Frjáls verslun - 01.09.1942, Blaðsíða 10

undirstaða fæst til húsagerðar. Um haustið tók-
um við kol og fluttum þau til Livorno, en þaðan
fórum við með skipið tómt inn í Svartahaf allt
til Novorossisk. Alla leiðina gegnum Miðjarð-
arhaf og Dardanellasund var bezta og blíðasta
veður, en þegar inn í Svartahaf kom var lík-
ast því sem komið væri inn í íshús. Rússneski
kuldinn tók þá á móti okkur í sínu veldi.
Novorossisk er mikill hafnarbær og er nú
flotahöfn og var þess getið í blöðum fyrir
nokkru, að Þjóðverjar hefðu nú náð henni á
sitt vald. Við fórum þaðan til Königsberg í
Austur-Prússlandi með hafra og vorum 36 daga
á leiðinni. Um sumarið 1907 sigldum við að
vanda um Eystrasalt, en þegar hafnir tóku að
frjósa leituðum við suður á bóginn og fórum
enn í Svartahafsleiðangur. Lögðum við nú leið
okkar til Nikolayev. Fljótið, sem borgin stend-
ur við, var gaddfrosið og sigldum við á eftir
ísbrjótum, sem fóru upp fljótið, en gátum þó
ekki fylgt þeim eftir nema 3 klst. á dag, því
þá fraus vökin. En á hverjum degi fór ísbrjót-
ur þessa leið og við komumst alltaf nokkurn
spöl í hvert skifti, en ísbrjótarnir voru miklu
hraðskreiðari en við, svo ómögulegt var að
fylgjast með þeim. Við tókum kornfarm í
Nikolayev og fluttum hann til Sette, nálægt
Marseilles í Frakklandi.
Að loknum sumarferðum 1908 í Eystrasalti
lögðum við í þriðja sinn inn í Svartahaf, en
þá var heppnin ekki með okkur. Við fórum til
Brayla í Rúmeníu, en þar tók kuldinn við okk-
ur í öllu sínu veldi og frusum við fastir og urð-
um að liggja þar allan veturinn þar til í marz
1909. Það var heldur leiðinleg vist. Við gátum
að vísu skroppið á ísnum í land og fórum venju-
lega til borgarinnar einu sinni í viku. Á jólun-
um man ég eftir að við keyptum okkur grís,
fylltan með sveskjum og öðru þvílíku góðgæti,
og smakkaðist vel. Annars var þetta daufleg
dvöl, en mér leizt prýðilega á Rúmena og virtist
mér þeir yfirleitt álitlegir og dugnaðarlegir
menn.
Þegar við losnuðum úr ísnum í marz fórum
við til Kaupmannahafnar og síðan í hinar
venjulegu Eystrasaltsferðir okkar.
Rétt fyrir jólin 1910 fór ég af Gallia í Höfn.
Leitaði ég nú heim til íslands eftir 10 ára brott-
veru, og fór eina ferð heim sem stýrimaður á
Ingólfi, en það skip átti Thore-félagið. Síðan
fór ég til Danmerkur aftur og tók að mér eftir-
lit með byggingu Austra, sem þá var í smíðum
á vegum Thore-félagsins.
f marz 1910 varð ég skipstjóri á því skipi
og var það til 1912, er skipið var selt. Austri
10
annaðist strandferðir við Austurland, en Vestri
við Vesturland.
Þegar ég kom heim og tók aftur að sigla við
landið var orðin mikil breyting frá því ég var
á Skálholti, meira en áratug áður. Bryggjur
voru nú komnar á Fáskrúðsfirði, Reyðarfirði,
Seyðisfirði og Akureyri. Allmargir vitar höfðu
líka verið byggðir. Það var því að ýmsu leyti
orðið þægilegra að sigla og hættuminna en fyrr.
í jan. 1913 varð ég skipstjóri á Ingólfi, sem
var millilandaskip og var þar þangað til fyrir
jól 1914. Átti skipið þá að fara frá Höfn með
ballest til Hull og taka þar kol log flytja til
Bornholm. Þetta ferðalag lagðist einhvernveg-
inn illa í mig. Stríðið var þá skollið á og tund-
urdufl víða á skipaleiðum. Ég fór til forstjóra
skipafélagsins og bað um frí. Hann neitaði og
við körpuðum lengi um þetta, þar til hann
sagði: „Det forandrer ikke min Mening“, en ég'
svaraði: „Og heller ikke min“, og sagði þar
með af mér skipstjórninni.
Þegar skipið átti að fara, sagði ég við kon-
una mína, að við skyldum fara niður að höfn
og kveðja Ingólf, því við myndum aldrei sjá
skipið framar. Þetta rættist, því síðan það
lagði úr höfn hefir aldrei til þess spurst.
Nú gekk ég í þjónustu Eimskipafélags Is-
lands og hafði eftirlit með byggingu Goðafoss
um veturinn 1914—1915 og notaði um leið tím-
ann til að læra meðferð loftskeytatækja. Ég
varð svo skipstjóri á Goðafossi, en eftir að hann
fórst stjórnaði ég Borg, sem landsjóður átti, og
síðar Willemoes. Þegar Eimskip fékk Lagar-
foss tók ég við skipstjórn þar og var á því
skipi þar til 1926, að ég fór utan til að taka
við Brúarfossi hinn 11. marz 1927. Síðan var
ég á Brúarfossi þar til 1940. Ég hafði ætlað
mér að fara af skipinu þá á miðju sumri, eftir
að hafa stundað sjóinn í 45 ár, og síðan ætlaði
ég heim til Kaupmannahafnar og setjast í helg-
an stein hjá fjölskyldu minni, sem ég lengst
af hafði dvalið langvistum frá. En svo kom her-
nám Danmerkur stuttu áður en ég ætlaði að
hætta og leiðin út lokaðist. Ég hefi þess vegna
ekki komist heim til mín. Það virðist svo sem
örlögin hafi ætlað mér að vera lítið heima um
æfina.
Þegar ég fór frá íslandi til útlanda hafði ég
ekki kosningarrétt og ég hefi hann ekki heldur
nú þegar ég í fyrsta sinni dvelst hér, eftir alla
þessa löngu sjómennsku, og það verður svo að
vera. Mitt áhugamál er ekki pólitíkin — held-
ur að komast heim.
Þannig fórust Júlíusi skipstjóra orð. Það hef-
ir hér verið farið fljótt yfir sögu og má nærri
FRAMH. á bls. 13.
FRJÁLS VERZLUN