sumar
gekk lítil síld í Þistilfjörð og þess vegna
urðum við fyrir nokkru<m vonbrigðum,
en þorskur virtist allmikili þegar við
höfðum beitu. Eitt sumar var ég með
skip í förum mil'li Siglufjarðar og Ak-
ureyrar fyrir Einar í Gránu. Þá var ég
tvö ár á Sjöstjörnunni, sem fór á vetr-
arvertíð fyrir sunnan. Þá var aflað á
handfæri. Stundum voru tveir í félagi
eða höfðu félagsdrátt.
Þú varst talinn veiðinn á handfæri?
Maður heyrði það, Jú, mér 'gekk
ailtaf vel að draga. Það var eitthvað
verið að gaspra um félagsdrátt, en ég
hafði ekki sérstakan áhuga á því. Eink-
um var það Gunnlaugur, kal'laður dun-
ur, sem var að minnast á þetta við mig
og gefa það m. a. í skyn, að óvíst væri
að Hannes frá Viðarholti, síðar í Báru-
felli, mikill þrek- og aflamaður, vildi
hafa við mig félagsdrátt. En það hafði
heldur ekkert komið til tals. Þetta var
fyrir sunnan. Svo þegar við vorum
komnir á miðin fyrsta daginn, stóð svo
á, að Hannes var farinn að draga þegar
ég kom upp og merkti sína fiska. En
þá hafði hver maður sitt merki. Sá ég,
að Hannes merkti sína fiska, eins og ég
var vanur að merkja eða marka mína.
Þurfti ég því að breyta til. Sagði ég
Hannesi það og talaðist þá svo til að við
notuðum sama maikið, hamarskorið, og
hefðum félagsdrátt. Okkur gekk held-
ur vel, má ég segja, því við tveir dró-
um 48 skippund af 150 skippundum en
það voru alls 18 manns á skipinu. Þetta
var víst dálítið umtalað. Stundum dró
Hannes meira en ég og stundum veitti
mér betur, en lílclega hefur ekki haM-
ast teljandi á hjá okkur og kvartaði
hvorugur. Við vorum á góðum aldri og
vanir. Það var gaman að hafa fullt þrek
og úthald. Síðar varð Hannes fyrir slysi
við uppskipun og þótti mér leitt að
frétta það.
Það var haft á orði að þú værir sterk-
ur vel?
O-nei, jæja. Líklega hef ég verið
sæmilega að manni nokkurn hluta
ævinnar. Fyrstu æfingarnar fékk ég
heima á Litlu-Hámundarstöðum, en þá
glímdum við bræður mikið og höfðum
gott af því. Eftir að ég fór verulega til
sjós, voru strákar stundum að reyna
sig í átökum, eins og gengur. Ég tók
stundum þátt í því En ég vann mér
ekkert til frægðar held ég, á því sviði.
Þó var gott að vita það, svona með
sjálfum sér, að maður þurfti venjulega
ekki að láta á sig balla þegar eitthvað
lá við.
Sagt var, afð Sigurður á Brattavöllum
og Sæmundur skipstjóri hafi verið
mestu kraftajötnar á ÁrskógsstrÖnd í
þá daga?
Já, þeir voru sannarlega vel að manni
báðir. Sigurður á Brattavöllum var
h'eljarmenni að burðum. Við vonim oft
saman á sjó. Hann var líka góður sjó-
maður og hinn liðtækasti til allra verka,
auk þess að vera þetta mikla kanl-
menni. Ég man fyrst eftir Sigurði þegar
hann kom í Litlu-Húmundarstaði og
glímdi við okkur. Við vorum á svipuð-
um aildri. Hann var mi'klu sterkari, en
ekki vanur glímu þá. Ég naut þess að
vera glímunni vanur en hann naut
kmfta sinna. Við rérum eitt sinn sem
oftar á báti fx-á Hellu, sem Þorvaldur
heitinn átti og vorum hásetar. En for-
maður var Jónatan Magnússon og sótti
fast, enda duglegur maður. Hann var
eitt sinn eitthvað við ská’l, hafði veðui-
af 'kröftum Sigurðar og fór að glettast
við hann. Þessu lauk svo, að Sigurður
kastaði honum frá sér á þann veg, að
adllr undruðust og varð ekki meina af
glettingum. Sigurður var maður lund-
góður, óáleitinn við menn og eyddi
jafnan tah, ef það barst að kröftum
hans. Sagði hann þá, að Sveinn bróðir
sinn væri vel knár, miklu sterkari en
hann sjálfur. í róðri einum bar það
til, að Sigurður átti að draga línuna og
Hafði hann orð á því, að hún væri þung.
Sagði þá einhver, að líklega joyrfti að
hjálpa honum og var hlegið! Sigurður
þagði við og hélt áfram að draga. En
allt í einu komu tveir hákarlar upp að
bátshliðinnii, fastir á lfnunni, annar
feikna stór, en báðir sprélllifandi. Sig-
urður færði gogg í þann stóra og bað
mig að halda við hann á meðan hann
tæki þann litla. En skepnan braust um
og reif gogginn úr höndum mér. Þegar
minni hákarlinn hafði verið innbyrtur,
þreif Sigurður gogg og færði í þann
stóra á ný og hélt honum og væri synd
að segja, að hánn væri loppinn. Ekki
var að furtja þótt línan væri þung! Eitt
sinn í brimlendingu tók út formanninn,
þar sem Sigurður var háseti, á stónim
árabáti. Sigurður gerði þá tvennt í
senn. Hann náði til mannsins annarri
hendi og kippti honum upp í bátinn, en
greip hinni hendi um stýrið og var slík
barfmennska lengi höfð á orði. Sigurð-
ur var einu sinni formaður á báti, sem
Höfðlabi'æður áttu. Olía var flutt í jám-
f ötum. Eitt sinn átti að taka fat um borð
með ta'líu. Sigurður kom þar að og
sagði þess þyrfti ekki. Fór hann niður
í bátinn og seildist til og greip jám-
fatið í fangið og lét það é þilfarið þar
sem hann vildi hafa það. Það sagði mér
maður, að hann hefði aldrei séð slík
handtök hjá nokkrum manni, sem hjá
Sigurði og sýndist hann þó aldrei taka
mikið á. Hann var rólyndur maður og
stundum hætti honum til að sofna, þar
sem hann sat. Ekki vil ég dæma um afl
þeirra Sigurðar á Brattavöllum og Sæ-
mundar skipstjóra, en það heyrði ég, að
einu sinni hefðu þeir verið að 'leika sér
að því að lyfta olíutunnum á Litla-
Árskógssandi og hefði verið gaman að
sjá til þeirra. Það fylgdi sögunni, að
Sigurði hefði veitzt betur og má af því
og öðru ráða, að þar var fíle'Ifdur mað-
ur þótt sjálíur léti hann lítið yfir. Einu
sinni var ég stýrimaður á Hjaiteyiinni
og voru þeir báðir með mér feðgar,
Sigurður Sigurðsson á Brattavöllum og