Dagblaðið Vísir - DV - 08.07.1995, Blaðsíða 15

LAUGARDAGUR 8. JÚLÍ 1995
15
—
DV-mynd BG
Hamingjusam-
astir í heimi
Útlendingar hafa gjarnan undrað
sig á alvörugefnu og oft mold-
vörpulegu viðmóti okkar íslend-
inga þegar við göngum um götur
með höfuðið niðri í bringu, hendur
á kafi í frakkavösum og yrðum að
sjálfsögðu ekki á bláókunnugt fólk
að ástæðulausu.
Þó við göngum ekki glottandi um
stræti og torg erum við hins vegar
allra þjóða ánægðust með lífið og
tilveruna. Þetta vissum við nú
raunar alltaf í hjarta okkar en fyr-
ir aðra, sem hafa leyft sér að efast
um ánægjulegt viðmót og jafnvel
geðheilsu þjóðarinnar í svartasta
skammdeginu, er þetta staðfest enn
á ný í nýrri Gallupkönnun.
Bestir í hamingjunni
Könnun Gallups var framkvæmd
í apríl og maí á þessu ári í 18 lönd-
um, eða hjá um það bil 60 prósent-
um jarðarbúa.
Það er ekki að spyija að gamla,
góða keppnisandanum því í könn-
uninni skutum við aftur fyrir okk-
ur stórþjóðum á borð við Kanada-
menn, Þjóðveija og Bandaríkja-
menn. Þetta afrekuðum við án þess
að miða við höfðatölu. Að vísu
kepptum við ekki til úrslita á HM
í handbolta og misstum reyndar af
Bermúdaskálinni en það skal eng-
inn hafa það af okkur að við erum
bestir í hamingjunni.
Áttatíu og sjö prósent íslendinga
svöruðu því til í könnuninni að
þeir væru mjög ánægðir eða frem-
ur ánægðir með lífið. Einungis 5
prósent voru hins vegar hundóá-
nægð og eru það sjálfsagt aðeins
þeir einstaklingar sem þeir rekast
á, þessir útlendingar sem mestar
áhyggjur hafa af viðmóti okkar.
Kanadamenn eru álíka ánægðir
og íslendingar með lífið og tilver-
una. Áttatíu og átta prósent þeirra
telja sig ánægða en 11 prósent eru
óánægð. Næstir koma Þjóðveijar,
Taílendingar og Bandaríkjamenn í
þriðja, fjórða og fimmta sæti. í
Mexíkó, landi sólar og sælu, eru
hins vegar 36 prósent aðspurðra
óánægð. Óánægðastir af öllum eru
þó Ungveijar - þar lýsir hálf þjóðin
hreiniega frati á lífið og tilveruna.
Kátirvíkingar
Ástæður fyrir allri þessari ham-
ingju íslendinga eru kannski ekki
augljósar og víst er að þessar niður-
stöður koma okkur sjálfum ætíð
mest af öllum á óvart. Eitt er víst
að ekki er hægt að rekja hamingj-
una til ástandsins í efnahagsmál-
unum og skuldasúpu ríkissjóðs,
enda er ísland hvergi nærri eins
hátt á afkomulistanum og á ham-
ingjulistanum hjá Gallup. Því er
ekki hægt að tengja hamingjuna
við afkomuna, að sögn fróðra
manna.
íslendingum er það gefið að bera
sig ætíð vel á hverju sem dynur.
Gæti það hafa komið fram í könn-
uninni og skýrt að einhveiju leyti
hamingjuna.
Þjóðemiseinkenni íslendinga eru
talin í mörgu frábrugðin einkenn-
um nágrannaþjóðanna og eru þau
sérkenni gjaman rakin til uppmna
byggðar á íslandi. Sterk menning-
ararfleið þjóöarinnar, sem varð til
á þjóðveldisöld, er talin hafi lifað
að verulegu leyti áfram með þjóð-
inni fram til okkar daga. „Hin sér-
staka íslenska menning stafar
einkaniega af því að hún er fram-
hald fornra lífshátta, einræktuð
víkingamenning," segir Axel Olrik
í bókinni íslensk menning. Stefán
Ólafsson, forstöðumaður Félags-
vísindastofnunar, hefur meðal
annars haldiö því fram að menn-
ingararfleifð okkar móti þannig að
Laugardagspistill
Svafa Grönfeldt
vissu marki gildi og lifsstíl nútíma-
fólks á íslandi.
Eins og alkunna er voru forfeður
okkar miklir gleðinnar menn. Milli
þess að skjótast í víking af og til
og ganga í skrokk hver á öðrum
kunnu þeir að njóta lífsins. Fleygðu
þeir gjarnan fram kaldhæðnisleg-
um spakmælum og rímum þó syrti
í álinn. Aidrei létu þeir bilbug á sér
finna þó himinn og jörð væru að
farast, knörrinn að sökkva eða orr-
ustan að tapast.
Víkingaandi
Mikið vatn hefur runnið til sjávar
frá víkingatímanum. í því hraða
samfélagi sem við búum í, með
síauknum samskiptum við um-
heiminn og framþróun í fjölmiðl-
unartækni, skyldi maður ætla að
áhrif víkinganna færu dvínandi og
annars konar menningaráhrif yrðu
meira áberandi. Því fer þó víðs
fjarri. Til viðbótar við víkingagleð-
ina, sem okkur er í blóð borin og
kemur fram í könnunum Gallups,
svífur nú hreinræktaður víkinga-
andi yfir vötnum í Hafnarfirði. Vík-
ingatíminn er þar í fullum blóma
og hafa menn lagt áherslu á að
skapa andrúmsloft tímans frá ár-
inu 874 til 930 með viðeigandi gleði-
látum og bardögum. Glaðastir eru
þó væntanlega Hafnfirðingar og
aðstandendur hátíðarinnar því
búist er við 12 til 15 þúsund gestum,
svo fremi að hitastigið skríði yfir 4
gráður.
Nútímavíkingar
Ævintýraþrá nútímavíkinga
virðist þó heldur hafa dvínað frá
því fyrr á öldum þar sem þeir
treystu sér ekki til að feta í fótspor
forfeðranna og sigla til íslands.
Þetta sýnir nú að sem betur fer
hafa nútímamenn vitkast eitthvað
með árunum og senda fleyin meö
Eimskip og fljúgja sjálfir í þægind-
um með Flugleiðum. Það er óneit-
anlega betri kostur en hafvillur og
úfinn sjór. Telja má öldungis óvíst
að þeir hefðu nokkurn tíma ram-
bað á þessa eyju úti í reginhafi frek-
ar en forfeður okkar sem frægir
urðu fyrir að lenda á hinum ólík-
legustu stöðum á ferðum sínum til
og frá landinu.
Sjómennskuhæfileikar nútíma-
víkinga í Hafnarfirði virðast einnig
heldur slakari en forfeðranna því
taka þurfti fleyin í tog þegar sigla
átti seglum þöndum frá Reykjavík
til Hafnarfjarðar.
Það getur enginn efast um að þó
svo fífldirfska og ævintýraþrá nú-
tímavíkinga dvini og við verðum
þrælar hægindastóla nútímans,
fjarstýringa og öruggari ferðamáta
þá rennur enn í okkur víkingablóð.
Víkingarnir voru gleðinnar menn
og svo erum við.
Hamingjunni sé lof
Við eigum heimsmet í hamingju
en annað heimsmet eigum við líka
og þaö er í verkfóllum. Þeir sem
efast sjálfsagt einna mest um sann-
leiksgildi hamingjumælinganna
eru eflaust atvinnurekendur og
sáttasemjari ríkisins. Eftir kenn-
araverkfall, flugfreyjuverkfall, bíl-
sjóraverkfall, bakarasveinaverk-
fall, álversverkfall, farmannaverk-
fall og nú síðast sjómannaverkfall
hljóta þessir aðilar að efast um
hamingju viðsemjenda sinna.
Deilur um kaup og kjör hafa sett
svip sinn á undanfarna mánuði.
Peningar veita okkur ef til vill ekki
ánægju í sjálfu sér en þeir gera
okkur kleift að uppfylla þær þarfir
sem við teljum að veiti okkur
ánægju í lífinu. Ýmislegt annað en
peningar skipta þó máli varðandi
ánægju okkar í vinnunni en pen-
ingar eru í raun stærsti vinnuhvat-
inn. Fólk vinnur hins vegar ekki
einungis peninganna vegna en ef
þeir væru ekki til staðar, hversu
margir ætli myndu mæta til vinnu
á mánudag?
Augljóst er að óánægðir starfs-
menn mæta verr til vinnu en
ánægðir en auk þess hafa fjölmarg-
ar rannsóknir sýnt aö ánægðir
starfsmenn búa við betri heilsu og
lifa lengur en óánægðir. íslending-
ar eru og verða hundóánægöir með
launin enda viljum við halda í þessi
örfáu heimsmet sem viö eigum.
Hamingjan heldur hins vegar í
okkur lífinu og verðum við nær
allra karla og kerlinga elst. Ham-
ingjunni sé lof fyrir víkingana!