Frjáls verslun - 01.07.1968, Síða 34

32
FRJALS VERZLUN
RUNÓLFUR ÞORGEIRSSON:
BIFREIÐATRYGGINGAR
Lögboðin ábyrgSartrygging fylgir hverri bifreiS.
Húftryggingar og ÖF-tryggingar eru frjálsar.
í grein Stefáns G. Björnssonar,
framkvæmdastjóra, hér að fram-
an, hefur þess verið getið, að bif-
reiðadeild S j óvátryggingarf élags-
ins hóf störf 2. jan. 1937. Þá voru
liðin 10 ár frá því að bifreiðaeig-
endum var með lögum gert að
skyldu að ábyrgðartryggja bifreið-
ir sínar (lög nr. 56/1926). Félag-
ið hafði ekki talið tímabært að
taka að sér þessar vátryggingar
þegar þær voru lögboðnar. Hins-
vegar mun eitt danskt félag þá
hafa verið búið að hasla sér völl
hér í þessari vátryggingagrein og
annað kom fljótlega til sögunnar.
Voru þetta félögin ,,Baltica“ og
..Danske Lloyd“. Snemma á árinu
1936 leitaði hið síðarnefnda til
Sjóvátryggingarfélags íslands h.f.
og óskaði eftir samstarfi um þessa
vátryggingagrein. Leiddu tilmæl-
in til þess, að Sjóvátryggingar-
félagið tók að sér áhættu á
bifreiðatryggingum þessa félags,
frá kl. 12 á hádegi 1. jan. 1937.
BIFREIÐ AF J ÖLDINN.
Bifreiða- og bifhjólaeign lands-
manna var um 2000 ökutæki 1.
jan. 1937, eða sem næst eitt öku-
tæki á hverja 58 íbúa. Sjóvá-
tryggingarfélag íslands sá um vá-
tryggingu á ca. 60% af þessum
fjölda, eða um 1200 ökutækjum.
Sé reiknað með, að fyrsta árið
hafi hlutur félagsins af heildarið-
gjöldum landsmanna fyrir ábyrgð-
artryggingar bifreiða svarað til
hlutar þess af heildar ökutækja-
fjöldanum, hafa landsmenn greitt
um 150 þús. krónur fyrir þessar
vátryggingar það ár, eða ca. kr.
1.30 á íbúa. Til samanburðar má
geta þess, að 1. jan. 1968 er talið
að 42.394 bifreiðir og bifhjól hafi
verið í eign landsmanna, auk 1154
reiðhjóla með hjálparvél. Svarar
það til þess, að 4—5 íbúar séu um
hvert ökutæki. Heildariðgjöldin
fyrir lögboðnu ábyrgðartrygging-
una árið 1968 munu sennilega
verða rúmar 120 millj. króna, eða
um kr. 600.00 á hvern íbúa.
Runólfur Þorgeirsson.
HÆTTUEIGINLEIKAR
BIFREIÐARINNAR.
Fljótlega eftir að notkun bif-
reiðarinnar fór að aukast, virðast
menn hafa gert sér grein fyrir
hinum sérstöku hættueiginleikum
hennar. Hefur reynslan líka orðið
sú, eins og alkunna er, að þessu
þarfa tæki fylgir mikil slysa- og
tjónahætta. Upphaflega stafaði
þessi hætta meðal annars af ýms-
um annmörkum á aksturseigin-
leikum og öryggistækjabúnaði
bifreiðanna ásamt því að þær
samrýmdust illa þeirri umferð og
þeim umferðaræðum, sem fyrir
voru. Tæknilega hefur bifreiðin
orðið öruggari með hverju ári.
Jafnframt eru stöðugt gerðar end-
urbætur á umferðaræðum, um-
ferðarreglur hafa verið settar og
endurskoðaðar og leiðbeiningar
um akstur aukast stöðugt, bæði í
löggæzlu, umferðarmerkjum og
áróðri. En þessu fylgja jafnframt
bætt skilyrði til hraðari aksturs.
Virðist þróunin því víða hafa orð-
ið sú, að það, sem ávinnst í fækk-
un tjóna, tapast aftur í því, að
afleiðingar einstakra tjóna verða
meiri. T. d. virðist slysum í farar-
tækjum, sem lenda í árekstri.
stöðugt fjölga. Ýmislegt bendir
til, að þessi þróun eigi sér einnig
stað hér, enda þótt hún sé
skemmra á veg komin en víða
annars staðar.
SKAÐABÓTAREGLUR.
Til að gera stutta grein fyrir
sérreglum um skaðabótaskyldu
bifreiðaeigenda og annara þeirra,
sem bótaábyrgð getur fallið á
vegna slyss eða tjóns af notkun
bifreiðar, verður ekki hjá því
komizt að endurtaka hér grund-
vallaratriði hinna almennu reglna
um skaðabótaskyldu, sem betur
eru skýrð í greininni um almenna
ábyrgðartryggingu.
Almenn skaðabótaskylda bygg-
ist á sök. Sökin byggist að jafn-
aði á verknaði, sem telst saknæm-
ur, eða á því, að nauðsynlegar var-
úðaráðstafanir eru ekki gerðar í
tæka tíð. Þessari skaðabótaskyldu
út af sök fylgir að sjálfsögðu það,
að sökin verður að vera upplýst