Frjáls verslun - 01.11.1967, Side 40
4D
FRJÁLS VERZLUN
Innflutningsverzlunin er rní frjáls
86.7% innfluttra vara eru á frílista.
Stefna ríkisstjórnarinnar a3 skerða hann ekki
Á undanfömum árum hefur rík-
isstjómin unnið að því að gera
innflutningsverzlunina frjálsa. Er
nú svo komið, að 86.7% innfluttra
vara eru á frílista. Nokkurs ótta
gætir nú meðal innflytjenda við
það, að frílistinn verði skertur
vegnaóhagstæðrar þróunar ígjald-
eyrismálum. En ríkisstjórnin hef-
ur lýst því yfir, að það sé stefna
hennar að skerða ekki frílistann.
Hins vegar hefur ríkisstjórnin
gert ýmsar aðrar ráðstafanir til
þess að draga úr gjaldeyriseyðsl-
unni. Settar hafa verið strangari
reglur um gjaldeyrisyfirfærslur til
duldi’a greiðslna, og nú nýlega
hafa nýjar reglur verið ákveðnar
um innborganir í banka við vöru-
innflutning.
AUKNING
FRÍLISTANS.
Þegar núverandi stjórnarflokk-
ar mynduðu ríkisstjórn haustið
1959, lýsti ríkisstjórnin því yfir,
að hún vildi vinna að því, að gera
innflutningsverzlunina frj álsa. Var
ákveðið að leggja Innflutnings-
skrifstofuna niður og gjaldeyris-
bönkunum og viðskiptaráðuneyt-
inu falið að annast gjaldeyrisút-
hlutun vegna vöruinnflutnings og
duldra greiðslna. Hefur Gjaldeyr-
isdeild bankanna í samráði við
viðskiptaráðuneytið annast út-
hlutun gjaldeyris- og innflutnings-
leyfa frá því, að Innflutningsskrif-
stofan var lögð niður. Fyrsta stóra
skrefið í þá átt að gera innflutn-
ingsverzlunina frjálsa var stigið
1960. En síðan hafa á hverju ári
verið gerðar ráðstafanir til þess
að auka við frílistann. Síðasta
stóra breytingin á frílistanum var
gerð í janúar 1966. Var þá bætt á
frílistann vörutegundum, sem
fluttar voru inn fyrir 395 miljónir
króna árið 1964, eða sem svaraði
7 % heildarinnflutningsins á því
ári. Meðal vara, sem þá voru sett-
ar á frílista, vom timbur, jái'n og
stál, nærfatnaður og skyrtur úr
baðmull, karlmannasokkar, gúm-
mískófatnaður og gólfteppi. Um
síðustu áramót var frílistinn enn
aukinn. Var þá bætt á frílist-
ann vörum, sem fluttar voru inn
fyrir 132.4 miljónir króna árið
1965, en það svaraði til 2.2%
heildarinnflutningsins það ár.
Jafnframt voru þá teknar af frí-
lista vörur, sem fluttar voru inn
fyrir í kringum 20 miljónir króna
á áiúnu 1965, en það svaraði til
0.3% heildarinnflutningsins á því
ári. Mikilvægasta vörutegundin,
sem bættist á frílistann um síð-
ustu áramót, var óbrennt kaffi, en
það var flutt inn fyrir 81.2 milj-
ónir króna árið 1965. Óbrennt
kaffi hefur verið háð innflutn-
ings- og gjaldeyrisleyfum vegna
viðskipta íslands við Brazilíu. En
útflutningur íslendinga til Braz-
ilíu hefur dregizt stórlega saman
undanfarin ár og verið mun minni
en innflutningur okkar þaðan.
Þótti því ekki ástæða til að binda
kaffiviðskiptin áfram eingöngu
við Brazilíu. Um síðustu áramót
var einnig bætt á frílista þessum
vörum: Krossviði og spónlögðum
trjáviði, einföldu gleri, rafhreyfl-
um og klíði. Tekin voru af frílista
í janúar síðast liðnum botnvörpu-
net úr polyethylen og polypropyl-
en, svo og botnvörpugarn úr þessu
samaefni til viðgerða ábotnvörpu-
netum. Var þessi ráðstöfun gerðtil
Björgvin Guðmundsson.
verndar innlendum veiðarfæraiðn-
aði. En á miðju þessu ári voi'u
þessar vörur settar aftur á frí-
lista.
HRÁEFNI TIL IÐNAÐAR —
NEYZLUV ÖRUR.
í sambandi við aukningu frí-
listans hefur þeirri stefnu verið
fylgt að setja fyrst á frílista mik-
ilvæg hráefni til iðnaðarins svo
og mikilvægar neyzluvörur, sem
ekki eru framleiddar í landinu
sjálfu. Jafnframt hefur þess verið
gætt að vernda viðskiptin við
Austur-Evrópu eftir því, sem fært
hefur verið talið á hverjum tíma.
Skipta má vörum þeim, sern nú
eru háðar innflutnings- og gjald-
eyrisleyfum í tvo flokka. Annars
vegar er um að ræða vörur, sem
eru á innflutningskvótum, en
hins vegar er um að ræða vörur,
sem eingöngu er leyfður innflutn-
ingur á frá Austur-Evrópu. í fyrri
flokknum eru vörur, sem inn-
flutningur er takmarkaður á frá
frjálsgjaldeyrislöndum vegna við-
skipta okkar við Austur-Evrópu
og vegna innlends iðnaðar. í síðari
flokknum eru olíur og benzín, sem
fluttar voru inn fyrir 406 miljónir
króna árið 1965, en þá nam sá inn-
flutningur 6.9% heildarinnflutn-
ingsins. Innflutningur á olíum og
benzíni, öðru en flugbenzíni, hef-
ur verið bundinn við Austur-
Evrópuríkin. Hefur aðeins í sér-
stökum undantekningartilfellum
verið leyfður innflutningur á olí-
um og benzíni frá frjálsgjaldeyris-
löndum.
VÖRUR A KVÓTA.
Helztu vörutegundir, sem eru