Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1970, Side 67
oftast sitt frá hverjum bænum, þótt dæmi séu til um hið
gagnstæða, þá er hugsanlegt, að hér sé um tilviljun að ræða.
Til að fá frekari vissu fyrir hvort svo sé, og fá um leið
yfirlit yfir steinefnamagn á sömu bæjum, eftir árum, þá
voru teknar niðurstöður heyefnagreininga af nokkrum tún-
spildum frá Rifkelsstöðum og Akri í Öngulsstaðahreppi,
Eyjafirði, árin 1965 til 1970, að báðum meðtöldum. Alls
voru 10 spildur teknar í meðaltalið.
Á mynd 1 eru dregnar línur, sem sýna að Ca og P magn
heysins hefur breytzt á þessum spildum að meðaltali á þessu
árabili. Fosfórmagnið er mjög svipað á báðum bæjum ár
hvert og er dreifing milli spildna furðulítil. Má t. d. geta
þess, að fosfórmagnið var undantekningarlaust lægst á öll-
um spildum sumarið 1967.
Dreifingin á Ca magninu var miklu meiri, þótt árið
1970 hafi það víðast hvar verið minnst. Afleiðingin hefur
orðið sú, að Ca/P hlutfall töðunnar á þessum túnum, hefur
farið heldur lækkandi, og á sumum þeirra mjög verulega.
Er nú svo komið, að hlutfall þetta er víða um eða undir ein-
um. Sem dæmi má nefna, að hlutfall þetta mældist á einni
spildunni vera 1,04 síðastl. sumar, en var 1,87 sumarið 1967.
Þótt þessi þróun verði að nokkru rakin til hækkandi fos-
fórmagns á þessum bæjum, þá koma þessar niðurstöður að
mestu heim og saman við töfluna. Sama má raunar segja um
sveiflur á magni hinna steinefnanna.
Erfitt er að segja til um, hvað þessu veldur, og verður því
miður að skiljast að mestu við þetta eins og annað, sem
ekkert hefur sér til síns ágætis annað en að vera staðreynd.
Þó hefur það komið í ljós í tilraunum (Skýrslur Tilrauna-
stöðvanna 1961 — 1964, bls. 32—61), að fosfóráburður hefur
áhrif í þá átt að lækka K/Mg efnahlutfall uppskerunnar. —
Þannig var fosfórlaus reitur í tilraun nr. 3 — ’59 á Sáms-
stöðum með K/Mg hlutfallið 23,1, en meðaltal 30—90 kg
P2O^-reitanna með hlutfallið 16,5. Sömuleiðis má sjá (til-
raun nr. 9 — ’57 á Hvanneyri), að með vaxandi K áburði
minnkar magn Mg, P og Na í uppskerunni mjög verulega
og jafnvel Ca að nokkru.
70