Dagblaðið Vísir - DV - 09.09.2000, Blaðsíða 23

23
LAUGARDAGUR 9. SEPTEMBER 2000
DV
leikarnir mínir eru alltaf mjög
skemmtilegt verkefni og aðsóknin
verið þannig að það er selt upp í
rjáfur, bæði hér í Reykjavík og á
þeim stöðum sem ég held þá á úti
á landi, t.d. Akureyri, Egilsstöð-
um, Höfn í Hornafirði og víðar."
Naglaförin sjást enn
Hörður Torfason skráði nafn
sitt á spjöld sögunnar þegar hann
varð fyrstur islenskra karlmanna
til að koma fram opinberlega og
fjalla opinskátt um samkynhneigð
sína. Þetta gerðist árið 1975 þegar
Hörður var meðal þeirra íslend-
inga sem allir þekktu sem tónlist-
armann, söngvara, leikara og fyr-
irsætu. Viðtalið birtist í tímarit-
inu Samúel og vakti meiri athygli
en áður voru dæmi um. Með
þessu lagði Hörður í raun feril
sinn í rúst því í kjölfarið var hon-
um sagt upp húsnæði, vinnutil-
boð hættu að berast og fljótlega
flutti hann til Kaupmannahafnar
þar sem hann átti eftir að vera bú-
settur árum saman. En Hörður
hafði ekki sagt skilið við réttinda-
baráttu samkynheigðra því 2. maí
1978 voru Samtökin ‘78 stofnuð á
heimili hans í Reykjavík.
„Þessi samantekt lýsir innsta
kjarna söngvaskáldsins, tilgangi
söngva þess, lífsbaráttunni, að
horfast í augu við sjálfan sig og
samtíð sína á hreinskilinn hátt,
og gera eitthv.að í því. Ég kynntist
baráttu samkynhneigðra í Kaup-
mannahöfn og valdi samtökunum
þetta nafn öðrum þræði til þess
að minna á hve langt á eftir við
værum því hliðstæð samtök í
Danmörku kenna sig við árið
1948. Þannig er nafnið minnis-
varði um það hve við vorum langt
á eftir.“
í umfjöllun um baráttu sam-
kynhneigðra á íslandi er þessa
frumherjahlutverks Harðar þó
aldrei getið og þótt undarlegt
„Um tíma risu hér upp
menn sem útnefndu sig
farandskáld og baráttu-
menn lítilmagnans. En
þeir voru fljótir að missa
tökin þegar þeir sáu
glitta í gull. Þeir hófu að
selja sig hœstbjóðanda,
og þversagnakenndar
blaðayfirlýsingar þeirra
urðu áhugaverðari en
innantómir söngvar
þeirra sem urðu skuggar
af hjáróma draumum. “
megi virðast er hann ekki einu
sinni félagsmaður í umræddum
samtökum. Er einhver sérstök
ástæða fyrir þessu?
„Ég er ekkert sérstaklega hrif-
inn af þeirri amerísku menningu
sem setur svip sinn á Samtökin
‘78 i dag. Ég lét krossfesta mig fyr-
ir þennan málstað á sínum tima
og það er eins og naglaförin sjáist
svolítið enn. Ég er enn þá í aug-
um samfélagins maðurinn sem
fann upp hommana á íslandi og
margir eru ekki enn búnir að fyr-
irgefa ipér það. Staðreyndin er sú
að fordómar hverfa ekki alltaf við
baráttu gegn þeim. Þeir hverfa
undir yfirborðið og þegar ég lít í
kringum mig á íslandi í dag þá sé
ég víða krauma undir fordóma
gegn samkynhneigðum þó fái
kunni við að láta þá mikið í ljósi
opinberlega. Ég hef unnið svo
lengi i leikhúsi og numið líkams-
mál að ég veit yfirleitt hvenær
menn eru að ljúga að mér.
En fordómar eru alls staðar á
öllum sviðum og eru sérstaklega
stór hluti hraðasamfélagsins þar
sem fólk gefur sér einfaldlega
ekki tima til að kynna sér málin.
Má þar nefna málefni aldraðra,
fatlaðra, sjúklinga og svo mætti
lengi telja.
En hvað varðar félagsþátttöku í
Samtökunum ‘78 þá kemur það
aðeins til að ég skar niður öll fé-
„Ég lét krossfesta mig
fyrir þennan málstað á
sínum tíma og það er
eins og naglaförin sjáist
svolítið enn. Ég er enn þá
í augum samfélagins
maðurinn sem fann upp
hommana á íslandi og
margir eru ekki enn bún-
ir að fyrirgefa mér það. “
lagsgjöld mín um tíma því ég var
farinn að styrkja svo mörg mál-
efni að ég eyddi tálsvert meiru í
þau en góðu hófi gegndi. Ég ætti
sennilega að fara að ganga í Sam-
tökin ‘78 aftur þvi ég er ekki í
Helqarblað
neinni fýlu út í þau þótt mér finn-
ist stundum þau vera í hálfgerðri
fýlu út í mig.“
Söngvaskáld verða að ferð-
ast
Hörður segist alltaf leita heim til
íslands aftur þótt hann hafi verið
með annan fótinn í útlöndum ára-
tugum saman. Hann kom heim til
íslands snemma á þessu ári eftir
dvöl á Ítalíu. Sér hann ísland
breytast?
„Greinilegustu breytingamar í
mannlífinu eru alltaf rétt fyrir
kosningar og rétt á eftir að þeim er
lokið. Sérstaklega var þetta áber-
andi síðast. Það sást t.d. á aukn-
ingu bílaflotans. Ég hef oft velt því
fyrir mér hverjir eigi bílaumboðin
og þær hallir. En sala á bílum og
vegakerflð á íslandi er ekki í
nokkru samræmi, frekar en um-
ferðarmenning almennt. Þetta er
eitt að fjölmörgum dæmum um
hraða neyslusamfélagsins. Afleið-
ingamar má svo heyra í slysafrétt-
um. Hér eru fleiri en annar hver
maður að kjafta í síma og keyra.
Hvað skyldi slíkt kosta samfélag-
ið árlega? Eiturlyfjaneyslan, áfeng-
issýkin, ofbeldisdýrkun. Jú, listinn
er langur. En þetta er einmitt starf
söngvaskáldsins að fjalla um öll
slík mál. Fjarveran skerpir sjón á
það sem fram fer og endurspeglast
síðan í söngvum mínum.
Söngvaskáldi er nauðsyn að ferð-
ast til að rjúfa einangrun sína.“
-PÁÁ
Kawasaki
fjórhjólin
traust & lipur
métU
ítorfæru,
Hörkukeppni.
Það verður ekkert
Úrslitin í
íslandsmeistaranum ráðast
9. september,
rétt norðan Mosfellsbæjar.
Keppnl befst
kl. 13.00
Formula offroad meistarinn ræðst í Noregi í október.