Dagblaðið Vísir - DV - 08.03.2003, Blaðsíða 42

46
Helgarbloö DV
LAUGARDAGUR ö. MARS 2003
Lúðrasveit verkalýðsins fimmtíu
Lék fyrst á þjóðarráð-
stefnu gegn her í landi
Lúörasveit verkalýðsins heldur árlega vortón-
leika sína í Langholtskirkju í dag, 8. mars, kl. 14 en
í dag eru nákvæmlega 50 ár liðin frá stofhun sveit-
arinnar. Mikið er haft við í tilefni þessara merku
timamóta og ails taka um 90 hljóðfæraleikarar þátt
í tónleikunum. Lúðrasveitina skipa tæplega 40
hijóðfæraleikarar og leikur sveitin fjölda laga, sér í
lagi íslensk lög og lög sem tengjast sögu sveitariim-
ar en stjómandi hennar er Tryggvi M. Baldvins-
son.
Auk lúðrasveitarinnar sjálfrar kemur einnig
fram á tónleikunum sveit skipuð eldri félögum sem
leikur fjögur lög sem eiga það sameiginlegt að vera
ýmist samin af stjómendum sveitarinnar eða útsett
af þeim og þeir munu skiptast á um að halda um
tónsprotann. Þetta era þeir Ólafúr L. Kristjánsson,
Ellert Karlsson, Jóhann T. Ingólfsson og Malcolm
Holloway. Aðgangur að afmælistónleikunum er
ókeypis og að þeim loknum er afmæliskafíi í Lang-
holtskirkju í boði sveitarinnar.
Rússlandsferð um páskana
Lúðrasveit verkalýðsins kom fyrst fram opinber-
lega 5. maí 1953 á þjóðarráðstefnu gegn her í landi
og 10. maí var farið suður í Sandgerði og spilað á
samkomu og fyrir starfsfólk frystihússins á staðn-
um. í júní sama ár var svo spilað á kosningafund-
um C-listans í Reykjavík.
Allt frá stofnun sveitarinnar hefur hún leikið við
Lúðrasveit verkalýösins 2003
Mikið verður um dýrðir í dag í tilefni fimmtugsafmælisins.
hátíðahöld í Reykjavík á sumardaginn fyrsta og 17.
júní. Þá hefur lúðrasveitin skipað stóran sess í 1.
maí kröfugöngu í Reykjavík ár hvert á baráttudegi
verkafólks. Árlega leikur sveitin svo við fjöldamörg
önnur tækifæri, auk þess að halda tvenna tónleika
ár hvert. Þá hefúr sveitin nokkrum sinnum farið í
tónleikaferöir út fyrir landsteinana.
í tilefhi af 50 ára afinælinu mun sveitin halda til
St. Pétursborgar í Rússlandi um páskana og halda
þar tónleika í Rimsky-tónlistarháskólanum þar í
borg. Á tónleikunum verða flutt ýmis lög sem tengj-
ast sögu sveitarinnar, s.s. baráttulög og lög sem
stjómendur sveitarinnar hafa samið fyrir hana í
gegnum tíðina.
Æfðum í skúr öskukarlanna
- segir Jón Haraldsson, einn af stofnendum sveitarinnar
„Að leika á blásturshljóðfæri í þijá tíma er á við
tíu kílómetra göngu. Þetta er svo mikil þjálfun.
Þegar ég fór í læknisskoðun síðast fékk ég þann
vitnisburð að hjarta og lungu hefðu greinilega haft
gott af því að blása í hljóðfærið frá unga aldri,“ seg-
ir Jón Haraldsson múrarameistari. Hann var með-
al stofnenda Lúðrasveitar verkalýðsins og þótt
hann sé hættur að spila með aðalhljómsveitinni þá
er hann í „heldri manna sveitinni" sem ætlar aö
troða upp á afmælisfagnaðinum i dag.
Jón spilaði á trompet framan af en
er nú kominn á tenórhorn. „Það er
neðri parturinn af kjallaranum,“ seg-
ir hann til skýringar. Hann kveðst
hafa byrjað að leika í lúðrasveit 1944
norður á Akureyri. „Þar var snilling-
ur að nafni Wilhelm Lanski-Otto sem
gerði mikið fyrir íslenskt tónlistarlíf,
fyrst fyrir norðan og síðan hér syðra.
Eg lærði bærilega mikið af honum og
lika af Karli 0. Runólfssyni. Eftir að
ég kom hingað suður gekk ég í
Lúðrasveitina Svaninn. Það var 1947.
Þá borgaði Svanurinn fyrir mann í
tónlistarskóla hjá Karli 0. upp á það
að maður yrði til taks að spila á
sumrin þegar þörf krefði," segir
hann.
Hluti af stéttarvitundixuii
Jón man vel tildrög þess að Lúðra-
sveit verkalýðsins var stofiiuð. „Upp-
hafíð var það að erfitt reyndist að fá
hljómsveit til að spila undir 1. maí
göngunum," rifjar hann upp og held-
ur áfram. „Ég og fleiri iðnaðarmenn
höfðum spilað nokkrum sinnum og
þeir Guðmundur jaki, Eðvarð Sig-
urðsson og Eggert Þorsteinsson
komu til okkar og stungu upp á aö við stofhuðum
hljómsveit. Bentu okkur á að við værum allir í fe-
lögum innan ASÍ. Það skipti engu máh hvar menn
vora í pólitík. Það var hluti af stéttarvitund að gera
þetta. Eftir það hefur þetta alltaf verið aðalhljóm-
sveitin 1. maí og ein af virkari lúðrasveitum lands-
ins. Á tímabili æfðum við i kaffistofu öskukarlanna
í skúr bak við Laugavegsapótek. Þar var lágt til
lofts en oft gaman. Jón Ásgeirsson var stjómandi
sveitarinnar þá. Svo vatt þetta upp á sig. Við eign-
uðumst eigið húsnæði í kringum 1970, innréttuöum
það sjálfir, fengum afbragðsmenn og það fjölgaði í
sveitinni.“
Fáar konur í byijun
Jón segir stofnendur sveitarinnar hafa verið 13
talsins og þeir hafi þurft að fá trommara lánaða í
byrjun. „Sigursveinn D. Kristinsson hjálpaði okkur
gífhrlega mikið og lika Guðmundur Norðdahl,"
segir haim og nefnir fleiri sem komu hljómsveit-
inni til góða, eins og Ólaf
Kristjánsson skólastjóra
og bræðuma Láras
Sveinsson og Birgi í Mos-
fellsbæ sem spiluðu með
um tima og sáu sveitinni
síðar fyrir kröftum. „Þeir
þjálfúðu upp svo skín-
andi góða krakka og
sendu okkur og þeir vora
DV-mynd GVA
Hornblásarinn
„Fékk þanu vitnisburö aö lijarta og
lungu hefðu haft gott af því að blása í
hljóðfærið frá unga aldri,“ segir Jón.
f miðborginni 1. maí 1968
Lúðrasveit verkaiýðsins skipar ávallt þýðingarmikinn sess.
uppistaðan í fiölguninni. Það var nefhilega farið að
kenna á klarínettu og flautu og fleira í bamaskól-
unum og vora stofhaðar bamalúðrasveitir. Frum-
kvöðull að því var Karl Ottó Runólfsson og þegar
Tafarlausa samninga
Þótt veður sé bjart er hér greinilega leikið í skugga verkfalia.
Gunnar Thoroddssen var borgarstjóri
komst sú skipan á, enda var hann mús-
íkalskur. Lúðrasveitimar eiga honum
mikið að þakka,“ segir Jón. Aðspurður
segir hann karlmenn hafa verið í mikl-
um meirihluta í sveitunum í upphafi og
rifiar upp að þegar hann gekk til liðs
við Svaninn 1947 hafi þar bara verið
ein kona, Ingibjörg Þorbergs, sem spil-
aði á klarínett „En eftir að bamalúðra-
sveitimar komu til sögunnar skiluðu
þær fólki af báðum kynjum í stóra
sveitimar," segir hann.
Jón kveðst ekki vita hvort framhald
verði á spilamennsku þeirra „heldri
mannanna" en segir æfingartímann
hafa verið ótrúlega skemmtilegan. „Það er svo
gaman að hittast og þótt tónlistin sé gefandi þá er
felagsskapurinn númer eitt, tvö og þijú,“ segir
hann að lokum. -Gun.

Ástríðukvöld
Sælkerakokkur-
inn, píanóleikarinn
og fagurkerinn Al-
berto Portugheis er
gestakokkur á Hótel
Glymi í Hvalfirði á
ástríðudögum nú
um helgina. Hann á
það sameiginlegt
með tónskáldinu Rossini að unna
tveimur listgreinum, tónlistinni og
matargerðarlistinni, og á ferðum sín-
um sem píanlóleikari og gestakokkur
til um fiöratíu landa hefur hann haft
ómetanleg tækifæri til að kynnast
matarleyndarmálum hinna ýmsu
þjóða. Hann mun afhjúpa nokkur
þeirra á Glymi I kvöld.
Samsýning
Hafdís Björk Laxdal og Ólöf
Sigurðardóttir (Lóa) opna sína fyrstu
samsýningu í Kaffistofúnni Lóu-
hreiðri í Kjörgarði á Laugavegi í dag
kl. 16. Hafdís sýnir þar um 100 teg-
undir af þrívíddarmyndum en Ólöf
verður með tvær tegundir af hand-
gerðum steyptum sveppum; ber-
serkja- og brúnum mósveppum sem
sóma sér vel í garðinum og við bú-
staðinn.
Hafdís hefúr verið á kafi í þrívídd-
armyndagerð í nokkra mánuði og
fengið góða dóma fýrir verk sín. Sjá
má sýnishom af verkum Hafdísar á
www.simnet.is/hafdisblaxdal og af
verkum Ólafar á
http://www.geocities.com/kfogtota/
Ólöf hefur verið að gera sveppina,
sem hafa verið vinsælir, og einnig
ýmislegt annað, t.d. mjög falleg flot-
kerti. Sýningin stendur til 8. apríl
Kóramót
Þrír karlakórar á Eyjafiarðarsvæð-
inu, samtals á annað hundrað karlar,
munu ásamt tveimur konum sam-
eina krafta sína í almennri söng-
skemmtun í Glerárkirkju næstkom-
andi laugardag kl 17:00. Þetta era
Karlakór Eyjafjarðar, Karlakór Dal-
víkur og Karlakór Akureyrar-Geysir.
Þeir munu halda uppi fiölbreyttri
dagskrá, þar sem hver kór um sig
mun flytja nokkur lög og syngja
nokkur sameiginlega.
í hversdagslífinu
í dag verður opnuð sýning á Caffé
Kúltúre í Alþjóðahúsinu, Hverfisgötu
18, á teikningum eftir Tassó. Myndir
Tassós sýna á skemmtilegan hátt fólk
í hversdagslífinu, teiknaöar á einfald-
an en samt raunsæislegan hátt svo
jaðrar við heiðarleika og hreinleika
naífismans. Tassó Elías Englezos er
af grískum ættum, fæddur i Aþenu.
Þegar hann gerðist íslenskur rikis-
borgari árið 1964 tók hann sér nafhið
Elías Elíasson. Þrátt fyrir að Tassó
hafi flutt frá íslandi til Svíþjóðar fyr-
ir mörgum árum með fiölskyldu
sinni á hann marga ættingja og vini
hérlendis. Sýningin í Caffé Kúltúre
stendur til 20. mars.