Þjóðviljinn - 14.02.1981, Blaðsíða 15

Helgin 14.— 15. febrúar 1981 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 15
réði mig til Þórhalls kaupmanns I
á Höfn i Hornafirði, fór með
norskum bát til Breiðdalsvikur og
gekk þaðan. Ég var ferjaður yfir
ósinn og hitti þar strák sem var
ekki mjög gáfulegur. Mér fannst |
svo langt að ganga út fyrir nesið
(fjögurra tima aukakrókur) að ég |
fór að spyrja hann til leiöbeining-
ar hvort ekki væri hægt að kom-
ast beint yfir f jallið til Berufjarð-
ar.
„Jú, það er Stiginn. Þegar þú
ert kominn upp ferðu svolitið
niður i skriðu og þá sérðu i grastó.
Þú stekkur þá út i skriðuna og hún
ber þig niður i brekku”.
Þetta sagði strákurinn og ég
hugsa með mér að ég geti sparað
mér 4 tima mei þvi að fara Stig-
ann. Þegar ég var kominn yfir
fyrsta hrygginn varð fyrir mér
stór og mikill dalur sem strákur-
inn hafði náttúrlega ekkert sagt
mér frá. Ég fór yfir hann og þar
var klaki i botninn. Næsti hryggur
var ennþá hærri og breiðari og
þegar ég kom þar upp sá ég út á
sjó og ekkert annaö og þá læknast
i mér áttavillan þvi að fram að
þessu fannst mér ég alitaf vera að
ganga i norður vegna staðhátta i
Breiödalsvik. Mér leist nú ekkert
á þetta en fór að skoða aðstæður
nákvæmlega, gekk svolitið inn
með og til fjallsins. Sé ég þá ekki
eins og lófastóran grasblett — að-
eins fyrir neðan brúnina. Og ég
lét mig hafa það og klöngraðist i
grasblettinn og þá sá ég brekk-
urnar fyrir neðan og mjóa rás I
bergið þannig að hægt var aö
styðja sig við beggja megin.
Þarna fór ég niður og kom þar
sem tveir karlar voru aö taka
saman heyið sitt. Þeir urðu stein-
hissa afrsjá mig koma þannig úr
fjallinu.
Kratar og kommar
— Eftir að þú fórst að verða
aktifur i Alþýðuflokknum, hverj-
ir voru þá helstu félagar þinir?
— Hensi (Hendrik Ottósson)
var alWaf mikill félagi minn og
við mestu kunningjar þó að hann
væri kommi. Sr. Árni Sigurðsson
var lika mikið með okkur og svo
Þórbergur þegar hann var i lagi.
Við vorum ekki alltaf sammála
en dálitið nærri hvor öðrum.
— Þekktirðu ekki Hallbjörn
Halldórsson lika?
— Jú, jú, jú, hann var nú ör-
uggur og ekki neinn hringlandi.
—- Var Alþýðuflokkurinn farinn
að skiptast upp i komma og krata
strax um þetta leyti?
— Já, strax upp úr 1922.
— Var það kannski ástandið i
Rússlandi sem hafði áhrif á það?
— Já. Það var ljótur leikur hjá
Stalin að reka greykarlinn hann
Trotski úr landi og elta hann svo
uppi og láta drepa hann. Þetta er
eitt það ljótasta i pólitisku sög-
unni sem ég hef lifað.
— Að lokum, Ingimar. Halldór
Laxness nefnir þig i Grikklands-
árinu. Þekktirðu hann vel á þess-
um árum?
— Ég kynntist honum þegar
hann var 14-15 ára gamall. Hann
kom til min blessaður strákurinn
og bað mig að segja sér svolitið i
algebru. Ég þekkti nú föður hans
og kom stundum við I Laxnesi
þegar ég var að koma austan úr
hreppum til Reykjavikur.
Séra Ingimar er nú tekinn aö
þreytast, enda hafði annar blaða-
maður verið hjá honum þennan
sama dag og við kveöjum hann
þvi að sinni þó að gaman hefði
veriö að rifja dálftið meira upp
frá liðinni tiö. Er ég kveð hann
heldur hann lengi um hönd mina
og klappar henni.
—GFr
„Ekki var
hann beysinn
aumingja
karlinn hann
Stefán frá
Hvítadal”
Ingimar
Jónsson
níræður
Tveir fremstu rithöfundar is-
lenskir hafa reist Ingimar Jóns-
syni slikan minnisvarða i ritum
sinum að við sjálft liggur að sú
hugsun sæki að þá ritað er um
hann á niræðisafmæli að allt verði
það orðin tóm, litlaus lágkúra, sé
miðað við myndir þær er Þór-
bergur Þórðarson og Halldór
Laxness hafa innrammað og
hengt á vegg i bilætasafni þjóðar
vorrar.
A langri starfsævi hefir Ingi-
mar Jónsson gengið til verka og
komið við sögu með svo ótrúlega
margvislegum hætti að til ein-
dæma telst. Sé flett bókum, blöð-
um eða fundargerðum allt frá
öðrum áratug aldarinnar blasir
mynd Ingimars við og dregur að
sér athygli.
Saga Ingimars er ævintýrið um
karlssoninn er brýst úr þræl-
dómsmyrkri vistarbandsaldar,
son ekkjunnar er stendur með
börn sin ung við dánarbeð ein-
yrkja og spyr um úrræði og lausn
vandkvæða.
„Bræður til ljóss og til lausnar,
laðar oss heillandi syn.
Fögur mót fortiðarmyrkrum
Iframtiðin Ijómandi skin.”
Þá er svipast er um i hópi
þeirra er brutu sér braut úr sárri
fátækt og umkomuléysi og öfluðu
sér svokallaðrar æðri menntunar
verður Ingimar i röð hinna
fremstu. Um hann má segja að
hann sé táknrænt dæmi um þá er
fylgdu kalli skáldsins:
„Þrælajörð þér veröld verður
verk þin sjálfs nema gjöri frjáls-
an.”
Á niræðisafmæli er við hæfi að
þakka Ingimar Jónssyni fyrir að
risa upp krimóttan af sóti og
óhreinindum i ketilgati Holdös i
Krossanesi og bregða á loft blysi
bræðralagshugsjónar og mann-
dóms. Að láta hjá liða að leggjast
i Baskervillehundinn, Tarzan
apabróður og afþreyingarsögur,
en hverfa þess i stað til ind-
verskrar speki, jóga, karmajóga,
Heineþýðinga og jafnaðarstefnu.
Kenna Halldóri Laxness algebru.
Hlaða vegarstæði i Mosfellssveit.
Róa i Keflavik. Reikna kosninga-
úrslit og sigurhorfur jafnaðar-
manna i þriliðu með Erlendi i
Unuhúsi. Gangast fyrir náðun
Ólafs Friðrikssonar 1921 þá er
hann var færður i f jötra og dæmd-
ur til langvarandi fangelsisvistar.
Reisa af grunni menntastofnun
islenskra almúgabarna af þeim
stórhug er raun bar vitni á
kreppuárum. Velja sér til sam-
starfs spekinga er ofsóttir voru af
myrkraöflum. Kosta útgáfu
kvæða Stefáns frá Hvitadal. Taka
svari þeirra er stóðu höllum fæti
gegn hallarfurstum. Stofna Bók-
menntafélag jafnaðarmanna með
Þórbergi, Vilmundi og Hallbirni.
Nú er um það bil háif öld siðan
höfundur pistils þessa leit séra
Ingimar á málþingi Alþýðusam-
bands Islands. Eigi skal þvi_
neitað að smásveinum er sátu
þing þaö hafi orðið starsýnt á
stórvaxinn og kjálkamikinn
guðfræðing er gekk til liðs
við eyrarkarla, trollarasjó-
menn og stakkstæðalýð. Mun
okkur mörgum hafa þótt sem
feiknstafir kynnu að svigna i
brosi hans. Svo var þó eigi. Hýra
og bliða skein úr tilliti hans þá er
við hann var rætt. Þótt Ingimar
hefði vöxt vigamanna og til þess
alla likamsburði að gripa
Rimmugýgi eða atgeir sá.um
við hann þó fremur i hugarsjón
sem lögsögumann er leitað
var til i flóknum deilumálum
go lagaflækjum. „Það
er i elleftu greininni”, sagði
Ingimar d Alþýðusambands-
þingi þá er deilt var um
lagastaf. Það brást eigi þá er
blaðað var i lagaákvæðum.
Minnið sveik hann eigi. Enda
mun það sannast að sumum
okkar hafi þótt sem Ingimar hafi
lagt til hliðar litklæði sögualdar i
Þingvallagjá og spennt á skálmar
hjólhestaklemmur nýrrar aldar
og stigið á bak reiðhjóli timans.
Með þeim hætti brúaði hann bil
kynslóða.
Kynslóð nútiðar stendur
frammi fyrir þeim vanda að vega
og meta verk Ingimars Jónssonar
og annarra brautryðjenda i
mannréttindahreyfingu islenskr-
ar alþýðu. Margt ber að þakka.
En áfram streymir hin mikla
elfur sögunnar og brýtur sér
nýjan farveg. Aður en lækir og
fljót sameinast i eilifðarsæ Nir-
vana biður margur bardaginn i
guðspjöllum atómaldar.
Pétur Pétursson þulu
Fengu Natóstyrki
Mennt amálaráuneytið hefur
úthlutað styrkjum af fé þvi sem
kom i hlut islendinga til ráðstöf-
unar til visindastyrkja á vegum
Atlantshafsbandalagsins (NATO
Science Fellowships) á árinu
1980.
Umsækjendur voru 28 og hlutu
sex þeirra styrki:
Björn Björnsson, B.S., 15.000
nýkr., til doktorsnáms I haffræði
við Dalhousie University I Hali-
fax, Kanada. Einar Stefánsson,
cand. med., 25.000 nýkr., til rann-
sókna i' lifeðlisfræði við Duke Uni-
versity, Durham, U.S.A. Haf-
steinn Pdlsson, M.Sc., 25.000
nýkr., til að ljúka doktorsnámi i
vélaverkfræði við Georgia
Institute of Technology, Atlanta,
U.S.A. JUlius B. Kristinsson, B.S.,
25.000 nýkr., til doktorsnáms i lif-
eðlisfræði við University of New
Brunswick f Kanada. Reynir T.
Geirsson, cand. med., 25.000
nýkr., til rannsókna i kvensjúk-
dómafræði og fæðingahjálp við
háskólasjúkrahúsið Ninewells
Hospital i Dundee, Bretlandi.
Þorsteinn Loftsson, lektor, 10.000
nýkr., til að halda áfram
rannsóknum i lyfjaefnafræði við
University of Florida i Banda-
rikjunum.
VELJIÐ ÍSLENSKT -VELJIÐ ÍSLENSKT
3 | NÚ Ieysum WÐ | <
UJ
>
I—
C/)
z
LU
_l
U)
O
->
_i
LU
>
I
l—
w
z
LU
_l
C/5
\tmmm
o
LU
>
I
NU LEYSUM VIÐ
VANDANN
ALLT
í herbergið fyrir skólafólkið
Skrifborð - Hilla
Steriobekkur
Svefnbekkur með 3 púðum
Verðið er frábært
Góð greiðslukjör
Póstsendum um land allt
Laugavegi 166
Símar 22222 — 22229.
o
V)
H
<
m
O
CÖ
i—
m
Z
co
t:
H
<
m
O
öö
r~
m
VELJIÐ ISLENSKT -VELJIÐ ISLENSKT
Vörubilstjóra-
félagið Þróttur
tilkynnir:
Hér meö er auglýst eftir framboðslistum
til stjórnar og trúnaðarmannaráðs 1981.
Hverjum framboðslista skulu fylgja með-
mæli minnst 15 fullgildra félagsmanna.
Framboðsfrestur rennur út þriðjudaginn
17. feb. n.k. kl. 17.00.
Kjörstjórnin
Akranesskaupstaður
Auglýst er laust til umsóknar starf ritara
á bæjarskrifstofunni.
Við leitum að starfsmanni með verslunar-
próf eða hliðstæða menntun.
Upplýsingar gefur undirritaður i sima
93-1211.
Umsóknum sé skilað á skrifstofu Akra-
nesskaupstaðar Kirkjubraut 8 Akranesi,
fyrir 1. mars 1981.
Bæjarritari
Rennismiður
Járnsmiðja i Reykjavik með fjölbreytta
starfsemi óskar eftir að ráða verkstjóra á
renniverkstæði. Þeir sem áhuga hafa á
starfinu sendi umsókn til auglýsinga-
deildar Þjóðviljans fyrir 23. febrúar ’81
merkt ,,verkstjóri”.