Frjáls verslun - 01.12.1960, Page 6

Vatnið sótt . . .
þegar Innréttingar Skúla kom-
ust hér á fót, að því er Eggert
Ólafsson gefur til kynna í ferða-
bók sinni.
Hins vegar er það vafalítið,
að þessi brunnur hefur verið
vatnsból Ingólfs og eftirmanna
lians. Það má og ætla af Jarða-
bók Arna Magnússonar, að ná-
grannabæirnir á Seltjarnarnesi
hafi verið að meira eða minna
leyti háðir þessu vatnsbóli, og
virðist það haldast eftir að fólki
fer hér að fjölga með stofnun
Innréttinganna upp úr miðri
18. öld.
Eftir að Reykjavík verður
sérstakt lögsagnarumdæmi 1803
má sjá, að aðalútgjöld bæjarins
eru vegna þessa sama brunns.
í skjalasafni bæjarfógeta, er
að finna það, sem kallað er (á
dönsku eins og þá var siður):
„Repartition og Beregning
over IJdgifterne ved Reykevigs
Byes Vandvæsen i Aarene 1803,
1804 og 1805.“
A þessu þriggja ára tímabili
eru útgjöldin alls 47 ríkisdalir,
72V2 skildingur.
Þar er fyrst að nefna, skv.
fylgiskjali nr. 1:
„Nedsat en ny Vandpost som ifölge Kiöbmand
Petræus’ vedlagte Quittering No. 1 har kostet Rbd.
20.00“.
Þá er að finna greiðslu fyrir vinnulaun smiða,
sem unnið hafa við póstinn, og greiðslu til Monsér
Teits Svendsen, eins og hann er kallaður, fyrir eftir-
lit með verkinu. Meðal þess, sem Teitur þurfti að
líta eftir, var vinna fanga við að hreinsa brunninn,
því að á yfirlitinu stendur:
„For 4 Tugthuuslemmer til at rense Brönden m.
v. 1 Rbd.“
Þetta var meðal útgjalda 1803, en 1804 þurfti
ekki miklu til að kosta. Einu útgjaldaliðirnir eru:
„100 stk. 3 tommes Söm“ og „en ny Pompestang“,
og kostaði hvort tveggja 3 rd. og 48 sk. Næsta ár
þurfti einnig mjög litlu til að kosta. Helzt var það
viðhald, sbr. fskj. nr. 5: „En af Spandene beslaaet,
har kostet 24 sk.“
Til þess að fá þennan kostnað endurgreiddan hef-
ur bæjarfógeti jafnað honum á bæjarbúa, og er mér
ekki ljóst, hvaða reglum hefur verið fylgt í því efni,
né hvaða heimildir hafa verið til slíks.
Hinn 13. janúar 1806 undirritar Frydensberg bæj-
arfógeti skrá um niðurjöfnunina. Þar má m. a. sjá
eftirfarandi:
Áðurncfndur Teitur Svendsen (þ. e. Teitur
Sveinsson vefari) er lægstur gjaldenda; greiðir að-
eins 48 sk., en næstlægsti gjaldandi er Madame
Bruun (þ. e. ekkja Sigvards Bruun ,,tuktmeistara“).
Ilún greiðir 54 sk. Meðal annarra gjaldenda má
nefna Assistent Zoega (þ. e. Jóhannes Zoega síðar
,,tuktmeistara“), sem greiðir 1 rd. og 6 sk., Ilöker
John Gislesen (þ. e. Jón Gíslason ,,borgara“), sem
greiðir 1 rd 48 sk. og Höker Egil Sandholt (þ. e.
Egil Ilelgason Sandholt ,,borgara“), sem greiðir
1 rd.
6
FHJÁLS VERZLUN