Dagblaðið Vísir - DV - 30.08.1997, Blaðsíða 31

LAUGARDAGUR 30. ÁGÚST
3ð
Cempoala - þorp í Mexíkó:
Lífið
Lucha aö störfum.
Og hvenær ætlar þú að koma aft-
ur? spyrja konurnar á heimilinu
þegar borgarbarnið stendur í dyrun-
um, nýbúið að setja töskuna sína
niður á óhreint gólflð og er varla
búið að segja góðan daginn. Svona
móttökur fá gestir í Cempoala sem
er 10.000 manna þorp rétt norður af
hafnarborginni Veracruz í Mexíkó.
Þær eru ekki að grínast. Ekki held-
ur að gefa komumanni ábendingu
um að taka næstu rútu til baka, því
þá sjaldan honum tekst að segja
bless þarf hann að fara minnst þrjá
hringi milli fjölskyldumeðlima. Nei,
þær eru ánægðar og stoltar yfir því
að einhver utan úr heimi hefur
áhuga á þessum litla rólega stað og
eru þegar spenntar fyrir næstu
heimsókn. Já, svona er fólkið í
Cempoala, dálítið öðruvísi en ein-
lægt og virkilega indælt.
Einfalt líf
Líflð er mjög einfalt í þorpinu og
fátt virðist geta raskað ró þessa
fólks. Innan grænna veggja heimil-
isins búa 15 einstaklingar og 2
hundar ásamt óteljandi hænum sem
ganga lausar í bakgarðinum. Á með-
an Don Lupe, höfuð fjölskyldunnar,
drífur karlmennina snemma á fætur
til að vinna á landinu sínu, sem
geymir sykurreyr, sér senora Carm-
en um að hver kona á heimilinu
sinni sinu verki. Lucha (Lutsja) er
aðaldriffjöðurin meðal kvennanna
og hún þvær og eldar allan liðlang-
an daginn fyrir mannskapinn. Hin-
ar konurnar hjálpa henni og sjá
einnig um að reyna að halda rykinu
í skefjun með því að bleyta reglu-
lega í moldargötunni fyrir framan
húsið. Saman sjá þær síðan um að
ala gríslingana upp og eru Jesús og
Flaco (mjói) duglegastir við prakk-
arastrikin.
Þegar karlarnir snúa heim af
akrinum eftir erfiðan vinnudag
njóta þeir algerrar friðhelgi innan
heimilisins og eru aldrei beðnir um
að gera neitt. Lífið er meira og
minna fast í þessum skorðum. Allir
virðast þekkja sitt hlutskipti mjög
vel innan fjölskyldunnar. Og þó að
svona margir búi undir saman þaki
þá er furðulítið um árekstra. Húsið
sjálft, hálfopið og hálfklárað, er end-
urspeglun einfaldleikans og laust
við allt sem lýtur að lífsgæðakapp-
hlaupi. í stofunni eru t.d. tveir gaml-
ir sófar, tveir stólar, berir veggir,
brotinn gluggi, hillusamstæða með
fjórum styttum á og sjónvarpi. Þrjár
stöðvar af sjö virka á sjónvarpinu
og þeim þykir það virkilega hin
mesta píning að horfa á fréttir en
kjósa heldur mexíkóskar sápuóper-
ur og helst þrjár til fjórar á kvöldi.
Sinnuleysi í sveitum
Hugsunarhátturinn hjá fólkinu er
í algjöru samræmi við einfaldleika
lífsins. Það sem skiptir máli er þorp-
ið. Næstum allt fyrir utan það er
aukaatriði eða einfaldlega ekki til.
Sum þeirra hafa þó komið til
Mexikóborgar og vita um einhver
nöfn á stöðum í Bandaríkjunum því
einn sonurinn vinnur þar sem far-
andverkamaður. Almenn málefni
eins og stjórnmál hrífa þau ekki.
Flest þeirra vita hvað forseti
Mexíkó heitir en láta sig það litlu
skipta þar sem hann er hvort eð er
svo langt í burtu og á seint eftir að
gera eitthvað fyrir þau. Þau taka
ekki þátt í kosningum af sömu
ástæðu og slíkt sinnuleysi er al-
gengt í sveitum Mexikó. Hálf þjóðin
er því sem næst lömuð pólitískt séð.
Önnur félagsleg mál virðast ekki
eiga upp á pallborðið heldur. Þó hef-
ur aðkomumanni tekist að hefja
smáumræðu um fóstureyðingu. Sen-
ora Carmen, trúrækin kona, hlustar
af athygli á skoðanir hans, þó hún
sé auðvitað ekki sammála. Yngri
konurnar fylgja henni að máli og
rökstyðja það með því að „enginn
má deyða líf nema guð“. Don Lupe,
trúrækinn sjálfur, hefur þó tekið
upp hanskann fyrir aðkomumann
og sagt að rétt sé að virða þessi sér-
stöku viðhorf. Svör hans og athuga-
semdir eru þó í meira lagi loðin og
erfitt er að skilja hans röksemdir
með öllum þeim blótsyrðum sem
hann notar jafnan og skreytir mál
sitt með.
Biblían eina bókin
Það virðist sem fólk skorti áhuga
á málefnum utan heimahaga sinna.
Það viðurkennir það sjálft og gerir
létt grín að því. En það bætir jafn-
framt við að tækifærin séu fá í
Mexíkó og því þá að eyða tímanum
í efni eins og bækur þegar nóg er að
gera í húsinu. Engar bækur eru á
heimilinu nema eitt eintak af Bibl-
íunni í svefnherbergi senoru Carm-
enar. Jafnvel þó frítimi gefist á milli
verka þá höfðar bókin ekki til
þeirra. Sápuóperur og gróusögur sjá
alveg um að fylla þann tíma og vel
það. Kjaftasögur eru svo vinsælar
að það er alveg sama hverjum mað-
ur segir eitthvað, alltaf veit öll fjöl-
skyldan það um kvöldið og jafnvel
nágrannarnir líka.
En þó svo að fólkið viti ekki mik-
ið um hvað er að gerast í heiminum,
jafnvel hér í Mexíkó, þá er ekki
hægt að segja að það sé heimskt.
Það þekkir vel til margra annarra
hluta, bara ekki sömu hluta og við.
Það veit allt um sveitina: dýr, plönt-
ur, uppskeru o.s.frv., nokkuð sem
við borgarbörnin höfum ekki hug-
mynd um og nennum vart að hugsa
um.
Naglasúpa
í fyrstu heimsókn borgarbamsins
til þorpsins upplifði hann þessa
skiptingu milli tveggja heima, borg-
ar og sveitar. Honum var þá boðið
út í skóg, settur í hengirúm með
romm og kók í hönd og sagt að bíða
á meðan kokkurinn Juan myndi
laga þá bestu súpu sem hann hefði
smakkað. Það eina sem menn höfðu
með sér var stór pottur og nokkrar
skeiðar. Kokkurinn hvarf niður að á
og á meðan muldraði aðstoðarmað-
ur hans í sífellu um gæði þessarar
miklu súpu sem ekkert bólaði á
nema eldur kraumaði og vatn hafði
verið tekið úr ánni í pottinn. Hálf-
tími leið og ekkert hafði gerst og
fóru þá að renna tvær grímur á
borgarbarnið, þeir hlutu að vera að
spila með hann. En þá sneri kokkur-
inn brosandi aftur með snigla, rækj-
ur og nokkra smáfiska. Þessu var
fleygt í pottinn og aftur hvarf kokk-
urinn. En hann sneri þó fljótt aftur
með ýmiss konar grös sem áttu að
bragðbæta súpuna. Svona gekk
þetta nokkrum sinnum og alltaf
hvarf kokkurinn og kom með eitt-
hvað beint úr náttúrunni: tómata,
chile, maís, já jafnvel banana. Þessi
kokkur þurfti ekki að fara út í búð
og ná í matvörur eins og við gerum
í borgum. Skógurinn var hans stór-
markaður. Hefur borgarbarnið
nokkurn tíma hugsað um það? Síð-
an var grein brotin og notuð sem
sleif og smærri tálgaðar svo hægt
væri að ná upp sniglunum og byrjað
að borða. Og það var eins og maður-
inn sagði: betri súpu hefur borgar-
barnið ekki smakkað.
Að hverju spyrja þær?
Skemmtilegasti tíminn til að
heimsækja Cempoala er í mars, í 30
stiga hita, þegar kamivalið stendur
sem hæst. Þá fyllist þorpið af alls
kyns fólki, tívolíi er komið upp á að-
altorginu og skrúðgöngur eru
gengnar. Annar góður tími er jólin,
ekki eins heitt en einnig mikið um
gleðskap. Auk þess að upplifa þorp-
ið sjálft og mannlífið sem það státar
af er einnig gaman að heimsækja
rústir Cempoala. Þær eru frá tímum
Totonaca-indíánanna. En það var
einmitt sá ættbálkur sem Spánverj-
inn Hernn Corts og hans fylgdarlið
komust fyrst í kynni við þegar þeir
lentu á strönd Veracruz árið 1519.
En í raun er sama hvenær þorpið er
sótt heim, alltaf eru hlýjar móttökur
og alltaf veit maður að hverju kon-
urnar spyrja: Hvenær kemurðu aft-
ur? Stefán Á. Guðmundsson
Prakkarinn „Flaco“ (mjói) tekur sig vel út meö gyllta skikkju og kórónu á
karnivalinu.
notuð
Einnig:
CAT 438 '89 vst 10.500, gott eintak.
Verö 1.750.000 + vsk.
MF 50 D '84, 4x4, skotbóma, vst. 3.200.
Verö 1.300.000 +vsk.
CAT 212 hjólagrafa '90, m/hamarslögum,
vst. 6.800. Verö 4.300.000 + vsk.
CAT D 7 F jaröýta 71. Verö 1.500.000 + vsk.
CASE 1150 jaröýta '83, vökvast. tönn.
Verö 1.800.000 + vsk.
Hjólaskófla Dresser 530 A2, ca 12 tonn '82,
vst. 9.700. Verö 1.500.000 + vsk.
Scania 113 H 6x4 '89
ek. 340.000 km. Góöur bíll.
Verö 2.900.000 + vsk.
m
HEKLA
CAT 426 '87,
upptekin skipting, vst. 9000
Verð 1.500.000 + vsk.
véladeild
Laugavegi 170-174,
sími 569 5500 á skrifstofutíma
2 stk. Scania 113 H 4x4 '93,
ek. 580.000 km með
kassa og vörulyftu.
Verö 4.300.000.
CASE 580 G '87
vst. 5.600, góð vél.
Verö 1.400.000+ vsk.
CAT 428 '87
nýlegur mótor, mikið end-
urnýjuð vél.
Verö 1.700.000 + VSK