Frjáls verslun - 01.12.1960, Síða 25

þess að gera sér það ljóst. Níu af hverjum tíu kaup-
um, sem gerð eru vestur þar, eru ákveðin af aug-
lýsingum. Þær hafa áhrif á menntun manna, þvi
komið hefur það fyrir, að auglýsingakver frá olíu-
félagi þótti svo gott, að það var prentað í mörg
þúsund eintökum og kennt í skólum. Þær kenna
mönnum að kaupa skynsamlega, eyða peningum
sínum á hagkvæman liátt fyrir vörur, sem óhætt
er að treysta. Að segja að auglýsingar hafi enga
þýðingu, er að afneita mjög áhrifamiklum þætti í
lífi nútímamannsins.
Stúlka óskast
Einn af frægustu auglýsingamönnum í Banda-
ríkjunum skrifaði nýlega endurminningar sínar, og
sagði þar þessa sögu: Vinnustúlkan hafði sagt upp
vistinni og eins og venjulegt var undir slíkum
kringumstæðum, hringdi kona hans til dagblaðs og
bað það að birta fyrir sig svohljóðandi auglýsingu:
Stúlka óskast til heimilisverka. Upplýsingar í
síma 7-49-50.
Auglýsingin kom í blaðinu í 3 daga í röð og síðan
aftur í 3 daga, en enginn svaraði henni.
Þá lét maðurinn þá skoðun í ljós, að auglýsingin
væri ef til vill ekki rétt samin.
Ivonan lians tók þessum aðfinnslum ekki sér
lega vel mitt í annríkinu og svaraði: Þú ert aug-
lýsingamaður og þykist auðvitað allt vita á þessu
sviði. Af hverju reynirðu þá ekki að gera betur
sjálfur?
Sjáðu nú til, góða mín, svaraði hann; í blaðinu
er fullur dálkur af auglýsingum eftir húshjálp, sem
allar hljóða eins: Stúlka óskast til heimilisverka.
Hugsum okkur, að stúlku vanti vinnu eða vilji
breyta til. Hvaða auglýsingu á hún að svara? Setj-
um okkur í spor hennar. Allar stúlkur hafa eitthvað
út á heimilið eða atvinnuveitendur að setja, og
hafa myndað sér einhverja skoðun um það, hvernig
ákjósanlegur vinnustaður eigi að vera. Nú skulum
við í auglýsingunni gera heimili okkar eins eftir-
sóknarvert og mögulegt er og draga fram þau atriði,
sem við vitum að helzt muni falla væntanlegri
vinnustúlku í geð.
Síðan samdi hann cftirfarandi texta: Stúlka ósk-
ast til húsverka á lítið nýtt heimili á rólegum og
fögrum stað. Öll gólf úr harðviði og auðvelt að halda
þeim hreinum. Engir þvottar, enginn opinn eldur.
Fátt í heimili. Enginn veikur. Stórt, loftgott
stúlknaherbergi. Tvær strætisvagnaleiðir við húsið.
Gott kaup. Upplýsingar í síma 7-49-50.
Auglýsingin var birt á fimmtudegi, því þá var
almennur frídagur vinnustúlkna. Blaðið kom út
um hádegið, en kl. 1 byrjuðu umsækjendur að
mynda biðröð við útidyrnar heima hjá honum. Um
þrjúleytið affcrmdu strætisvagnarnir heila hópa af
stúlkum, sem ruddust upp að húsinu í von um
vinnu. Kl. 5 hafði eiginkonan valið sér stúlku, og
um 10 mínútum síðar var sú útvalda farin að til-
reiða kvöldverðinn, sigurglöð og hamingjusöm.
Þegar auglýsingamaðurinn kom heim og fékk
að heyra alla söguna þá sagði hann hreykinn:
Þarna sérðu, í dag lásu tylftir af stúlkum, sem allar
voru óánægðar með stöður sínar auglýsinguna frá
okkur. Og hvað sjá þær? Hinn fullkomna vinnu-
stað, sem þær hefur dreymt um. En gallinn var
bara sá, að hann lét ekki þar við sitja.
Daginn eftir sagði liann kunningja sínum sög-
una. Sá horfði á hann öfundaraugum og sagði: Við
höfum verið stúlkulaus í 2 vikur. Góði, semdu nú
aðra auglýsingu fyrir mig.
Það var auðvitað guðvelkomið, og hann samdi
strax aðra auglýsingu fyrir hann, sem ekki var síðri
en sú fyrri. Og hvað haldið þið að hafi skeð? Vinnu-
stúlka auglýsingamannsins sagði upp vistinni og
krækti sér í stöðuna hjá kunningja hans.
Fyrir áttatíu árum voru ekki gefin út í Banda-
ríkjunum fleiri dagblöð, tímarit og ritlingar en um
16 þúsund. Af þeim voru 11 þúsund fyrir neðan
eitt þúsund að eintakafjölda. Stærsta tímaritið
(Century)) kom út í 186 þúsund eintökum, og er
gaman að bera það saman við vikuritið Saturday
Evening Post, sem kemur út í meira en 4 milljón-
um eintaka í dag, eða Life, sem er töluvert yfir 5
millj. að eintakafjölda.
Það voru sápufyrirtæki, sem þá riðu á vaðið. og
byrjuðu að auglýsa í stórum stíl með svo góðum
árangri, að sum nöfn frá þeim tíma eru heimsþekkt
enn þann dag í dag, svo sem Tvory og Colgate. Enn-
fremur mætti nefna vöruteaundir, sem þekktar eru
hér á landi: Kodak mvndavélar, ITeinz matvörur
og Quaker haframiöl. Og þeaar vélaöldin bvriaði
fyrir alvöru með fíöldaframleiðslu, þá voru auglýs-
inear komnar á það stig, að bær voru færar um
að skapa næga sölu á framleiðsluvörunum. En aug-
lýsingatæknin náði ekki bessu marki án mikilla
fæðingarhríða, og hefur ekki slitið barnsskónum á
ölb'm sviðum enn.
Bandaríkiamenn veria um 2% af bióðartekium
sínum til auglýsinea, en þó blaðaauglýsingin sé einn
veigamesti þátturinn, eru greinarnar margar og
FBJ4LS VPRZLUN
25