Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.12.1960, Qupperneq 21

Frjáls verslun - 01.12.1960, Qupperneq 21
Nýja Sjáland er langt frá öðrum löndum. Næsti nágranninn er meira en 1000 km í burtu og Evrópasía, Afríka og Norður- og Suður-Amer- íka eru allar hinum megin á hnettinum. Bretar, sem Nýsjálendingar hafa nánust efnahagsleg og menningarleg tengsl við, eru í rauninni andfætlingar þeirra. Þó er Nýja Sjáland nokkru nær miðjarðar- línu en Bretland. Þrátt fyrir þessa fjarlægð frá um- heiminum er Nýja Sjáland háþróað land og 1 ífskjör eru þar betri en víðast annars staðar. íbúarnir eru nú um milljón og þar af eru frumbyggjarnir, Maoríar, um 150 þús. Gagnkvæm virðing ríkir milli þessara tveggja þjóðarhluta, og er því ekki við nein kynþáttavandamál að etja. Landið er 268 þúsund km2 og því litlu strjálbýlla en Noregur, en í Evrópu ér ísland eina landið, sem en strjálbýlla en Noregur. Landsbúar eru langflestir af brezkum uppruna, og margir þeirra eru fæddir í Bretlandi. Mikil áherzla hefur verið lögð á að fá innflytjendur, sem yrðu þjóðfélaginu að sem mestu gagni, mcð þeim árangri, að meðalaldur þjóðarinn- ar er tiltölulega lágur og fólkið vel menntað. Loftslagið er milt, bæði sumar og vetur, og óvíða er úrkoma of mikil eða of lítil. Er landið mjög vcl fallið til beitar fyrir nautgripi og sauðfé, enda er landbúnaður undirstaða efnahagslífsins. Mikil vél- væðing hefur átt sér stað í landbúnaðinum og af- raksturinn er svo góður, að liægt er að keppa á mörkuðum hinum megin á hnettinum, þrátt fyrir allan flutningskostnaðinn. Mest er framleitt af ull, kjöti, smjöri og ostum. Til þess að ná sem beztum árangri hafa vísindin verið tekin í ríkurn mæli í þjónustu landbúnaðar- ins, svo sem við grasræktar- og áburðartilraunir. Fosfatáburður er unninn á eyjunum Nauvu og Ocean Islands, sem eru norðaustan Salomonseyja, og er hann mikið notaður á Nýja Sjálandi. Til að auka beitarlöndin hafa jöfnum höndum verið ruddir skógar og þurrkaðar mýrar. Bændabýlin eru að jafn- aði reisuleg og vel umgengin. Góðir vegir tryggja öruggan flutning á afurðunum til borganna, og þar eru verksmiðjur, sem umbréyta þcim á ýmsa' lund. Nýja Sjáland skiptist í tvær aðaleyjar, og er sú nyrðri nokkru minni, cn mun þéttbýlli. James Cook fann eyjarnar árið 1769 og er sundið milli þeirra kennt við hann. (Reyndar hafði Ilollendingurinn Tasman komið til landsins 1642, en sá fundur féll í gleymsku.) í fyrstu létu ráðamenn í Englandi sér fátt urn finnast landafundinn, en þó varð úr að eyjunum var bætt við nýlenduveldið. Sel- og hval- vciðiskip tóku að venja þangað komur sínar, og komst á fót nokkur starfsemi í landi í sambandi við þær veiðar. Einkum settust menn að á svðri eyj- unni, og kom þá brátt í ljós, að þar var mjög góð aðstaða til sauðfjárræktar. Þótt vel væri Iátið af landinu, fjölgaði evrópskum innflytjendum hægt, þar til á áratugnum 1850—’60, en þá fjölgaði þcim úr 75 þús. í 250 þús. Áttu gullfundir mestan þátt í þessu, eins og i fólksflutn- ingunum miklu til Kaliforníu, cr hófust árið 1849. En eftir skamma stund komust menn að raun uin, að hið raunverulega „gull“ landsins lá í hinum ágætu landbúnaðarskilyrðum. Þetta lciddi brátt til deilna og síðan blóðugra styrjalda við hina inn- FRJÁLS VERZLUN 21

x

Frjáls verslun

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.