Dagblaðið Vísir - DV - 04.09.1999, Side 28
28
fölgarviðtalið
LAUGARDAGUR 4. SEPTEMBER 1999
Nýja Bláa lóninu líkt við byggingarlist Le Corbusiers
Húsið sem rís úr lóninu
- Vinnustofa arkitekta með Sigríði Sigþórsdóttur í forsvari setti sár
það markmið að hanna griðastað þar sem gengið er um gjá inn í annan heim
Sigríóur Sigþórsdóttir er fædd í Einarsnesi,
Borgarhreppi á Mýrum, áriö 1953. Hún lauk
stúdentsprófi frá MA, lagði stund á nám í
arkitektúr viö Kungliga Tekniska Högskolan í
Stokkhólmi og útskrifaöist 1980. Hún stóö ásamt
fleirum aö stofnun Vinnustofu arkitekta hf. áriö
1983 og hefur unniö þar síöan. Eiginmaöur
Sigríöar er Hallmar Sigurösson, leikari og
leikstjóri. Þau eiga eina dóttur, Herdísi, sem er
lögfrœöinemi við HÍ. Sigríður hlaut
menningarverölaun DV1996fyrir ísafjaröarkirkju.
Það er óhætt að segja að nýja að-
staðan við Bláa lónið sé glæsileg,
hvort heldur er litið á lónið sjáft eða
bygginguna sem því tilheyrir, enda
er það svo að í glænýju hefti breska
tímaritsins Wallpaper, sem fjallar
um „allt sem skiptir máli,“ er arki-
tektúmum líkt við verk Le Corbusi-
ers og fjallað um staðinn af mikilli
hrifningu.
Það undarlega er að allur þessi
glæsileiki er vart sýnilegur fyrr en
gengið er inn í bygginguna. Bláa lón-
ið er falið í hrauninu; fellur inn í
hraunvegg Illahrauns sem á 13. öld
vall yflr forsögulegt hraunið undir
Þorbirni en stöðvaðist svo skyndi-
lega. Ekki er þó vitað hvers vegna
það stöðvaðist, því hvorki var jöklum
né öðrum kælibúnaði til að dreifa frá
náttúrunnar hendi. En hver veit
nema máttarvöldin hafi þá þegar
ákveðið að átta öldum seinna myndu
þau senda hingað arkitekt sem kynni
að nýta sér þessa ráðgátu til að
hanna byggingu sem vekti heimsat-
hygli.
Vinnustofa arkitekta með Sigríði
Sigþórsdóttur í forsvari var ráðin til
verksins 1995 og hefur verið unnið að
framtíðarhugmyndum Bláa lónsins
síðan, með hléum. Þá hófst fhim-
hönnun á heildar- byggingaráform-
um á svæðinu, sjálflx baðhúsinu sem
nú er risið, meðferðarstöð fyrir psori-
asissjúklinga, fimm stjömu hóteli,
ásamt frekari ráðstefnu- og veitinga-
sölum.
Þótt undirbúningur hönnunar hafi
hafist fyrir íjóram árum er bygging-
arsaga baðhússins mjög stutt. Það
var ekki fyrr en í febrúar 1998 að íjár-
mögnun var lokið og voru þá arki-
tektar beðnir um að hefja byggingu á
þessum áfanga. í því fólst að reisa
húsið og flutningur á lóninu. í hús-
inu eru ráðstefnusalur og skrifstofur
á annarri hæð, ásamt skiptiklefum
um sið, verslun með húðvörur, versl-
un með minjagripi, veitingaaðstaða,
bæöi fyrir gesti og gangandi og fyrir
baðgesti. Síðan er í húsinu fullkomið
eldhús og þjónusturými sem tengist
forsal og Vetrargarði.
En eins og fyrr segir hófst hönnun í
febrúar ‘98 og fyrsta steypan rann í
mótin í byrjun júní. Rúmu ári síðar
var húsið opnað og má segja að þetta
hafi verið mjög stuttur byggingartími,
ekki síst þegar á það er litið að verið
var að byggja úti i auðninni og byrja
varð á þvi að leggja þjónustuvegi að
svæðinu. En hvemig var ferlið?
ið í nýja lóninu er í lokuðu kerfi,
beint frá orkuverinu. Þetta er þvi
mjög fullkomið baðlón með jöfnu,
stýranlegu flæði og sléttum botni.“
Ekki var hann sléttur frá náttúr-
unnar hendi?
„Nei, en hann er ekki steyptur.
Við hreinsuðum botninn og þéttum
hann með kísli og það var mjög
spennandi stund þegar vatninu var
hleypt á lónið. Við vissum ekki hvort
botninn héldi, eða hvort vatnið hyrfi
bara allt niður í jarðveginn og þá
hversu langan tíma það tæki að fylla
það aftur.“
að erlendri fyrirmynd, en á jarðhæð-
inni eru búningsherbergi að íslensk-
Sigríður nýtir margvísleg form úr náttúrunni og í lóninu er hellir sem er
tilvísun í heitar lindir sem eru víða um land, til dæmis Læragjá.
Nálgast hraunið með varfæmi
„Fyrst var unnið að forsögn fyrir
bygginguna, þ.e. hlutverk og stærðir
skilgreindar," segir arkitektinn, Sig-
ríður Sigþórsdóttir. „í tengslum við
það voru famar kynnisferðir innan-
lands og utan til að skoða hliðstæða
baðstaði. Á sama tíma var i mótun
hugmyndafræðin að sjálfiri bygging-
unni og baðlóninu, línur vom lagðar
með ímyndina (konseptið) og staður-
inn valinn. Síðan var farið út í nán-
ari útfærslur - en fyrsta hugmyndin
hefur haldið í gegnum hönnunaifierl-
ið.
Hún byggist á því að nálgast
hraunið með varfæmi og leggja bygg-
inguna og lónið þannig að hraun-
brún Hlahrauns myndi náttúrlega
umgjörð um staðinn; bæði vegna feg-
urðar og í veðurfarslegu tilliti. Frá-
rennslisvatn frá orkuverinu lá þá
þegar hér sem núverandi baðlón er,
þannig að við höfðum líka í huga
sem minnst rask á náttúrunni. Vatn-
lilvitnun í náttúmna
Húsið sjálft og allt efnisval er tilvitn-
un í náttúruna á Reykjanesi. Sigríður
segir að í efnisvali og litum hafi verið
lögð áhersla á að staðurinn sé náttúr-
legur baðstaður og því hafi verið
ákveðið að nota eingöngu náttúrleg
efni til að tengja hann umhverfmu.
„Þannig er formið einnig til kornið,"
segir hún og bendir á mjúkar, bogalag-
aðar línur. „Þar að auki tökum við
annars vegar mið af því landi sem við
erum að byggja og hins vegar af höfuð-
áttunum, sól og vindi.
Forsalur og Vetrargarður em
úti/inni staður þar sem fólk getur lát-
ið sér líða vel hvort heldur er á göngu-
eða dansskóm. Baðlónið sjálft er um
5000 fermetrar að stærð og snýr í há-
suður en vegna lögunar byggingarinn-
ar grípur það lika kvöldsólargeislana."
Húsagerðin samanstendur af tveim-
ur elementum. Annars vegar af stein-
steyptum byggingarhlutum sem liggja
að hrauninu og em þyngri, hins vegar
Sigríður Sigþórsdóttir, arkitekt nýja Bláa lónsins, nýtti efni og form
náttúrunnar í hrauninu undir Þorbirni við hönnunina á byggingunni.
Stiginn upp á 2. hæð er lagður inn í hlaðna gjá
og vísar til gjánna úti í náttúrunni.
Frá bflastæðinu að húsinu er um 200 metra löng gjá til þess að fólk geti gengið út úr heimi bflsins inn
í heim kyrrðar og andað að sér súrefni.
Hraunveggurinn, sem hlaðinn er úr 5 sm þykki
hann mætir lliahrauni sem á þrettándu öld vall