Frjáls verslun - 01.09.1942, Qupperneq 27

STEN GUDME:
Etnanagur
nernámi
Grcinin, sem hér fcr n efáir, er knfli far nýtífkttiniiigii i»<sk eít-
ir djuiska blaðainanninn Stcn Gudnie uno IBanmörku. Möfundur-
inn slapp nýlega til Englands, en liafði átlur vorZð í iieiinalandi
sínu og starfaði við blaðið Folitikcn. Vcgna uáins sambands okk-
ar við Danniörku niá ætla a«V ýieisciiin þyki fróðlcgt, |tað scm bcr
cr tekið upp úr hók Guilmc’s og aðallcga íjallar um cfnahags-
ástandlð í landinu.
Fyrir stríð flutti Danmörk út 50—60% af
allri fleskframleiðslu sinni, þriðjung smjörsins
og 25% af eggjum. Danmörk átti fleiri svín
og kýr, miðað við fólksfjölda, en nokkurt ann-
að land í heimi. Verðmæti danskra vara — að-
allega landbúnaðarvara —, sem fluttar voru út
til Englands, nam 825 milljónum króna árlega.
Verðmæti enskra vara, innfluttra til Danmerk-
ur, nam á sama tíma 640 milljónum króna. Af
hinum þrem höfuðtegundum danskra útflutn-
ingsvara — fleski, smjöri og eggjum — var allt
fleskið flutt út til Englands, 76% af smjöri til
Englands og 23% til Þýzkalands, 75% af eggj-
unum til Englands og 22% til Þýzkalands.
Þannig byggðist fjárhagsafkoma Danmerkur
að mjög verulegu leyti á viðskiptunum við Eng-
land. England var ekki aðeins mikilvægasti við-
skiptavinur Danmerkur, og allt framleiðslukerfi
hennar miðað einhliða við að fullnægja kröfum
þessa viðskiptavinar, heldur var danski land-
búnaðurinn svo háður innflutningi frá Eng-
landi, að hann gat með engu móti haldið í horfi
án þess að fá korn og fóðurvörur vestan um
Norðursjóinn. Danski landbúnaðurinn var í
rauninni orðinn að iðnaði, sem framleiddi land-
búnaðarvörur.
Með hernámi Þjóðverja var þessu hagkerfi
kollvarpað. Þýzkaland hagnaðist stórlega fyrst
í stað og ekki aðeins að því er snerti hinar miklu
matvælabirgðir, er því féllu í skaut. Þegar þær
gengu til þurrðar, myndi röðin koma að bú-
stofninum sjálfum.
Það hafði tekið þrjá mannsaldra að byggja
upp danska landbúnaðinn, og misseri eða heilt
FRJÁLS VERZLUN