Dagblaðið Vísir - DV - 22.05.1999, Qupperneq 60

68
Qyndbönd
LAUGARDAGUR 22. MAÍ 1999
m.

IHYNDBAHDA
-ÖJ\ÖjxJí3YjxJJ
Slums of Beverly Hills: ★★★ “i'"
Brjóst, eiturlyf og fjölskyldutengsl
Ekki eru allir íbúar Beverly Hills-hverfisins jafn vel stæðir. Þar eins og annars
staðar er hægt að finna ódýrar leiguíbúðir og fátækar fjölskyldur. Ein slík er
Abramowitz-fiölskyldan. Fjölskyldufaðirinn er í miklum fjárhagskröggum og neyðist
því til að stinga af méð fjölskylduna úr hverju hreysinu á fætur öðru til að losna við
að borga leigu, en heldur sig fast við Beverly Hills til að börnin geti gengið í góða
skóla. Dóttir hans á við tvö stór vandamál að stríða. Annars vegar eru það brjóstin
hennar, nýsprottin fram og engin smásmíði, og sú athygli sem þau vekja. Hins veg-
ar er það frænka hennar, eiturlyfjasjúklingur sem sest upp hjá fjölskyldunni.
Þrátt fyrir samansafn afar undarlegra persóna, nokkur fjarstæðukennd atriði og
almennt fremur léttgeggjaðan söguþráð er þessi mynd oft að íjalla um alvarleg mál.
Þetta er dramatísk mynd í gamansömum tón, og hún notar gamansemina til að koma
ákveðnum boðskap til skila án þess að drepa áhorfandann úr leiðindum. Boðskapur-
inn er umburðarlyndi og samheldni fjölskyldunnar, hversu brengluð sem hún ann-
ars er, og um leið er sparkað soldið í þá sem telja sig yfir aðra hafna. Natasha Lyonne
er afar skemmtileg ung leikkona og stendur sig vel. Þá er unun að fylgjast með gamla
góða Alan Arkin, sem er einn af þessum klassaleikurum sem hafa vit á að velja sér
bitastæð hlutverk, þótt myndimar séu kannski engar stórmyndir.
Útgefandi: Skífan. Leikstjóri: Tamara Jenkins. Aðalhlutverk: Natasha
Lyonne, Alan Arkin og Marisa Tomei. Bandarísk, 1998. Lengd: 93 mín.
Bönnuð innan 12 ára. -PJ
Fear and Loathing in
Las Vegas:
Ofskynjanir í Vegas
★★★
Kvikmyndin er gerð eftir frægu og samnefndu uppgjöri
Hunters S. Thompsons við ameríska drauminn og verður
ekki annað sagt en að hún leggi sig fram um að vera þvi trú.
Fear and Loathing in Las Vegas fjallar um for blaðamanns-
ins Raoul Duke (Johnny Depp) til Vegas þar sem hann á að
fjalla um mótorhjólakeppni nokkra. Með honum í för er lög-
fræðingur hans Gonzo (Benicio Del Toro), þótt vart verði sagt að samskipti þeirra
byggi á faglegum grunni. Félagarnir eru absúrd afleiðing eiturlyfjamenningar hippa-
tímans, en þeir eiga í skotti bíls sins fleiri eiturlyflategundir en flestir fæknar kunna
að nefna. Enda líður ekki á löngu þar til svæsnar ofskynjanir taka að ásækja þá í
snilldarlegri útfærslu Terrys Gilliams, sem ítrekar hér einstaka hæfileika sína í beit-
ingu myndmáls. Þrátt fyrir hiut hans stendur eða fellur mynd sem þessi með aðal-
leikurunum en þeir fara báðir afskaplega vel með hlutverk sín. Gilliam hefur tekist
að sameina leik þeirra mögnuðu útliti myndarinnar, sem verður að teljast enn ein
skrautfjöðrin í hnappagat hans.
Útgefandi: Sam-Myndbönd. Leikstjóri: Terry Gilliam. Aðalhlutverk:
Johnny Depp, Benicio Del Toro, Tobey Maguire, Christina Ricci og Gary
Busey. Bandarísk, 1998. Lengd: 114 mín. Bönnuð innan 16. -bæn
Pleasantville:
★★★•i
Uppgjör við sjónvarpsímyndir
fortíðarinnar
Táningssystkinin David (Tobey Maquire) og Jennifer
(Reese Witherspoon) eru skyndilega rifin úr samtímanum
inn í heim svarthvítrar sjónvarpsseríu um lífið í Sælubæ.
Bærinn er hinn dæmigerði upphafni bandaríski smábær úr
sjónvarpsþáttum fortíðarinnar sem upphéldu bandarískum „gildum" af miklum
móð. Konan á sinn heimastað í eldhúsinu meðan karlinn vinnur úti fyrir fjöl-
skyldunni og spiiar keilu með félögunum. Slökkviliðið bjargar köttum úr trjám,
körfuboltaliðið er ósigrandi og hjón sofa í sitt hvoru rúminu enda svarhvíti sjón-
varspheimurinn kynlífslaus. Allt er í fóstum skorðum og allir hamingjusamir (að
þvi er virðist), þar til systkinin snúa heimi þeirra á hvolf.
Hugmyndin sem liggur að baki Pleasantville er ósköp einfóld en það er unnið
úr henni af mikilli snilld. Þegar systkinin draga hið forboðna úr raunveruleikan-
um/samtímanum inn í hina upprunalegu og fölsku sjónvarpsmynd tekur hún að
breytast jafnt og þétt úr svarthvítu i lit. Úrvinnslan hefur afskaplega víðfeðmar
skirskotanir og hefði óneitanlega átt sömu athygli skylda og The Truman Show.
Þessi frumraun leíkstjórans Gary Ross, sem einnig framleiðir og skrifar handrit,
er að minu mati athyglisverðasta mynd síðasta árs. Ef það hefði ekki verið fyrir
ósannfærandi niðurlag (sem á margt skylt við svarthvíta heiminn sem myndin
gagnrýnir) hefði hún jafnvel verið sú besta.
Útgefandi: Myndform. Leikstjóri: Gary Ross. Aðalhlutverk: Tobey
Maguire, Reese Witherspoon, Jeff Daniels, Joan Allen, William H. Macy
og J.T. Walsh. Bandaríkin, 1998. Lengd: 125 mín. Öllum leyfð.
-bæn
Clay Pigeons:
★★★
Óþverrahúmor
Svo virðist sem svartur húmor eigi sífellt meiri vinsæld-
um að fagna, allavega fmnst mér stöðugt verið að gera
myndir núorðið sem treysta á kvikindisskap til að vekja
hlátur. Clay Pigeons er reyndar fyrst og fremst spennu-
drama í Suðurríkjastemningu, full af ástríðuhita og svikul-
um persónum, en krydduð með kaldhæðnislegum óþverrahúmor.
Vandræði Clay byrja þegar vinur hans hefnir sín á honum fyrir að gamna sér
með konunni hans með því að skjóta sig og láta svo líta út að Clay hafi myrt hann.
Kynóð ekkjan ásækir hann og hann kynnist Lester, hressum kúreka sem leynir á
sér. Brátt fara líkin að hrannast upp í kringum Clay, og athygli alríkislögreglunn-
ar beinist að honum.
Myndin byrjar ekki nógu vel, því það er afar erfitt aö sætta sig við persónu
Clay, sem gerir svo fáránlega heimskuleg mistök trekk í trekk að mann langar til
að lemja hann. Þetta gleymist þó þegar á líður og það er vel hægt að skemmta sér
yfir hörmungum persónanna. Joaquin Phoenix virðist á góðri leið með að verða
nýjasta ungstirnið í Hollywood og er vel að því kominn, en það er Vince Vaughn
sem stelur senunni og fer á kostum í hlutverki hins maníska og ofvirka kúreka.
Útgefandi: Myndform. Leikstjóri: David Dobkin. Aðalhlutverk: Joaquin
Phoenix, Vince Vaughn og Janeane Garofalo. Bandarísk, 1998. Lengd: 105
mín. Bönnuð innan 16 ára.
-PJ
Robert Redford:
Umsvifamikil kvikmyndastjarna
Robert Redford er ekki einungis
„sjarmör" sem heillar kvenkynið
upp úr skónum með heillandi brosi
og ljósum lokkum. Hann hefur ekki
látið sér nægja, líkt og flestar kvik-
myndastjörnur, að kaupa sér villu
og spegla sig í linsum ljósmyndara
á óskarsverðlaunaafhendingum.
Hann hefur notað auðæfi sín í
stuðning við sjálfstæða kvikmynda-
gerð og reynt að beita frægðinni til
pólitískra áhrifa.
Upphafsár
Redford fæddist 18. ágúst 1937 í
Santa Monica í Kaliforníu. Hann
var ansi óstýrilátur á unglingsárun-
um og fylgdi ekki ávaUt þröngum
bókstaf laganna. Hann sýndi hefð-
bundnu menntaskólanámi lítinn
áhuga en stóð sig vel bæði í tennis
og hafnabolta. Af beim sökum fékk
hann háskólastyrk árið 1955 en ekki
tók hann námið alvarlega frekar en
fyrri daginn. Honum leiddist það
ákaflega, og reyndar lifið almennt,
og tók að drekka meira en góðu hófi
gegndi. Það leið jwí ekki á löngu
þar til hann var rekinn úr
hafnaboltaliðinu og háskól-
anum stuttu síðar.
Það blundaði í Red-
ford draumur um að
verða málari og hélt
hann eftir „skóla-
göngu“ sína til Evrópu
i von um að læra þá
list frekar. Hann flakk-
aði vítt og breitt við
naum fjár-
ráð en
lista-
Á framabraut
The Natural. Robert Redford í hlut-
verki hafnaboltahetju.
ekki síst henni að þakka að líf Red-
fords breytti rækilega um stefnu.
Redford tók að stunda tíma í leik-
list og fékk strax árið 1959 lítið hlut-
verk i Broadway-stykkinu Tall
Story. Árið 1962 lék hann svo í sinni
fyrstu mynd, War Hunt, sem vakti
reyndar litla athygli. í viðbót við
sviðið og tjaldið birtist hann á
skjánum i þáttum á borð við The
Twilight Zone og Alfred Hitchcock
Presents. Redford vann síðan mik-
inn leiksigur í hinni vinsælu upp-
færslu Mike Nichols á leikriti Neil
Simon, Barefoot in the Park. Eftir
ellefu mánuði var hann þó búinn að
fá nóg og dró sig út úr sýningunni
til að einblína á kvikmyndaferil
sinn. Það gekk ekki betur en svo að
Redford fékk sig fullsaddan af
Hollywood og flúði með flölskyld-
una til Spánar. Hann sneri ekki til
baka fyrr en honum var boðið hlut-
verk í kvikmyndaútgáfu Barefoot in
the Park árið 1967. Samleikur hans
og Jane Fonda reyndist gulls igildi
og Redford var kominn á beinu
brautina.
Gullaldarár
Það reyndist Redford mikil lukka
að Warren Beatty skyldi hafna öðru
aðalhlutverkinu í Butch Cassidy
and the Sundance Kid (1969), því
frammistaða Redfords í því gerði
hann að einni skærustu stjörnu
kvikmyndanna. Að íjórum
árum liðnum var Redford
orðinn stærra númer en
Paul Newman þegar þeir
léku aftur saman í mynd-
inni Sting, en sama ár lék
hann einnig á móti Barböru
Streisand í The Way We Were
sem varð ekki síður vinsæl.
Snemma á áttunda áratugnum tók
hann einnig að skipta sér af stjórn-
málaumræðu samtímans og gerðist
kröftugur málsvari umhverfissjón-
armiða. í kvikmyndunum The
Candidate (1972) og All the Pres-
identís Men gagnrýndi hann enn
fremur bandaríska pólitík af mikl-
um krafti.

Klassísk myndbönd T he Candidate
Kröftug háðsádeila á heim stjórnmálanna
Bill McKay (Robert Red-
ford) er lögmaður uppfullur af
hugsjónum og fyrirlítur póli-
tískan feril foður síns (Mel-
vyn Douglas). Þegar kosn-
ingastjórinn Marvin Lucas
(Peter Boyle) skorar á hann
að bjóða sig fram til þing-
mennsku er hann lítt hrifmn.
Honum snýst þó hugur þegar
Marvin segir að hann geti
gert það sem honum sýnist
því takmarkið sé ekki að
vinna kosningamar. Bill nýt-
ur þess framan af að láta allt
flakka og vekur athygli fyrir
róttækar skoðanir sínar. Þeg-
ar líður á myndina missir
hann aftur á móti stjórnina
jafnt og þétt til Marvins og að-
stoðarmanna hans. Samfara
því vaxa vinsældir Bills og hann
tekur að fórna hugsjónum sínum í
þágu frekari vinsælda.
Þessi mynd á margt skylt með
Primary Colors sem kom út á mynd-
bandi fyrr í mánuðinum. Báðar
byggja þær á frásögnum manna sem
þekktu til þeirra kosningaherferða
er myndirnar fjalla um. Að vísu er
þingmaðurinn sem Bill McKay sæk-
ir uppruna sinn lauslega til fjarri
því að vera jafn þekktur og Bill
Clinton (eða Jack Stanton líkt og
í Candidate lék Robert Redfor frambjóðanda sem
missir sjónar á hugsjónunum.
hann heitir í Primary Colors).
Reyndar minnir Redford/McKay
óþægilega á John. F. Kennedy og
rímar myndin nokkuð við pólitísk-
an feril hans þótt óvíst sé að um
meðvitaða úrvinnslu sé að ræða.
Það fer þó ekki á milli mála að
handritshöfundur The Candidate,
Jeremy Larner, þekkir heim mynd-
arinnar út og inn og hlaut ósk-
arsverðlaunin svo sannarlega ekki
að ástæðulausu.
Bandarísk stjórnmálabarátta er
dregin saman í háði og spotti
samfara markvissri gagnrýni.
Auglýsingar, sjónvarpsvið-
ræður, kosningafundir, slag-
orð og annað lýðskrum birtist
hér í afskaplega hæðnislegu
Ijósi sem undirstrikar inni-
haldsleysi pólitískrar fram-
setningar í samtímanum. í
ljósi aldurs myndarinnar, en
hún var frumsýnd 1972, verð-
ur umfjöllun hennar að teljast
allrar athygli vérð. Redford
sjálfur var helsti hvatamaður
að gerð hennar og hann hefur
sjálfur sagt að hún endur-
spegli tilfinningar hans til
stjórnmálakerfisins. Líkt og
Primary Colors gefur til
kynna hefur það lítt batnað og
getur vart talist opið fyrir mál-
efnalegri umræðu. Hvað okkur ís-
lendinga varðar hlýtur það að vera
áhyggjuefni hversu mjög við höfum
nálgast sýndarmennsku Kananna.
Það hefði ekki veitt af því að sýna
The Candidate í sjónvarpinu fyrir
nýafstaðnar kosningar.
Fæst í Vídeóhöllinni. Leikstjóri:
Michael Ritchie. Aðalhlutverk: Ro-
bert Redford, Peter Boyle, Melvyn
Douglas, Don Porter og Allen Garfi-
eld. Bandarísk, 1972. Lengd: 109 mín.
Björn Æ. Norðfjörð