Frjáls verslun - 01.04.1981, Page 58

Fyrsti kjarasamningur
verzlunarmanna tekur gildi í
ársbyrjun 1946
í ársbyrjun 1946 voru tímamót í
sögu Verzlunarmannafélags
Reykjavíkur í tvennum skilningi,
„þ. e. aldurslega og athafnalega“,
eins og þaö var orðaö í ritstjórnar-
grein Frjálsrar verzlunar. Félagið
átti 55 ára afmæli, sem var hátíð-
legt haldið með ágætum mann-
fagnaði. En þótt það út af fyrir sig
væri virðulegt gleðiefni þá var hitt
atriðið, sem tímamótin markaði,
miklu veigameira. Er þá átt við
það, að í sama mánuði vann félag-
ið það nytjaverk að koma á samn-
ingum um kaup og kjör verzlunar-
fólks í Reykjavík. Launasamning-
ur þessi var hinn fyrsti, sem gerð-
ur var í Reykjavík innan verzlunar-
stéttarinnar í heild. Með samn-
ingnum steig félagið tvímælalaust
stórt skref í átt til efnda á því
heiti stefnuskrár sinnar að beita
sér fyrir hagsmunamálum með-
limasinna. ,,Og þaðergotttil þess
að vita, að þetta er verðuglega virt
af verzlunarfólki bæjarins, sem
hópast nú í félagið, svo að það er
nú að verða eitt stærsta stéttar-
félag landsins,11 segir í Frjálsri
verzlun af þessu tilefni.
Adólf Bjömsson. (Úr teiknimyndasafni V. R.)
Blaðið fékk Adólf Björnsson, formann
launakjaranefndar félagsins, til að rita
grein um launakjör verzlunarfólks að
loknum samningum 1946. Hér fer á eft-
ir ágrip af grein Adólfs Björnssonar:
Eins og flestum lesendum mun kunnugt, hafa engir
samningar veriö í gildi um kaup og kjör verzlunar-
fólks, fyrr en frá síðustu áramótum. Allt til þess tíma
ríkti hinn mesti glundroði og handahóf um launa-
greiðslur verzlunarfólks í Reykjavík. Tilviljanir einar
réðu oft og tíðum, hvað verzlunarfólkið bar úr býtum
fyrirstörf sín, og hve langurvinnudagurþess var. Ekki
var það óalgengt fyrir stríð, að verzlunarfólk með
sérmenntun frá verzlunarskóla yrði að ráða sig til
verzlunarstarfa fyrir minna kaup en kr. 200.00 á mán-
uði, og þótti happ að komast í starfið. Nógir voru í
boði, og engra réttinda til forgöngu um verzlunarstörf
naut eða nýtur það fólk, sem aflað hefir sérmenntun-
ar og eytt til þess tímaog fé. Það hefirekki meiri rétttil
skrifstofustarfa en barnakennari, eða geturekki frek-
ar orðið gjaldkeri en iðnaðarmaður. Þannig er um
58