Dagblaðið Vísir - DV - 13.01.2001, Blaðsíða 11

11
LAUGARDAGUR 13. JANÚAR 2001
DV Skoðun
Græna röðin valin
„Það væri nú bæði gagn og gam-
an fyrir þig að prófa eitthvað
nýtt,“ sagði konan og renndi til
mín tveimur bæklingum, öðrum
appelsínugulum frá Sinfóníu-
hljómsveit íslands og hinum
grænum frá kvöldskóla í bæjarfé-
laginu okkar. Ég gluggaði í bæk-
lingana fyrir siðasakir en lagði þá
til hliðar svo fljótt sem við varð
komið. Ég þarf einkum að verjast
þessum ágætu hugmyndum um
tómstundastarf tvisvar á ári, á
haustin og eftir áramótin. Þá lifna
öll félög við og vilja endurbæta sál
og líkama. Konan er bjartsýn að
eðlisfari og trúir því enn að hún
geti komið manni sínum á nám-
skeið í hinu og þessu. Með lagi
hefur mér tekist að komast hjá
þeim flestum. Sama gildir um fé-
lagsstörf í foreldrafélögum,
íþróttafélögum, kórfélögum, safn-
aðarfélögum og öðru slíku.
Crdúr og fleiri dúrar
„Ættum við ekki að fá okkur
fasta miða hjá Sinfóníunni til
vors?“ sagði konan og leit blítt til
mín. „Við gætum tekið grænu röð-
ina, hún er létt og skemmtileg."
Litgreining sinfóniutónleika er
ekki mitt fag en ég kunni ekki við
annað en að kíkja i bæklinginn.
Fyrst datt mér raunar í hug að
nefna það við konuna að taka syst-
ur sína með á tónleikaröðina í vet-
ur en sá að mér. Það var ekki við-
eigandi við þessar aðstæður. í
bæklingnum sá ég tónleika í löng-
um bunum, ýmist gula, rauða,
græna eða bláa. Ég leit yfir þá
gulu. Ég er ekki vel að mér í tón-
fræðum en þekkti þó Brahms,
Strauss, Rakhmanínov, Haydn,
Mozart, Beethoven og þá bræður
alla. Ég var ekki síður að mér í
rauðu röðinni en þar hafði Síbelí-
us komið viö sögu í haust, sem og
Liszt. Nú í janúar er boðiö upp á
Mahler, og nafn hans var kunnug-
legt, en ófróðari var ég um Ravel
og píanókonsert hans í G-dúr. Sá
er á efnisskránni í marsbyrjun.
Ég vildi ekki nefna það við kon-
una að eina lagið sem ég þekki í
þeim dúmum er Popplag í G-dúr
eftir stuðmanninn Valgeir Guð-
jónsson. Þá var mér alls ókunnugt
um píanókonsert fyrir vinstri
hönd eftir sama Ravel. Vera kann
að konsertinn hafi verið saminn
fyrir einhentan pianóleikara en
atvinnutækifæri þeirra eru af
augljósum ástæðum fá.
Leikið á loftræstingu
Bláu röðina taldi ég of framúr-
stefnulega fyrir mig án þess að
geta þó stutt það rökum. Þar voru
saman í röð Speight og Lutoslaw-
sky, mér gersamlega ókunnir, en í
mars og maí taka við þeir Atli
Heimir og Áskell Másson. Ég kíkti
þvi á grænu röðina, þá sem konan
stakk upp á. „Eru þetta ekki Vín-
artónleikamir sem við hlustuðum
á á dögunum, elskan?" spurði ég.
„Jú,“ sagði konan. „Fannst þér
það ekki dásamlega skemmtilegt?"
Hún var angurvær á svipinn og
bætti við að í apríl byði hljóm-
sveitin upp á söngleikjatónlist
með söngvurum úr leikhúsum á
Broadway og í maRok yrði fluttur
hátíðarforleikur Shostakovítsj og
þrír slavneskir dansar Dvoraks.
„Mér fannst nú heyrast of mik-
ið í strokhljóðfærunum á Vínar-
tónleikunum í Höllinni," sagði ég
áður en ég svaraði því hvort ég
kæmi með frúnni á grænu röðina
í vetur. „Þetta var eitt samfellt
suð.“ „Láttu ekki svona,“ sagði
konan og sló sér á lær. „Þetta
hafði ekkert með strokhljóðfærin
að gera og enn síður Sinfóníu-
Þá var mér alls ókunn-
ugt um píanókonsert
fyrir vinstri hönd eftir
sama Ravel. Vera kann
að konsertinn hafi ver-
ið saminn fyrir ein-
hentan píanóleikara en
atvinnutœkifœri þeirra
eru af augljósum
ástæðum fá.
hljómsveitina í heild. Þetta var
loftræstikerfi íþróttahússins."
„Viltu ekki bara taka systur
þína með,“ sagði ég. „Þú heyrir að
ég geri ekki greinarmun á
konsertmeistaranum og loftræsti-
kerfinu." Ég er ekki viss um að
konan hafi heyrt þetta enda varð
hún nánast heilög í framan þegar
kom að hitakerfinu f Laugardals-
höllinni. Vandlætingin var alger:
„Það er til háborinnar skammar
að búa svona að tónlistarfólki í
landinu, að spila í fþróttahúsi í
stað frambærilegs tónlistarhúss.
Listamennirnir sitja þar ýmist
krókloppnir eða sveittir eftir still-
ingum á þessu organdi hitakerfi.
Þá verða áhorfendur aö gera sér
að góðu að sitja á miðjum hand-
boltaveUi og hlýða á i þeirri veiku
von að hljóðfærin og söngvaramir
yfirgnæfi þrýstiloftið."
Gróður og garðrækt
„Eigum við ekki að kíkja á þann
græna,“ sagði ég og opnaði kvöld-
skólabæklinginn. Það gerði ég
ekki af áhuganum einum heldur
tU þess að ná konunni niður á
jörðina. „Hvaö er skemmtilegt
þarna?“ spurði ég og tók um leið
nokkra áhættu. Verið gat að kon-
an legði tU að ég sækti námskeið
fram á vorið. Sú var ekki meining-
in. Bragð mitt heppnaðist að því
leyti að ég fékk konuna til þess að
hugsa um annað en loftræstikerf-
ið í LaugardalshöUinni. „Mér datt
helst í hug,“ sagði hún í endurnýj-
aðri bjartsýni, „að þú færir á þrjú
námskeið." „Þrjú,“ át ég upp eftir
henni og leit í skelfingu á græna
bæklinginn. Þar voru efst á blaði
saumanámskeið, kántrí-fondur
(hvað sem það er), matreiðslu-
námskeið, glerlist, leirmótun,
trölladeig og dúkkugerð. Ég var
kríthvitur í framan þegar konan
sneri græna blaðinu við og meint
áhugamál mín blöstu við.
„Sjáðu þetta,“ sagði hún og
benti á þrennt undir heildarheit-
inu Garðyrkjunámskeið: Gróður
og garðrækt, fjölgun og uppeldi
plantna og loks trjáklippingar.
„Er það ekki þetta sem þú vUt
dunda þér við í sveitinni? Er ekki
eins gott að þú lærir handtökin al-
mennilega?" „Elskan mín,“ sagði
ég, „þú veist jafnvel og ég að ég
verð að dunda í þessu með mínum
hætti en ekki eftir leiðsögn ein-
hverra sérfræðinga. Þessir garð-
yrkjumenn heimta að maður
grisji í djöfulmóð og klippi plönt-
urnar niður í rót, jafnvel tré sem
eiga sér sess i hjartanu. Það vant-
ar í þá aUa hjartahlýju og samúð
með þvf sem lifir.“
Hvað varð um útsæðlð?
„Þeir vita sínu viti,“ sagði kon-
an og var á bandi garðyrkjumann-
anna. „Þú hefðir gott af því að
fræðast og ekki síst að skipuleggja
þig og það á ekki bara við um trjá-
gróðurinn. Manstu tU dæmis eftir
kartöflunum í vor? Það vantaði
ekki að þú keyptir útsæðið á rétt-
um tíma og hefðir stór orð um
kartöflugarðinn og það að taka
sjálfur upp nýjar kartöflur. Vand-
inn er bara sá að þú settir þær
aldrei niður.“
„Gleymdu systur þinni. Ég skal
koma með þér á grænu tónleika-
röðina,“ sagði ég og taldi skyn-
samlegra að snúa talinu aftur að
Sinfóníunni. Mér leist betur á það
en garðyrkjunámskeiðin í kvöld-
skólanum. Vondur þanki hafði
hins vegar vaknað þótt ég segði
ekkert upphátt. Hvað í ósköpun-
um hafði ég gert við útsæðiskart-
öflurnar sem ég keypti í vor?
Ætli ég hafi gleymt þeim undir
rúmi þar sem þær áttu að spíra?

mjxsiM
Linda felldi sjálfa sig
„Þegar Linda
Chavez dró sig í
hlé sem væntanleg-
ur atvinnumála-
ráðherra lýsti hún
sjálfri sér sem
fórnarlambi
„stjórnmála sem
miða að því að
eyðUeggja fólk“. Við erum sammála
um að hún hafl verið fórnarlamb,
en ekki þessa. Það sem varð henni
að faUi var sú staðreynd að hún,
eins og svo margir aðrir metnaðar-
gjarnir sem hafa keppst um að kom-
ast í embætti í gegn um tíðina, vUdi
bæði eiga kökuna og borða hana.
Hún vildi fá að gegna embætti sem
hegðun hennar á árum áður gerði
hana að mestu leyti óhæfa til að
gegna. Né virðist hún heldur hafa
gert hreint fyrir sínum dyrum gagn-
vart þvi fólki sem bauð henni starf-
ið, þar á meðal verðandi forseta.“
Úr forystugrein Washington Post
12. janúar.
Skaðsemi skerts úrans
„Búið var að vara við hættunni af
skertu úrani fyrir mörgum árum
vegna óbreyttra borgara í írak og
þegar sprengjuárásimar voru gerð-
ar á Bosníu og Kosovo. En afdráttar-
lausar yfirlýsingar Pentagons um
að það væri ekki rétt og of mikiU
áróður bandamanna Saddams
Husseins og Slobodans Milosevics
urðu til að kæfa þær viðvaranir
með hraði. í dag neyðumst við til að
viðurkenna að málið er miklu flókn-
ara, hvort sem Madeleine Albright,
utanríkisráðherra BUls Clintons,
líkar það betur eða verr, en hún
gerði sig seka um grófa lygi með því
að staðhæfa að engin hætta stafaði
af því að meðhöndla vopnin og af af-
leiðingum þeirra. Þessi hroki skrif-
finnanna stangast reyndar á við álit
fjölda sérfræðinga í vísindum og
læknisfræði sem staðfesta eðlislæga
skaðsemi þessara vopna.“
Úr forystugrein Libération 10.
janúar.
Ráðherraskipti
Gerhard
Schröder Þýska-
landskanslari sýn-
ir enn svolítið af
framtaksseminni
sem leiddi til þess
að hann fékk upp-
nefnið teflonkansl-
arinn. Það leið
minna en sólarhringur frá afsögn
ráðherra landbúnaðar og heilbrigð-
ismála þar tU hann hafði skipað tvo
nýja ráðherra. Það þurfti framtaks-
semi tU þess að Schröder og stjórn
hans misstu ekki of mikið traust eft-
ir viðbrögð manna hans í umræð-
unni um og aðgerðir vegna óttans
við kúariðu. Fyrst var fuUyrt að
slíkt gæti ekki gerst í Þýskalandi.
Það væru bara önnur lönd, einkum
Bretland og Frakkland, sem ættu
við þennan vanda að glíma. Þegar
sjúkdómurinn skaut svo upp koUin-
um var traustið orðið lítið og engin
stjórn ræður við það. Þaö er ekki tU
nein uppskrift aö því hvemig yfir-
völd eiga að bregðast við kúariðu.
Hvort sem það er réttlátt eða ekki
verða það í lokin ríkisstjórnimar
sem verða að svara gagnrýni og
verða við kröfum kjósenda."
Úr forystugrein Aftenposten 10.
janúar.
Friður á flótta
„Réttlát lausn sem tryggir frið
miUi Israela og Palestínumanna er
ómöguleg. Ef tU viU hefur hún aldrei
verið möguleg. Það er kominn tími
tU að hlutimir séu kaUaðir sínum
réttu nöfnum. Spurningin er hvaöa
ályktanir eigi að draga þegar það
hefur verið viðurkennt. Pólitískir
samningamenn hafa misst tökin.
Öfgastefna og þjóðemishreinsanir
hafa stöðugt ríkt á þessu svæði. Þeg-
ar árið 1948 tók stjóm Bens Gurions
þá ákvörðun að láta ekki „arabíska
flóttamenn", það er Palestínumenn,
sem hraktir höfðu verið á brott,
snúa aftur heim.“
Úr forystugrein Aftonbladet 10.
janúar.