Dagblaðið Vísir - DV - 01.05.1999, Blaðsíða 35
LAUGARDAGUR 1. MAÍ 1999
%étta!jós
Fyrsti maí, baráttudagur verkalýðsins, sem haldinn verður í 77. skipti.
jlllllfíllll *»• jt:
ff
I rxxM íIhíI
1 % • /■•• j
fc
1. maí er haldinn hátíðlegur í 77. skipti í Reykjavík:
Popp í stað
talkórs
Fyrsti mai er dagurinn þegar
hitta má fólk í miðbænum, sem
sumt hvaö kemur þangað sjaldan
eða aldrei á öðrum tíma. Þar má sjá
borgara sem dubba sig upp þegar
haldið er til kröfuhátíðarinnar, há-
tíðar vinnandi fólks. Fólk gengur
undir félagsfánum og kröfuspjöld-
um einbeitt og hátíðlegt á svip.
Þetta er fólkið sem er tilbúið að
hlýða á eldheitar hvatningarræður
og þegar Intemationcdinn, baráttu-
söngur verkalýðsins, hljómar, þá
framkallast mörg gæsahúðin. Þetta
er eldra fólkið sem þekkir 1. maí
langt aftur í tímann. Yngra fólkið
mætir líka, en hefur kannski ekki
alveg svona mikið við, og til að ná
til þess þarf popphljómsveitir á
milli atriða. í gamla daga dugði kór-
söngur eða talkór ungra jafnaðar-
manna. En ljóst er að ræðumenn
hemja sig betur í dag.
Baráttumál að baki
Því heyrist fleygt að 1. maí sé að
breytast eins og svo margt annað.
Það dugir ekki lengur að bjóða
fólki upp á flmalangar hvatning-
arræður eins og á kreppuárunum.
Ræðumenn eru stuttorðir miðað
við það sem var í gamla daga,
kannski með 7 minútur af prúðu
tali í stað kannski hálftíma af heit-
strengingum fyrr á öldinni. Menn
vilja skemmta sér. Þess vegna er 1.
maí ef til vill orðinn nokkuð
upppoppaður, meira hátíðis- og
tyllidagur en beinn baráttudagur.
Hljómsveitin Rússíbanarnir leikur
á milli þess sem Halldór í Dags-
brún og Þuríður í Póstmannafélag-
inu halda ræður og Guðrún for-
maður iðnnema ávarpar mann-
fjöldann á Ingólfstorgi á verka-
lýðsdaginn í höfuðborginni í ár.
Fyrsti mal var fyrst haldinn há-
tíðlegur vorið 1923 í Reykjavík. í
þann tið voru „bolsar" fremstir í
flokki, eldheitir og vinstrisinnaðir
sósíalistar með stefnuna á hreinu
frá Rússlandi. Pétur Pétursson
þulur, ein besta fáanlega heimild-
in um gömlu Reykjavík, segir að
hann muni vel þennan dag. Morg-
unblaðið sagði einhverju sinni að
göngumenn hefðu verið innan við
þrjátíu í fyrstu göngunni. Það seg-
ir Pétur að sé rangt. Honum hafi
áskotnast ljósmyndir frá hátíðinni
og þar megi telja og nafngreina
yfir 100 manns. í góðviðri eru þús-
undir í miðborginni á hátíðsdegi
verkalýðsins, stundum er kösin
eins og á 17. júní. Hátíðin er því
síður en svo á niðurleið, alla vega
ekki í höfuðborginni.
Innlent
fréttaljós
Jón Birgir Pétursson
„Gömlu kröfurnar tun mann-
sæmandi húsnæði og brýnustu
lífsnauðsynjar eru sem betur fer
horfnar af kröfuspjöldum. En dag-
urinn hefur mikið gildi og er
merkilegur dagur,“ segir Halldór
Björnsson í Dagsbrún/Framsókn,
20 þúsund manna verkalýðsfélagi.
„Fólk tekur virkan þátt í deginum
enda þótt aðrar tilfinningar séu að
baki en áður fyrri. Fólk er komið
með svo margt sem barist var fyr-
ir fyrr á öldinni. En dagurinn
heldur gildi sínu enda þótt áhersl-
an hafi breyst."
Uppákomudagur í and-
rumslofti kosninga
„Þegar ég reyni að meta hvort
dagurinn hefur breyst í tímanna
rás, þá verð ég að viðurkenna að
þann tíma sem ég hef fylgst með
sýnist mér að þær breytingar séu
ekki ýkja miklar. En auðvitað
kann það vel að vera þegar menn
meta þetta til lengri tíma að þá
sjái menn einhverjar breytingar í
takt við andrúmsloft og tímann,"
sagði Grétar Þorsteinsson, forseti
Alþýðusambandsins. Hann segist
hafa fylgst með hátíðahöldunum
síðan um 1960. Hann segist telja að
þátttakan í hátíðahöldunum i
Reykjavík sé áreiðanlega ekki
slakari nú en var áður. En í þessu
séu áraskipti, séu hitamál uppi þá
beri mikið á þeim og sér finnist
alltaf bera mikið á þeim. Að þessu
sinni sé 1. maí haldinn í andrúms-
lofti yfirvofandi alþingiskosninga
auk þess sem verkalýðshreyfingin
nálgist endurnýjun kjarasamn-
inga, sem eflaust muni setja mark
á daginn.
„Að hluta til er dagurinn að
breytast. Það er svona meiri
skemmtanabragur yfir honum en
áður. Þess er vænst af fólkinu að
1. maí sé baráttudagur, en jafn-
framt uppákomudagur, þannig að
hægt sé að brosa, helst út í bæði.
Þannig höfum við haft þetta hérna
í Hafnarfirði og munum hafa það,“
segir Sigm-ður T. Sigurðsson, bar-
áttujaxl og formaður Verka-
mannafélagsins Hlífar.
Sigurður segist muna eftir 1.
maí frá því rétt eftir heimsstyrj-
öldina, þá síðari vel að merkja, lík-
lega 1947. Áherslubreytingar hafi
orðið á þessum tima, enda eðlilegt.
En þessar breytingar segir Sigurð-
ur að þurfi ekki að stafa af vel
heppnaðri verkalýðsbaráttu.
„Það þarf ekki endilega að vera,
við fylgjumst daglega með barátt-
unni, fólk vill krydd í tilveruna á
frídögum. Þetta var allt öðruvísi
áður þegar það var fátt annað en
brauðstritið,“ segir Sigurður T.
Sigurðsson.
En það verður gengið í dag. Og
það eru uppi kröfur. Ekki eins
meitlaðar og áður fyrr. En seint
munu menn hætta að krefjast
betri lífskjara. Því verður 1. maí
lífseigur hátíðisdagur.
-JBP
GERÐU
ÞÉR MAT
ÚR FRÉTTUM
DAGSINS!
* NÚ FÆRÐ ÞÚ DAG SEM
KAUPAUKA MEÐ ÞVÍ AÐ
VERSLA FYRIR 1.500.-KR
EÐA MEIRA í ÖLLUM
VERSLUNUM NÓATÚNS.
NÓATÚN
Nóatúni 17 • Rofabæ 39 • Laugavegi 116 • Hamraborg 14, Kóp. • Furugrund 3, Kóp.
Þverholti 6, Mos. • JL- húsi vestur í bæ • Kleifarseli 18 • Austurveri, Háaleitisbraut 68