Frjáls verslun - 01.11.1967, Blaðsíða 17

FRJÁLS VER2LUN
17

Dr. Gylfi hlýðir á umræður á Alþingi.
tollalækkun. Það er einn af kost-
unum við hana. Og tollalækkunin
mundi hamla gegn verðhækkun-
um af völdum gengislækkunar-
innar. Ef við ætlum okkur að
ganga í EFTA, þá verðum við
hvort eð er, að lækka tollana. Og
því fyrr sem við gerum það, því
betra.
F.V.: Eru ákvarSanir ríkis-
stjómarinnar í verðlagsmálum
bráðabirgðaákvarðanir eða er
breytinga von?
RÁÐHERRA: Sérstök nefnd
hefur nú um nokkurt skeið unnið
að samningu lagafrumvarps um
eftirlit með einokunarverðmynd-
un og hringastarfsemi. Hefur ver-
ið stuðzt við hliðstæða löggjöf á
Norðurlöndum, einkum í Dan-
mörku, og vann skrifstofustjór-
inn í ,,Monopoltilsynet“ í Kaup-
mannahöfn um skeið með nefnd-
inni. Ætlunin var, að þessi nýja
löggjöf kæmi í stað núgildandi
verðlagslöggjafar. Nú hefur skap-
azt nýtt viðhorf vegna gengis-
breytingarinnar. Hún gerir nauð-
synlegt, að komið sé með verð-
lagseftirliti í veg fyrir allar ónauð-
synlegar verðhækkanir. Þá fyrst,
þegar jafnvægi hefur komizt á
aftur, er hægt að halda áfram
þeirri endurskoðun á grundvallar-
skipulaginu, sem undirbúin hefur
verið. Ég tel þó til athugunar, að
lögfesta á næstunni nokkur atriði
í tillögum þeim, sem undirbúnar
hafa verið sérstaklega varðandi
samtök um verðlagningu.
F.V.: TeljiS þér, aS til þess að
gengisbreytingin hafi þau áhrif,
sem nauðsynlegt er, að kaup
megi hœkka frá því, sem nú er?
RÁÐHERRA: Það er mjög ein-
dregin skoðun mín, að skilyrði
þess, að gengisbreytingin komi út-
flutningsatvinnuvegunum og iðn-
aðinum að tilætluðum notum, sé,
að ekki verði hækkun á fram-
leiðslukostnaði innanlands um
sinn, þ. á. m. ekki á kaupgjaldi.
Þessi skoðun ríkir í öllum þeim
löndum, sem nú hafa lækkað
gengi sitt, t. d. Bretlandi og Dan-
mörku. í báðum þessum löndum
hafa Alþýðusamböndin fallizt á
nauðsyn þess, að kaupgjald breyt-
ist ekki um sinn. Sú stefna þarf
einnig að ríkja hér.
F.V.: Er það sanngjarnt að yð-
ar hyggju, að þau fyrirtœki, sem
selja nauðsynjavöru með það lít-
illi álagningu, að eigi stendur
undir dreifingarkostnaði, taki á
sig stórtöp vegna gengisbreyt-
ingarinnar?
RÁÐHERRA: Almennar reglur
hljóta að gilda um áhrif gengis-
breytingar á erlendar skuldir.
Þær hækka, þegar gengi innlenda
gjaldmiðilsins er lækkað. Ekki er
hægt að láta sérreglur gilda eftir
því, hvort verðlagsákvæði hafa
gilt um verzlunar-vöruna eða ekki
eða hvort um reksturstap eða
reksturságóða hefur veriðaðræða.
F.V.: Ef frekar hallast á ógœfu-
hlið varðandi gjaldeyrissjóðinn,
teljið þér þá rétt, að sett verði á
frekari gjaldeyrishöft eða tekið
verði erlent lán?
RÁÐHERRA: Ég tel, að alls ekki
eigi að beita gjaldeyris- og inn-
flutningshöftum til þess að vinna
gegn rýrnun gjaldeyrisvarasjóðs-
ins. Bráðabirgðalántaka, eins og
sú, sem nýlega var stofnað til hjá
Alþj óðagj aldeyrissjóðnum, er eðli-
leg ráðstöfun. En gengislækkunin