Dagblaðið Vísir - DV - 29.05.1999, Blaðsíða 38

50
LAUGARDAGUR 29. MAÍ 1999 D>"V
9ðtal
Það er þessi veröld utan við
hljóðverið sem ég er að reyna
að kynnast,11 segir Þorgeir
Ástvaldsson þegar hann er
spurður hvað hann sé að bardúsa í
löngu fríi sem nú þegar hefur varað
í eina og háifa viku. Þorgeir hefur
setið við útvarpshljóðnema í 23 ár,
þar af á morgunútvarpi Bylgjunnar,
frá sex til níu, síðastliðin átta ár, en
hann verður í fríi fram á haustið að
læknisskipan. Sjúkdómsgreiningin
er vinnufíkn á alvarlegu stigi og til
að koma í veg fyrir að Þorgeir vinni
í laumi (inni í skápum, oní blóma-
pottum og á bak við klósettkassann)
tekur fjölskyldan hann með valdi og
flytur hann til Ítalíu með engan far-
síma, ekkert sjónvarpstæki. Ekkert.
En hvað með þessa veröld utan við
hljóðverið?
„Þegar ég keyri um bæinn sé ég
byggingar sem ég vissi ekki að
væru til,“ segir Þorgeir og bætir því
við að hann ætli að reyna að vinda
ofan af sér.
Upp úr síðustu áramótum fór
hann að finna fyrir svima auk
óþæginda í hálsliðum og bólgu í öxl-
um og varð að vonum skelkaður,
eins og hraustir menn verða þegar
líkaminn mótmælir. Sjá fyrir sér
krabbamein, heilaæxli, heilablóð-
fall, hjartaáfall, blóðtappa...
Þorgeir fór til læknis sem rann-
sakaði hann hátt og lágt og komst
að þeirri niðurstöðu að hann væri
illa haldinn af streitu og eina ráðið
við henni væri nægur og góður
svefn, hollt mataræði, hreyfmg og
frí til að venja sig af því að vera
alltaf í vinnunni. Það er nefnilega
svo að þótt Þorgeir sé aðeins í út-
sendingu milli sex og níu á morgn-
ana þá er hann allan daginn í vinn-
unni. Ekki satt?
„Jo-ú. Ég hef alltaf tekið starfið
mjög alvarlega. Þennan síðasta ára-
tug hef ég vaknað klukkan fimm og
rétt eins og hjá öðrum sem vinna
vaktavinnu þá er viðsnúningur sól-
arhringsins alltaf erflður.“
Hefurðu einhvem tímann tollað í
sumarfríi?
„Já, ég get nú sagt það - og þó.
Þegar ég lít til baka get ég glott yfir
sumum flkilseinkennunum sem
hafa skotið upp kollinum í fríum.
Þegar einhverjir stóratburðir
eiga sér stað í fríunum mínum þá
set ég þá í fréttalegt samhengi. Ég
held, til dæmis, að ég hafi verið í
sumarfríi á Benidorm þegar Aznar
var að reyna að komast að á Spáni.
Það vom myndir af honum á öllum
staurum. Ég hafði samband við
minn miðil og sendi heim prófll af
r
„Mér hefur alltaf liðið ljómaridi
vel með að vera ekki með starflð og
líflð kortlagt fram í tímann. Ég hef
alltaf unað því vel að eiga hugmynd-
ir i kollinum og vera ekki bundinn.
Það getur verið mjög spennandi að
sjá hvað gerist næst.“
Árið 1978, eftir að annað bam
Þorgeirs fæddist, tók hann ákvörð-
un um að gerast heimavinnandi.
„Þetta var mjög göfug ákvörðun en
ég verð að segja að þetta var býsna
erfltt og þá á ég við félagslega erfltt.
Þótt ég montaði mig af því og ögraði
mínum nánustu með því að vera
heimavinnandi að „gera ekki neitt“
þá var mjög erfitt að fá sífellt á sig
skot fyrir að vera ekki að gera neitt.
Þetta voru tvö til þrjú ár - og svo,
eins og oft áður, leiddist ég út I hlut-
ina. Ég hafði verið í lausamennsku
hjá Ríkisútvarpinu, t.d. við að lesa
inn auglýsingar, hafði sem ungling-
ur verið í popphljómsveit og alltaf
verið viðriðinn poppið. Ég fór að
vinna hjá Sjónvarpinu og í fram-
haldi af því bauð Raggi Bjama mér
í Sumargleðina. Ég var háifundr-
andi yfir því boði en hugsaði: Því
ekki?
Eftir það var mér boðið að ýta
Rás 2 úr vör. Það var hreint ótrúleg-
ur tími og við áttum á brattann að
sækja. Það voru t.d. uppi hrakspár
og svartagallsraus um að eftir 1990
yrðu allir hættir að tala íslensku og
fleira í þeim dúr. Ég veit hreint ekki
hvernig ég lifði það af, en maður
gerði sér ekki grein fyrir því í
andránni hvað var að gerast í ljós-
vakamiðlum þess tíma. Það var
mikil ólga og maður lenti inni í öll-
um mögulegum átökum um hvers
konar útvarpsefni mætti vera til, út
af stefgjöldum, misklíð tónskálda og
allt þar fram eftir götunum.“
Spennupúkinn á öxlinni
Var furða að maðurinn vildi vera
í vinnu snemma að morgni, þegar
átakasveitir sofa, jafnvel þótt hann
þurfi núna að fara í 4-5 mánaða frí
til að jafna sig eftir átta ár í A-týpu
taktinum.
„Með aðstoð vinveittra vinnuveit-
enda og ákveðna stjórnskipun tókst
að koma vitinu fyrir mig,“ segir
Þorgeir sem er á leiðinni til Ítalíu
til að gera ekkert. „En ég hlýt nú að
heyra óvart í útvarpi við og við.
Ætli maður noti ekki tímann til að
læra eitthvað í málinu, þótt ég verði
að forðast kíoska.“
Það eru nú ekki flókin fræði að
sofa vel, borða hollan mat og hreyfa
sig.
Eg hef aldrei gert nein lífsplön
- útvarpsmaðurinn og vinnufíkillinn Þorgeir Ástvaldsson
skikkaður í nokkurra mánaða frí
Aznar sem krakkamir mínir kalla
asna. Ég hef líka alltaf verið veikur
fyrir kioskum (blaðsöluvögnum).
Ég get hangið þar tímunum sam-
an við að lesa blöð, jafnvel á tungu-
málum sem ég skil ekki. Þá skoða
ég bara útlitshönnunina.“
Næturhrafn
á morgunvakt
En hvers vegna ertu á vinnu-
staðnum allan daginn?
„Á þessum árum sem ég hef verið
með morgunútvarpið hef ég lagt
mig fram um að setja mig inn í alla
þætti þjóðlífsins. Mér fannst það
vera eitthvað sem morgunútvarp
Bylgjunnar yrði að hafa, þar með
talin flóknustu heilbrigðismál, sjáv-
arútvegsmál með öllum sínum
flækjum, lífeyrismál o.s.frv. jafnt
sem léttara efrii eins og tónlist. Ég
var alltaf að rembast við að fara yfir
allan skalann," segir Þorgeir og
virðist hálfundrandi á sjálfum sér -
en bætir við: „Það hefur að vísu ver-
ið mjög góður skóli.“
Hvað ætlarðu að vera lengi í
svona skóla?
„Mér gengur illa að útskrifa sjáif-
an mig.“
En hefur reynt það, ekki satt?
„Jú. Áður en mér var boðið starf
á Bylgjunni ætlaði ég að hætta í öllu
útvarpsstússi og snúa mér að öðru;
gerð heimildarmynda. En Bylgjan
freistaði mín og ég óskaði eftir því
að vera í morgunútvarpinu klukkan
sex að morgni. Það var mikið hlegið
því ég er einn af þessum nátthröfn-
um og menn sáu það ekki fyrir sér
aö ég ætlaði að fara að vakna klukk-
an fimm á morgnana. En ég nennti
engum flugeldasýningum heldur
vildi ég fá að smíða mína afurð á
góðum tíma.
Ég fékk það sem ég bað um á
Bylgjunni."
Þorgeir segir morgunvaktina líka
hafa passað heimilinu mjög vel.
Hann á fjögur börn á aldrinum 9-28
ára, eiginkonan er í krefjandi starfi
þar sem hún sér um tölvumál í Bún-
aðarbankanum. „Ég sá mér leik á
horði til að kynnast yngri börnun-
um sem í dag eru fimmtán og níu
ára. Ég hef kynnst þeim mjög vel og
það er afrakstur og umbun sem ekki
verða metin til fjár. Þau hafa pabba
sinn heima þegar þau koma úr skól-
anum og við erum mjög góðir vin-
ir.“
Það vantaði
salt í grautinn
Þorgeir hefur starfað við útvarp
síðustu tuttugu og þrjú árin. Hann
byrjaði þegar Gufan var á Skúla-
götu, tók þátt í að hleypa Rás 2 af
stokkunum, starfaði um tíma við
Sjónvarpið og feröaðist um landið
með Sumargleðinni í nokkur sumur
og svo kom Bylgjan.
„Já, mér auðnaðist að byrja á
Skúlagötunni undir handleiðslu
Jóns Múla og fleiri góðra manna
sem ruddu brautina. Þetta byrjaði
sem aukavinna hjá mér og átti ekki
að verða neitt annað. Það vantaði
salt í grautinn. Svo leiddist ég út í
þetta smám saman. Ég hef aldrei
gert nein lífsplön. Það fer mér ekki.
Ég hef gert það sem hjartað segir
mér hverju sinni. Sumt hefur kom-
ið upp í hendumar á mér og annað
mnnið mér úr greipum.“
Hvað nú?
„Ætli ég segi ekki að það sé kom-
inn hálfleikur. Er ekki fint að hafa
hálfleik um aldamót. Svo á ég næstu
öld eftir. En ég hef engin plön.“
Þú ætlar kannski í skóla?
„Þegar menn tala um skóla eða
nám þá hef ég oft hlegið að því með
sjálfum mér að þau ár sem ég var
með Sumargleði Ragga Bjarna
flnnst mér vera besti skóli sem ég
hef verið í vegna þess að þá kynnt-
ist ég því fólki sem býr hér í land-
inu með mér. Ég kynntist fólki í öll-
um landshomum og fékk aðra sýn á
ísland. Maður hafði numið í skelfi-
lega lokuðu skólakerfi sem var í litl-
um tengslum við líflð, lokaður inni
í skólastofu á Melunum, í Háskóla
íslands. Ég kunni ekki að fylla út
ávísun þegar ég kom þaðan. Lagið
„Litlir kassar", sem var sungið hér
um árið, hefur mér alltaf fúndist
smellpassa við háskólann.
Hann hefur auðvitað tekið breyt-
ingum eins og annað en ég þekki
hann ekki nógu vel í dag til að segja
hversu miklum breytingum."
Litríkur ferill
Hvað áttu við þegar þú segist
aldrei gera nein lífsplön?
„Nei, þetta er mjög einfóld upp-
skrift en það er bara helvíti erfitt að
fara eftir henni. Ætli ég verði ekki
orðinn óþolandi mjög fljótlega."
Ertu kominn með fráhvarfsein-
kenni eftir eina og hálfa viku?
„Þau birtast í því að ég er að átta
mig á því að það er líf fyrir utan
hljóðverið."
Ætlarðu aftur á Bylgjuna í haust?
„Ég neita því ekki að ég hlýt að
sogast að því sem mér líkar hverju
sinni. Ég geri alveg eins ráð fyrir
því. Það er engu að síður dásamleg
tilfinning og vísir að spennu - sem
er gamalkunn tilfinning - að vita
ekki hvað maður er að fara að gera.
Spennupúkinn er á öxlinni á mér
þótt ég hafi sett á hann hauspoka að
sinni."
Ertu kannski í leit að innri friði?
„Er maður ekki alltaf að leita að
honum? Það er bara svo margt
spennandi að gerast í veröldinni í
dag og þá fyrst fer ég að óttast um
heilsu mína þegar ég hætti að hafa
áhuga á mannlífinu í kringum
mig.“
-sús