Dagblaðið Vísir - DV - 14.12.2002, Blaðsíða 65

LAUGARDAGUR IA-. DESEMBER 2002
Hetqarblaö 30 V
Eitt lítið ævintýri lystugt af þremur riddurum:
Mikið til af gömlum
almúgabókmenntum
- segir dr. Einar G. Pétursson hjá Amastofnun
„Ég er menntaður cand. mag. í ís-
lenskum fræðum samkvæmt gamla
laginu, þ. e. í málfræði, sögu og bók-
menntum," segir doktor Einar G. Pét-
ursson, vísindamaður hjá Ámastofn-
un. Doktorsverkefni Einars fjallaði um
Eddurit Jóns lærða Guðmundssonar en
fyrir skömmu lauk hann við að ganga
frá til prentunar bók sem nefhist „Eitt
lítið ævintýri lystugt af þremur riddur-
um, klámsaga og fjögur önnur misjafn-
lega siðlát ævintýr frá sautjándu öld.“
Langur titill á stuttri bók. Einar segist
hafa kynnst ævintýrinu um riddarana
þegar hann var að skoða uppskrift
Jóns Eggertssonar að Tíðforsdrífi Jóns
lærða fyrir mörgum árum.
„Ég sýndi reyndar fram á að í hand-
ritinu er Tíðsfordríf aukið af Jóni Egg-
ertssyni og einnig að hann hafði samið
rit um útilegumenn sem nefnist „Lítið
ágrip um hulin pláts og yfirskyggða
dali“, og eignað það Jóni lærða og selt
Svíum sem uppskrift af gömlum texta.“
Mig hefur lengi langað að koma æv-
intýrunum á prent og ákvað að hafa
samband við Söguspekistiftið og sjá
hvemig þeim litist á hugmyndina og
nú er bókin komin út.“
Þrætugjam æráitýraniaður
Að sögn Einars var Jón Eggerts
Bækurnar fóru manna
á milli f handritum
Doktor Einar G. Pétursson segir
að sig hafi lengi langað til að
koma sögunni unt riddarana þrjá á
prent og það sé mikið til af göml-
um reyfurum og almúgabókmennt-
um í handritum.
mikil ævintýrakall og deilugjam.
„Hann átti til dæmis í hörðum mála-
ferlum um Möðravallaklaustur, var
duglegur handritasafnari og skrifaði
upp bækur fyrir Svía. Jón náði í
Hómelíubókina í Sfokkhólmi á sín-
um tíma, Nikulás sögu og Heiðarvíga
sögu svo eitthvað sé nefnt. Hann
skrifaði upp Heimskringlu fyrir Svía
og nappaði einu blaði úr henni til að
sanna að uppskriftin væri eftir
skinnbók en blaðið er það eina sem
hefur varðveist því handritið brann
með Háskólabókasafninu í brunan-
um mikla í Kaupmannahöfh.
Jón Eggertsson sat í skuldafang-
elsi í Kaupmannahöih veturinn 1686
til 1687 þar sem hann skrifaði upp og
líklegast þýddi söguna um riddarana
þrjá. Hann lést í Svíþjóð 1689 áður en
hann tók við embætti sem honum
hafði verið boðið þar.“
Almúgabókmenntir
„Það var blómleg útgáfustarfsemi
í Svíþjóð á sínum tíma sem hefur
mikið gildi fyrir íslenska bók-
menntasögu og þar er viðamikið
starf enn óunnið, en einkum voru
þar gefnar út fornaldarsögur." Ein-
ar segir löngu tímabært að auka
fjölbreytnina i útgáfu handrita hér
á landi. „Mér finnst menn spóla of
mikið í sama farinu og gefa það
sama út aftur og aftur. Það er tölu-
vert til í handritum af svonefndum
almúgabókum, þýddum reyfurum
og afþreyingarbókmenntum, sem
eru alveg þess virði að koma á
prent. Bækumar gengu manna á
milli í handritum og útbreiðslan
gat nálgast það sem gerist í prenti."
Einar segist ekki hafa hugsað sér
að gefa út fleiri bækur í sama stíl
og ævintýrið um riddarana. „Það
segir þó ýmislegt um áhugann á
þessari gerð bókmennta að ekkert
sem ég hef gert áður í fræðunum
hefur hlotið jafnmikla athygli."
-Kip
Jólagjöfin í ár!
Handa a£a, pabba eða stráksa.
Heimilisveðurstöð
með veðurspá til næstu 12-24 klst
O R E G O N
SCIENTIFIC
Stöðin sýnir nákvæma stöðu loftþrýstings í
hp/mba með súluriti og 24 klsí. minni
í stöðinni er útihitamælir með þráðlausum
útiskynjara sem má staðsetja í al t að 30 mtr.
fjarlægð. Einnia innihitamælir, rakamælir,
klukka og tunglklukka sem sýnir tunglstöðu
og sjávarföll næstu 100 árin.
Kr. 17,900 Auðlesanlegur skjár. íslenskur leiðarvísir
Nú em komnar margar útgáfur af þessari
vinsælu klukku sem varpar Ijósstöfijm á
loft eða vegg. Gjöf sem nittir beint í mark
ia-38
Barnaklukka með
næturljósi.
þessi spáir í veðrið svo
eigandinn sér hvort það
borgi sig að fara á fætur.
Laser-vekjaraklukkur S:
Verð frá kr. 4,990
þráðlausir útihitamælar
þráðlausi útiskyniarinn kemur í veg fyrir að varmi fiá td. gluggum
eða veggjum váldi skekkju. Mögulegt er að setja 3 skynjara
á hvern hitamæli en nverjum mæli fylgir einn slíkur.
Drægni er 30-100 mtr. Minni fyrir hámarks- og lágmarkshita.
Verð frá kr. 4,990
Einfaldir í notkun
Islenskur leiðarvísir
Söluaðilar:
Eico, Reykjavík Húsgagnaval, Höfn.
Leonarg Reykjavik , Klassík, Eqilsstöðum
Gilbert ursmiður, Reykjavik Mareind, Grundarfirði
Rafrnætti, Hafarfirði Radiónaust Akureyri.
Árvirkinn, Selfossi Rás, þorlákshöfri.
Jólagjöf fjölskyldunnar! ÍSMM&BEÁ
Gervihnattasjónvarp.
Jólatilboð:
Diskur, nemi og móttakari
Verð frá kr. 34,900
EICO Skútuvogi 6, 104 Reykjavík Síml 570 4700
Fax 570 4701 oíco@eico.is www.oico.is
hvTtahö*o/*a