Dagblaðið Vísir - DV - 22.05.1999, Qupperneq 32

Auöunn Bjarni Ólafsson veit aö þó aö stríði Ijúki
er ekki þar með sagt aö allt sé komið í lag. Stríð
hafa ekki einungis í för með sér dauða heldur
skilja þau einnig eftir sig eyðileggingu alls þess
sem áður skapaði samfélög. Auðunn er yfirmaður
hjá The Lutherian World Federation, eða Lúterska
heimssambandinu, sem er nokkurs konar hattur
yfir hjálparstofnunum kirkjunnar um allan heim.
Eftir hörmungarnar í Bosníu sá hann um að
reyna að reisa úr rústum það sem þar hafði verið
jafnað við jörðu. Nú býr Auðunn Bjarni sig undir
að fara inn í Kosovo þegar hœgist um.
Fyrst er Auðunn spurður að því
hvað íslendingur sé að vilja á þess-
um slóðum eyðileggingar og dauða.
Hvers vegna er hamingjusamlega
giftur þriggja barna faðir að hætta
lífi sínu á stríðandi svæðum? Hvern-
ig hófst þetta allt?
„Þegar ég bjó á íslandi var ég virk-
ur í kirkjustarfi í Seljakirkju. Ég var
í kómum, I sóknarnefnd og í sam-
starfi við Hjálparstofnun kirkjunnar
þegar boð kom frá Bosníu 1993 um
að Hjálparstofnunin fyndi mann til
þess að sjá um stutt verkefni þar. Ég
hafði lengi gælt við hugmyndina um
aö gera eitthvað í þessum dúr. Þegar
ég sá tilboðið bauð ég mig fram og
fór utan til þess að sjá um þetta verk-
efni sem átti að taka þrjá mánuði.
Verkefnið var talið óframkvæman-
legt þegar við byrjuðum á því. Það
var framleiðsla á litlum ofnum sem
framleiddir voru í Króatíu og dreift í
fyrrum Júgóslavíu."
Létum matinn
detta af bflunum
„Öðru verkefni af svipuðu tagi
tók ég þátt í,“ segir Auðunn. „Það
var efling matvælaframleiðslu á
Bihac-svæðinu sem þá var kirfilega
lokað. Verkefnið gekk framar öllum
vonum. I tvö og hálft ár sáum við um
matvælaframleiðslu fyrir flótta-
mannahjálp Sameinuðu þjóðanna og
Landbúnaðar- og matvælastofnun-
ina. Svæðið var lokað, umkringt
Serbum, og þar voru innbyrðis bar-
dagar milli múslíma sem þar bjuggu.
Það vár því ekki einfalt verk að kom-
ast með matvælin á leiðarenda. Við
vorrnn aldrei rændir en það þurfti
stundum að redda málunum með því
að láta eitt, tvö tonn „detta“ af bílun-
um svo að viö yrðum ekki stöðvaðir.
Að öðru leyti urðu engin meiri hátt-
ar skakkafoll."
Fannst þér aldrei eins og þú værir
að storka örlögunum með því að
vera á svo eldfimu svæði?
„Þegar maður dvelur í slíku um-
hverfl kemur fljótlega upp í manni
ósjálfráð varkárni. Maður hefur til-
tölulega góðar upplýsingar um hvað
er að gerast og fer að lesa í ýmis
tákn í kringum sig. Minnsta hreyf-
ing á hernaðartækjum þýðir til
dæmis að allir verða að fara var-
lega.“
Auðunn segir að mikill tími hafl
farið í samningaviðræður við strið-
andi fylkingar um að fá að fara i
gegnum varðstöðvarnar. Mikið mas
hafi verið í kringum það og mjög ná-
kvæmra upplýsinga krafist. í hjálp-
arstarfi af því tagi sem Auðunn sinn-
ir eru menn þó ekki að hugsa mikið
um stríðið sem slíkt. Það mikiivæg-
asta er að komast á staðinn til þess
að koma hlutunum í framkvæmd.
Sumarið eftir að Auðunn byrjaði
starf sitt fór hann að bæta á sig verk-
efnum. Hann fór suður til Dubrovnic
sem þá hafði orðið illa úti í stríðinu.
Svæðin sem hjálpar voru þurfi
stækkuðu og fljótlega var Auðunn
kominn með skrifstofu í bílinn sinn,
með tölvum og Qarskiptatækjum.
Hann keyrði svo á milli.
Hvernig tilfinning er það fyrir ís-
lending að komast í hringiðu svo
skelfilegs ástands og eiga þar að auki
að standa keikur til þess að gera eitt-
hvað í málunum?
„í fyrstu tók ég ástandið mjög
nærri mér, enda hafði ég aldrei séð
svo áþreifanlega neyð meðbræðra
minna. Það greip mig löngun til þess
að leysa öll vandamál fólksins sem
þarna þurfti svo mikið á mér að
halda. Auðvitað var það ekki mögu-
legt og með tímanum lærðist mér að
einbeita mér að því sem raunhæft
var að gera í stöðunni. í starfi sem
þessu gengur uppbyggingin hægt en
hvert skref er stigið fram á við.“
Um það leyti sem Króatía tók við
serbnesku svæðunum i Króatíu og
stríðinu í Bosníu lauk voru gerðar
loftárásir á Zagreb. Fyrirmæli voru
gefin um að alþjóðastarfsmenn sem
væru með fjölskyldur ættu að flytja
þær út af svæðinu. Auðunn hafði þá
haft fjölskyldu sína hjá sér í hálft
annað ár en ákvörðun var tekin um
að kona og börn skyldu heim til fs-
lands.
„Það var gífurlegur léttir þegar
flölskyldan var komin heilu og
höldnu í friðinn heima á íslandi,"
segir Auðunn. „Við bjuggum mjög
nálægt miðbænum en ég hafði
vinnuaðstöðu annars staðar í Za-
greb. Að sitja í vinnunni og vita að
verið var að varpa sprengjum á mið-
bæinn var slæmt taugastríð. Ástand-
ið batnaði svo til muna eftir að flöl-
skyldan fór og þá velti maður því
fyrir sér hvort hræðslan hefði ef til
vill verið óþörf.“
Heilsugæslustöðin
sprengd í loft upp
Auðunn Bjarni hélt heim til fs-
lands áriðl996 og taldi sig alkominn.
Hann hafði rétt komið sér fyrir í
nýju starfi í byrjun árs 1997 þegar
hringt var öðru sinni. Ekki voru það
ánægjulegar fréttir því að sænskur
kollegi Auðuns, yfirmaður uppbygg-
ingarstarfs Bosníu, hafði látist í
bílslysi. Svíinn hafði einmitt verið í
undirbúningsvinnu fyrir stórt verk-
efni á þeim slóðum sem Auðunn
þekkti vel.
„Ég ákvað að taka mér vikufrí og
hjálpa Svíunum að flnna lausn á
málinu. Þetta er starf sem mér fellur
vel, eitthvað togaði í mig og ég ákvað
að flytja aftur utan.
Ég var ráðinn til að stýra upp-
byggingarstarfi á múslímasvæðum í
Bosníu en upphaflega verkefnið var
að aðstoða flóttafólk sem dvaldi í
Auðunn Bjarni heimsækir bosníska fjölskyidu sem býr í húsi sem reist hefur verið að tilstuðlan Lúterska heimssam-
bandsins. DV-myndir Þorvaldur Örn Kristmundsson
*
I
er 5.
• +
spurt - vcrsiun, o.u. hnyrnvoiur,
rciiiíarifteson fi), Gítarinn tii., OK í
Gresíka. GrillliÚHið. Grferui iínan. Gi
Hf'dcrnantfir, Gtilifoss, Gúllfiöliin, C
iaiis Fctersen, ilattairúb' lleykjaví
lárgreiðHÍust. Papilia, Hárgreiðslú.s
leilsui lúsíö, Hejlsiival, Heiinsrnenr
:on tl
ngiaDorntn
Fóa íeykirófa, Francti Aik:
itt. Gallorý Lísíakor. Gaíic
mitlsíöðin, Gieraúgnásálí
rrtai.
lárv
norid
sem
Heip
I
Guöninu ifrönn, HiöííaháKir,
xatirncnn./ítalía íYoþis, ívai
vaffi Puccini, Kaffi Vjn; Kafíii
ií.. Krambúð, Krfljð, Krít iif,
Jstvinaliústö, Í iitlí jjóíi anda
ncrining.fMeyiaískermtu® ?
OKtlS
Bjólí
í ÍÁíj:
Möi, Gatíilai; giaiður, Garöar OÍaíssoti, Gílticri Ó. Guðjóösson, Gísi
Gicráúgnav.'Óptík, Gieraugnavcrsl. Sjáðu, tílugginn. Grái köúUrinn
fmuikjur j. Andrésson, GuðniundúcÞorsteitsson,:Guíí & Silfur, Gtli
íifðavirmussofan, Kjáilarinn. Handlist. HandprjónasarftÞánd íslátids
sis.Si Báni Kenip Hárgreiðsiust. Hár-Wng, ilárgrciösiuss. Monroc
iisK'fáí) Arnadeus, Hársnviiisssrfari Punktur, Hársnyrtístofari Satidro
& Skiúidar, Hernigarðúrinn,.Hitl liornio, fcljá Báru. Hjá Berthu, Hj;:
tostudagsDiaomu pann 4. juui nati
......... '■ 'lgtmnklsson, Jónas á rnilfi, Kafiárett, Kaí'fiAusíurstiaiti, Kaffikaka ,
ð Kistah, Kínaliú.sið, Knk kcrixix, Koiaptnti > Kornpan, Kobolt Kós
m AíSoh, Lcðursmiójan Hoíuoieðui i .ev'ss búðin. l msan Ustakot,
fatiivv Mandý snyrfistoffi, Mafi hf. - Max Mara, Máfía Löyjsa, Mái og
íanöra , Mória Lísa, Mótör hf , Músík & Myndit. Naglagalleiý, Náftúruiækningabúðin. Nectar, NN búðín, Xoi. Notré
lartfekant PáSta Ijakra; Rjstatiair, Pctur Eyfcid, Pipár og 'salr. Pirola, Rizza 67, Postuín.sgalkjriift Sartnaj Rakarasí.
ítaurani Horníð.jteykjavíkur apótek, Rðseníltai, Safriarabúöiri. Saioon Rlrz, Samumí, Sauiján, Sayma , Síguibogínn,
Snegia iisrfntí sm;riisi»fan Agúsia, Snyrtistofan Gaeiiain. Snyrtistoían Helena fagra, Snyrtístóían Maja. Snyrtivöruv.
tryggja sér
iUþann4.j
samband við Sigurð Hannesson í
síma
tn iiaada, n;?
HárhönniJít, í
Giiðmundsson. úrs
kus, Hótei Skjaidbreið. j
on. J.B..) sáumagaliorí,.
iijsið, Kaíifsjofan Louhreíður, Kat)
áíriígúrHi, kúrsss. iívchfatavérslút
linginn, Liveipöól, Líf í tuskúnún
iiöborgarsaititök Bvík. Misty, Míþríl, Mokka , Moasoó
nie, Nóatun itf, Xýkaup, Óhsc.ssion, OsíalHÍðin: ólfcigHr, Ónix, Ótrúlega húðin,
ipparstíg; Ráfnmngerðín, Rorrifnalisiínn,- Ráðhúsblóm, Rod tíreen, Regnhlífabúðír
Sjanghæ, skaniiifeiíVÝStsta. Skákhúsið, Skintvgallerí, skífan hf., skóvetslun Þóröai
lculus. Snyrtivöruverslilnin Sára. Spakrnanrisspjaiir, Spókoppar Barnafaiaveisiun Spil
Stjömuspddstíiðin, Störi Hstinn, Stiaumar. Súfistínn, Svarta kaflið, Svarfa Pannan, Svarti s\
iV<\s i.oi:os, Týndi iilekkurlnri, Töskti og liaifekabúöin. UilartuiSift, l.jij isciningaliúðin, l.lrbttr
vérsl. Jorunnar Brýhjoifsd, Verslún Björns jófuinnessónar, Versltm BUía geísians. Versiun tíuðsseíns Kyjólíssonar, Versluhin Drangey. Versltmin Fáfntr. Versiunin Hamborg. Verstunín hennar. Versiunir
Stéila, Ve-rslunin Storkurinn, vinríulatabúöin. Vidcosafnarinn. vínberiö, Vogtie, X-Tra, Þorgnrntir Jórssson, Þorpið. Þorsteinn Bergitninri, Þrjár sveifasystui, Þuiriaiína , ömmubúð
íjavflcur, Sportvöruversiunin Sparta, Sþútnik, Stefánsblórn. Stíli sf., Sfína fína i Chassé
í Kaftibúöin, Tekó. Texas Snakkbar, lextiliiní:, HffanVys, 'jiu.diopai', 'ihkyo, i'opp skórinn
i.starbúðín. Víiltiöll, Váriktn - baniavniur, Vefur, Yegamtlt. Véiðtowfturinii, Vcríft, vvro Moda