Dagblaðið Vísir - DV - 07.11.1998, Blaðsíða 11

DV LAUGARDAGUR 7. NÓVEMBER 1998
11
Sex sneiðar, takk
Það hlaut að koma að þessu.
Bjórauglýsingarnar flæða yfir
blaðsíður og skjái. Héraðsdómur
komst að því að það væri gegn
mannréttindum að banna kynn-
ingu mjaðarins. Það var þá sem
framleiðendur og innflytjendur
bjórs tóku gleði sína. Það er
kannski ofmælt að þá fyrst hafi
þeir tekið gleðina. Gleðina tóku
þeir raunar fyrir nær áratug þeg-
ar Sighvatur, núverandi krata-
leiðtogi, þáverandi ráðherra,
heimilaði bjórsölu. Bjórdagurinn
var haldinn hátíðlegur 1. mars
árið 1989. Það stefnir því í stóraf-
mæli síðla vetrar, rétt fyrir kosn-
ingar.
Hin stóra ást
bruggaranna
Bjórmenn þessa lands urðu
hins vegar ofsakátir þegar dómar-
inn fann út að það væri hreinn og
beinn fantaskapur að leyfa þeim
ekki að auglýsa. Þekkt er að öll
útlend blöð sýna freyðandi bjór á
þriðju hverri síðu sem og þær út-
lendu sjónvarpsstöðvar sem nást
yfir hafið. Engu skal um það spáð
hér hvemig Hæstiréttur tekur á
málinu en er á meðan er. Löggan
aðhefst ekki á meðan. Því nota
menn tækifærið og auglýsa til
þess að koma vörumerkinu sínu á
framfæri.
Hið skrýtna í málinu er raunar
það að löggan sjáif kom auglýs-
ingafrelsinu á. Það hafði um hríð
farið í taugamar á velmeinandi
fólki að sjá styrkleika ákveðinnar
bjórtegundar auglýstan á
flettiskilti í höfúðborginni. Þá er
laganna verðir höfðu verið brýnd-
ir um sinn létu þeir loks tilleiðast
og kærðu bjórsalann. Hann vann
málið. Löggan er því elskuð heitt
af braggumm, þ. e. þeim sem
brugga löglega. Staða landabragg-
ara er óbreytt.
Viðurkenndur veikleiki
Máttur auglýsinganna er mik-
ill. Um það þarf ekki að deila.
Ósagt skal látið hvort bjórauglýs-
ingar auka drykkju en ljóst er að
þær hafa áhrif á hvaða tegund er
valin. Þótt pistilskrifari sé hóf-
samur á hann það þó til að kaupa
sér kippu og kippu af öli. Það get-
ur verið gott að eiga eins og einn
kaldan í skápnum og ekki síður
að vita af öðrum ef tekinn er helg-
arrúntur út fyrir bæinn.
Almennt er ég lélegur í búðum,
finnst ekki gaman í matar- eða
fatabúðum og er enn síðri ef velja
skal skó eða nærbuxur. Tvo veik-
leika verð ég þó að viðurkenna.
Það kemur fyrir að ég kíki í bíla-
búð á, nýkomna bíla, þótt ég viti
með sjálfum mér að ég á ekki fyr-
ir sýningargripunum. Ég er bara
eins og hinir drengimir, læt mig
dreyma eins og barn í leikfanga-
búð. Kosturinn er sá að ég veit aö
hinir sem era að skoða eiga held-
ur ekki fyrir tryllitækjunum. Sið-
ari búðaveikleiki minn er ríki
sjálfs Höskuldar. Þótt ég fari sjald-
an og kaupi lítið finnst mér gam-
an að skoða tegundir þegar inn er
komiö. Ég kíki á dýr koníökk og
dökkar rommflöskur, handleik
gjaman um stund áður en ég set
flöskumar aftur á sinn stað. Síðan
kaupi ég eina kippu til þess að
eiga ef þannig stendur á.
Ekkert hangs
á Höskuldarstöðum
Konan mín, sem stundum kem-
ur með mér í þetta búðaráp, skil-
ur þetta ekki. Yfirleitt finnst
henni gaman að skoða í búðum.
Hún fer stundum um kringlur og
kíkir. Það gerir hún bara til þess
að meta markaðinn. Ekki af því
að hún ætli sér endilega að kaupa
eitthvað. Hún vill þá koma við
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
tuskur og taka peysur og blússur
úr hillum svo búðarkonur þurfa
að brjóta saman upp á nýtt. Ég
treysti mér ekki í slíkt enda finnst
mér álag á verslunarþjóna ærið
þótt ekki sé stöðugt verið að róta
í nýsamanbrotnum peysum. Kon-
an mín er ekki ein um þetta. Þetta
gera flestar konur og komast upp
með það.
Þessi búðarást konunnar á þó
ekki við þá er við skreppum á
Höskuldarstaði. Þar sér mín kona
enga ástæðu til að hangsa. Hún
viil að við kaupum strax það sem
þarf og forum svo út. Hún strýkur
hvorki koníökkum né viskíbrús-
um og bjór finnst henni
bragðvondur. Það er helst að hún
fellist á eins og eina rjómalagaða
eða sérrítár sem hún á þá lengi og
gefur vinkonum sínum með á há-
tiðarstundum.
Allir völdu það sama
Þannig var þetta einnig þegar
við hjónin fórum í nefnt ríki í
okkar kaupstað á dögunum. Þá
höfðu bjórauglýsingamar dunið á
okkur og andrúmsloftið var ann-
að en venjulega í versluninni.
Konan vildi komast sem fyrst út
en mig fýsti að skoða breyting-
una. Ég gat ekki séð að menn
keyptu meira en venjulega en það
vakti athygli mína að flestir
keyptu það sama. Ef gerð hefði
verið könnun við útgöngudyr
hefði könnuður haldið að í búð-
inni fengist bara ein tegund. Svo
var þó alls ekki. Tegundimar
voru allar þama. Menn keyptu
hins vegar það sem auglýst var.
Ríkisstarfsmennimir máttu hafa
sig alla við að fylla á. Vinsæla teg-
undin var á brettum á miðju gólfi.
Konan fann mig þar sem ég hélt
á dós af þeim auglýsta og fræddist
um innihaldið, styrkleika, kom
og humla. Þegar út kom var ég
eins og hinir, með kippu af þeim
hinum sama. Konan hlustaði ekki
á innihaldslýsinguna og sagði
þetta allt sama sullið í mismun-
andi litum umbúðum.
Kaldur og svalandi
Ég lét gott heita vitandi það að
minn betri helmingur er engin
bjórkona. Ég held að hún kjósi
fremur blávatn, eplasafa eða jafn-
vel gosdrykk. Hún gaf lítið fyrir
hollustu bjórsins og ég var ekki
nægilega fróður í þeim málum til
þess að verja mjöðinn af krafti.
Upplýsingamar bárast hins vegar
úr nýrri átt þá er ég opnaði blað
sem lá í bílnum. Þar blasti við
opnuauglýsing er sýndi ákveðna
bjórtegund ýmist I áldósum eða
flöskum. Bjórinn í blaðinu var
svo kaldur að sjá að við lá að síð-
an hrímaði.
„Sérðu þetta,“ sagði ég við kon-
una og sýndi henni myndimar.
„Freistandi, ekki satt,“ bætti ég
við. Það var ekki að sjá að þetta
hefði teljandi áhrif á konuna enda
frost úti þennan nóvemberdag og
bíllinn kaldur eftir biðina. „Dríf-
um okkur héðan,“ sagði konan
um leið og hún fór í ullarvettling-
ana og hneppti betur að sér káp-
unni. Heitt kakó virtist ofar í
hennar hug en kaldur bjór, hvað
sem leið öllum auglýsingum.
Fljótandi brauð
„Bíddu nú hæg,“ sagði ég og las
upphátt úr bjórauglýsingunni.
Tennumar glömruðu í konunni
en ég leiddi það hjá mér. „Það
stendur hér að vegna innihalds
bjórs, vatns, koms, humla, hrís-
grjóna og gers sé bjórinn eigin-
lega fljótandi brauð. Þetta er þá
rakin hollusta." Þama vísaði ég
til þess að konan leggiu- talsvert
upp úr því að við borðum gróft
brauð hollustimnar vegna. Ég lét
að því liggja að nú gæti ég fengið
mér einn í morgunmat, annan í
hádeginu og þann þriðja um
kvöldið í stað þess að rífa í mig
rúgbrauðssneið með kæfu eða
osti. Ég bauðst jafiivel til að fá
mér eins og eina pepperónípylsu
með ölinu í stað hefðbundins
áleggs.
Örfá í viðbót?
„Mikil mannréttindi era að fá
að fræðast um þetta," sagði ég við
konuna um leið og ég lofaði visku
héraðsdómarans sem leyfði
bjórauglýsingamar. „Það er nýtt
að þú lesir auglýsingar,“ sagði
konan, „hvað kemur til?
„Ja, hvaö gerir maður ekki
heilsunnar vegna,“ sagði ég.
„Væri ekki rétt að ég skytist inn
aftur og næði í eins og sex brauð
í viðbót?"