Frjáls verslun - 01.11.1967, Page 18

1B
FRJÁLS VERZLUN
CREINARGERD SEÐLABANKA
ÍSLANDS FYRIR GENGIS-
mun eHaust snúa við þróuninni í
greiðsluviðskiptunum við útlönd.
Ég geri fastlega ráð fyrir því, að
gjaldeyrisvarasjóðurinn muni
bráðlega taka að vaxa á ný.
F.V.: Teljið þér, að staða ís-
Iands eftir gengisbreytinguna
breyti að einhverju leyti samn-
ingsaðstöðu okkar til að ná samn-
ingum við viðskiptabandalögin
í Evrópu?
RÁÐIíERRA: Ég tel engan vafa
á því, að gengislækkunin muni
mjög auðvelda okkur inngöngu í
EFTA, ef við ákveðum að leita
eftir henni. En það mál er nú í
sérstakri athugun. Ríkisstjórnin
hefur um það samráð við stjórnar-
andstöðuna og mun síðar ræða það
nánar við ýmis hagsmunasamtök,
þ. á m. við samtök á sviði verzlun-
ar.
MOON
SILK
setting lotion
cleansíng milk
bubble bath
hand-lotion
eg- shampoo
Halldór Jónsson ”
Hafnarstræti 18
sími 22170-4 línur
BREYTINGUNNI
Bankastjórn Seðlabankans hef-
ur, að höfðu samráði við banka-
ráð og að fengnu samþykki ríkis-
stjórnarinnar, ákveðið nýtt stofn-
gengi íslenzkrar krónu gagnvart
bandarískum dollar, og tekur það
gildi frá kl. 16 í dag 24. nóvember
1967. Ákvörðun þessi hefur verið
staðfest af stjórn Alþjóðagjaldeyr-
issjóðsins.
Hið nýja stofngengi er 57,00 ís-
lenzkar krónur, hver bandarískur
dollar, en það er 24,6% lækkun
frá því gengi, sem í gildi hefur
verið. Jafnframt hefur verið á-
kveðið, að kaupgengi dollars skuli
vera 56,93 og sölugengi 57,07 en
kaup- og sölugengi annarra mynta
í samræmi við það. Vegna gengis-
lækkunar sterlingspunds breytist
gengi krónunnar gagnvart því
mun minna, eða um 12%, og er
hið nýja miðgengi sterlingspunds
136,8:0. Ráðgert er, að Seðlabank-
inn birti fyrir opnun bankanna
mánudaginn 27. nóvember n.k.
nýja gengisskráningu fyrir allar
myntir, er skráðar hafa verið hér
á landi að undanförnu, en þangað
til helzt sú stöðvun gjaldeyrisvið-
skipta bankanna, er ákveðin var
af Seðlabankanum 19. nóvember
s.l.
í tilefni þessarar gengisbreyt-
ingar vill bankastjórn Seðlabank-
ans láta frá sér fara eftirfarandi
greinargerð:
Að kvöldi laugardagsins 18. þ.
m. var gefin út tilkynning um
gengislækkun sterlingspunds, er
næmi 14,3%. Var þá þegar hafin
svo víðtæk athugun sem unnt var
á því, hver áhrif þessi gengisbreyt-
ing, ásamt öðrum, sem færu íkjöl-
farið, mundi hafa á efnahagslega
stöðu íslendinga. Var það bráð-
lega ljóst, að það mundi valda út-
flutningsatvinnuvegum íslendinga
mikilli tekjurýrnun, ef gengi ís-
lenzku krónunnar yrði óbreytt.
Stafar þetta ekki eingöngu af því,
að nær þriðji hluti útflutnings ís-
lendinga fer til landa, er fellt hafa
gengi sitt, heldur er mikill hluti
annarra viðskipta ákveðinn í ster-
lingspundum. Má gera ráð fyrir
því, að útflutningsatvinnuvegirnir
mundu verða fyrir tekjurýrnun
það sem eftir er þessa árs og á
næsta ári, sem næmi um eða yfir
400 millj. kr., ef gengi íslenzku
krónunnar héldist óbreytt. Er ó-
hugsandi með öllu við núverandi
aðstæður, að þeir gætu tekið á sig
slíkar byrðar, og kom því ekki til
greina að breyta gengi íslenzku
krónunnar minna en til samræmis
við gengislækkun sterlingspunds-
ins.
Úr því fyrir lá þegar af þess-
um sökum óhjákvæmileg nauðsyn
þess, að skráð yrði nýtt gengi ís-
lenzku krónunnar, hlaut að koma
til álita, hvort gengislækkun til
samræmis við sterlingspund væri
hin rétta leið með tilliti til þeirra
miklu vandamála, sem nú er við
að etia í þjóðarbúskap íslendinga.
Það hlýtur ætið að vera grund-
vallarstefna í gengismálum að
leitast við að koma í veg fyrir
gengisbreytingar, og skapa ekki
óróa og vantrú varðandi verðgildi
gjaldmiðilsins. Sterk rök mæltu
gegn því, að tekið yrði upp nýtt
gengi krónunnar, nema það yrði
þannig ákveðið, að það gæti tryggt
viðunandi jafnvægi í efnahags-
málum og staðið til frambúðar.
Væri gerð gengisbreyting, er ekki
uppfyllti þessi skilyrði, hefði mátt
vænta vantrausts og ótta við frek-
ari aðgerðir í gengismálum, er
hefðu getað gert lausn efnahags-
málanna enn erfiðari en ella.
Það, sem hér hlaut öðru fremur
að koma til álita var þróunútflutn-
ingsframleiðslu og verðlags, svo