Frjáls verslun - 01.04.1981, Síða 33

Skemmtanastarfsemin varö
strax mikil og lengi vel voru haldn-
ir fundir 14. hvern dag, og var þá
spilað og telft á ýmis konar töfl.
Þessir fundir voru að jafnaði fá-
mennir.
Félagið gekkst einnig fyrir
kvöldskemmtunum, sem voru
mjög fjölbreyttar, enda þóttu þær
bera langt af öðrum slíkum sam-
komum hér.
Jólatrésskemmtanir fyrir félags-
menn og börn voru strax í upphafi
teknar upp, og árið 1896 var sá
siður tekinn upp að halda jólatré
fyrir fátæk börn og gefa þeim gjaf-
ir, og hélzt það um fjölda ára.
Þá voru á hverju ári haldnir
nokkrir dansleikir fyrir félagsmenn
og gesti, venjulega í sambandi við
almenna skemmtun.
„VERZLUNARMANNAFJELAG REYKJAVÍKUR".
Eptir uppástungu, er kom á ársfundi í „styrktarsjóð verzlunarmanna" í
Reykjavík 12. þ. m„ var stofnað i gærkveldi hjer í bænum (á „Hermes") af
30-40 verziunarstjettarmönnum nýtt fjelag með þessu nafni, samþykkt lög
fyrir það, er þar til kjörin nefnd (D. Thomsen, Th. Thorsteinson, Þorl. O.
Johnson o. fl.) hafði samið, en frestað fundi nokkra daga til að kjósa stjórn.
„Tilgangur fjelagsins er, að útvega samkomustað fyrir verzlunarstjett-
ina, til þess að leitast við að efla samheldni og nánari viðkynning meðal
verzlunarmanna innbyrðis með iðulegum samkomum. Jafnframt er það
tilgangur fjelagsins að gæta hagsmuna fjelagsmanna, einkaniega með því,
að útvega dugandi og verðugum verzlunarmönnum stöðu hjá góðum hús-
bændum“ (2. gr.).
„Fjelagiö reynir að ná þessum tilgangi á þennan hátt:
1., með því að veita fjelagsmönnum aðgang að hæfilegu og þægilegu
húsnæði, þar sem þeim gefist kostur á, að lesa inniend og útlend
blöð, og njóta þeirra þæginda, sem hver og einn viil og getur veitt
sjer, við sanngjörnu verði;
2., með því að halda skemmtisamkomur;
3., með upplestri, fyrirlestrum og umræðum um málefni, er sje skemmt-
andi og fræðandi, eða gagnleg og heillavænleg fyrir verzlunarstjett-
ina;
4., með því að stuðla að því, að verzlunarmenn umgangist hver annan
með kurteisi og siðprýði;
5., með því að styðja að því, að verðugir verzlunarmenn geti fengið
góða stöðu“ (3. gr.).
Fjelagstillag kaupmanna (verzlunareigenda) og verzlunarstjóra er 3 kr.
um ársfjórðung hvern, og annarra fjelagsmanna 1 kr.; æfitillag 100 kr. í eitt
skipti fyriröll í minnsta lagi.
Um nauðsyn og nytsemi þessa fjelagsskapar voru allir fundarmenn sam-
dóma og gerðu sér beztu vonir um mikið góðan árangur í bráð og lengd.
ÍSAFOLD - 28. janúar 1891.
Þó að verzlunarþjónar hafi vafa-
laust þá litið mjög stórt á kaup-
menn og verzlunarstjóra og smátt
á sjálfa sig í samanburði við þá,
hefir þeim jafn efalaust þótt gæta
þar nokkurs misréttis, er þeir
máttu greiða sama gjald til sjóðs-
ins og kaupmenn, og höfðu rétt til
styrktar úr honum, en máttu þó
ekki eiga íhlutunarrétt um stjórn
hans, og er líklegt að óánægja yfir
þessu hafi magnazt mjög fljótt
þeirra á meðal. Til þess bendir að
minnsta kosti það, hvað fljótt - 6
árum eftir stofnun sjóðsins, eða
1873 - er gerð sú breyting á hon-
um, að hann skuli eftir það óháður
„Handelsforeningen", og aö það-
anaf geti allir, er stunda verzlunar-
störf, orðið aðalfélagar, en auka-
félagar eru afnumdir. Þetta er í
raun réttri fyrsta verzlunarmanna-
félagið, sem stofnað hefir verið
hér, og það er enn við líði í bezta
gengi, og því elzta íslenzkt verzl-
unarmannafélag, sem til er.
H. P. Duus var einn hinna dönsku kaupmanna í Reykjavík. Þetta verzlunar-
hús hans var reist 1885.
33