Frjáls verslun - 01.01.1973, Page 22

tækis, sem hefur sín daglegu
hlaupareikningsviðskipti hjá
einhverjum öðrum banka.
Þetta sama sjónarmið ríkir æ
meir í viðskiptum bankanna
við einstaklinga, og það fyrsta,
sem við kynnum okkur, þegar
beðið er um fyrirgreiðslu, er
það, hvort viðkomandi sé fast-
ur viðskiptamaður bankans.
— Sú hlið á bankastjóra-
starfinu, sem einna helzt snýr
að almenningi er sú, sem birt-
ist hér á morgnana í móttöku-
tímum, þegar fólk kemur og
biður um víxiIJán. Hvað gera
bankastiórar eftir hádegið?
—■ Hér í Landsbankanum
höfum við tekið upp þá vinnu-
aðferð, að einn okkar þriggja
bankastjóranna er til viðtals
hverja viku ásamt tveimur
öðrum starfsmönnum bankans.
Þessir þrír vinna svo þá vik-
una sameiginlega að daglegri
afgreiðslu, sem sé lánafyrir-
greiðslu til einstaklinga og auk
þess afgreiðslu á öðrum erind*
um, sem liggja fyrir þann dag-
inn eins og kaupum á vöru-
víxlum frá fyrirtækjum, se_m
eru í föstum viðskiptum. Ég
held, að þetta sé skynsamlegt
vinnufyrirkomulag og mér
finnst, að bankastjórarnir eigi
ekki að telja eftir sér að sinna
þessu. Það er eðlilegt, að fólk
vilji geta rætt við þá um
vandamál af þessu tagi og það
væri ekki rétt af bankastjóra
að skjóta sér undan því, að
fólkið fengi tækifæri til þess.
Þá viljum við gjarnan
stuðla að því, að fólk, sem
viðskipti hefur úti í útibú-
unum hér í Reykjavík, fari
þangað með fyrirgreiðslubeiðn-
ir sínar. Þær eru afgreiddar á
nákvæmlega sama hátt þar og
í aðalbankanum. Við viljum,
að þróunin verði í þá átt, að
fólk hafi öll sín bankaviðskipti
á þeim stað, þar sem það á
sparisjóðsbók eða ávísana-
reikning. Þannig kynnist það
bankanum, eða þeim anga
hans, sem þama er. Starfsfólk-
ið kynnist viðskiptamönnun-
um og allt samband verður
eðlilegra og meira öryggi yfir
því.
Nú, fyrir utan þetta eru
allar meiriháttar ákvarðanir,
t. d. um stærri lánsfyrirgreiðsl-
ur, skoðaðar miklu vandlegar
en nokkuð af þessu, sem ég
hef nefnt hér að framan.
Bankastjórarnir eru líka fram-
kvæmdastjórar fyrir þetta fyr-
irtæki, sem hefur um 500
manns í vinnu á um 20 stöð-
um. Þar koma upp nákvæm-
lega sömu vandamál og 1 öðr-
um stórum fyrirtækjum, er
lúta að vinnuaðferðum og
vinnuaðstöðu, starfsfólki o. s.
frv. Þetta verður almenningur
ósköp lítið var við.
„Hvað gera bankastjórarnir
eftir hádegið?“ spyrja menn
stundum. Þeir, sem verja
morgninum í samtöl við fólk-
ið í móttökutímanum, afgreiða
beiðnir þess eftir hádegið. Þá
höldum við einnig fund allra
bankastjóranna, sem fjallar
um þau mál, er bankastjórnin
þarf að taka afstöðu til í
heild. í það fara venjulega
einn eða tveir klukkutímar og
stundum miklu meira,
— Þú nefndir samskipti
bankans og viðskintamann-
anna. Hvernig er bað í sam-
bandi við lánafyrirgreiðslu
bankanna, tíðkast það á nokkr-
um öðrum stað í hciminum
þetta víxlafyrirkomulag, sem
hér er svo til alls ráðandi í
lánamálum bankanna?
— Það fyrirkomulag, að við-
skiptamaðurinn fái öll mál sín
afgreidd á þeim stað, þar sem
hann hefur hin daglegu við-
skipti sín, tíðkast víðast hvar
erlendis, að ég hygg. Það er
rétt, að þessir persónuvíxlar
hafa orðið eins konar „stand-
ard“ úrlausn við vandamálum
einstaklinganna og það þekk-
ist varla annars staðar en hér.
Það er líka ósk okkar að geta
smátt og smátt komið því í
annað horf, og sparilánin eru
skref í þá átt. Lánin, sem við
veitum í því kerfi, eru ekki í
formi víxla heldur skuldabréfs
með mánaðarlegum gjalddög-
um, sem eru við það miðaðir í
bessu sérstaka kerfi, að fólkið
leggi mánaðarlega til hliðar á
sparnaðartímabilinu ákveðna
upphæð, fái síðan lánið, þegar
tímabilinu er lokið, en greiði
svo af því með svipaðri mán-
aðarlegri upphæð og það hef-
ur sparað. Þarna verður sem
sagt samhengi milli sparnaðar-
tímabilsins og lánstímabils.
Fyrir þessu verða ekki teknar
neinar sérstakar tryggingar,
því að lántaki verður búinn að
ávinna sér það traust í bank-
anum, að við teljum okkur
ekki þurfa að vera að hnýsast
í, hvaða tryggingar hann getur
sett.
Ég held það verði lika stefn-
an í framtíðinni, alveg burtséð
frá sparilánakerfinu, að lán til
einstaklinga verði í formi
skuldabréfa með mánaðarleg-
um afborgunum. Maður, sem
kemur hingað og biður um 50
þús. kr. víxil til þriggja mán-
aða hefur ekki aðstæður til að
borga hann nema í vændum
sé einhver sérstök greiðsla til
hans. Við erum næstum því all-
ir í þessu þjóðfélagi launa-
menn, sem fáum okkar kaup
um hver mánaðamót. Með því
verðum við að standa skil á
ýmsum skuldbindingum. Þess
vegna er nauðsynlegt, að við
komum lánaformi okkar í það
horf, að það verði í fullu sam-
ræmi við þessa staðreynd.
Þetta er sú hugsun, sem er-
lendir bankar leggja til grund-
vallar sínum viðskiptum við
einstaklinga.
— Hefur dregið úr bví, að
viðskiptamennirnir leggi hið
pólitíska mat á bankastjórana
og leiti þá fyrst og fremst til
þeirra, sem sigla undir sama
póHtíska flagginu og beir sjálf-
sjálfir?
— Ég veit það nú varla, hvað
viðskiptamennirnir hugsa í
þessu tilliti. Oft hefur maður
það á tilfinningunni þó, að við-
skiptamenn haldi, að þeir geti
fengið eitthvað greiðari úr-
lausn, ef þeir hitta ákveðinn
bankastjóra og þá þann, sem
þeir álíta vinveittan sömu
þjóðfélagsöflum og þeir eru
sjálfir. Auðvitað er þetta á
mjög miklum misskilningi
byggt vegna þess, að við höf-
um okkar mjög föstu reglur og
viðmiðanir um það, hvað við
getum gert fyrir menn og hvað
ekki. Við höldum okkur við
þessar reglur og afgreiðsla er
engum tilviljunum undirorp-
in eins og því, hvaða banka-
stjóri fjallar um málið.
— Nýtt þjónustufyrirbæri í
sambandi við peningamálin er
hin svonefnda gíróþjónusta.
Hvernig hefur hún reynzt, það
sem af er?
— Ég held, að hún hafi í
stórum dráttum reynzt vel.
Þeir, sem hafa tekið upp inn-
heimtu í gegnum hana eru al-
mennt ánægðir, eins og t. d.
Póstur og sími. Auk þess er
algengt, að menn greiði Gjald-
heimtunni og tryggingafélög-
unum í gegnum gíró.
Það er líka ákaflega mikið
um það, að góðgerðafélög ýmis
konar, sem eru með happdrætti
eða^ safnanir, noti þetta kerfi
og í þeim tilvikum er það mjög
Framh. á bls. 67.
22
FV 1 1973